INGLIZ TILI GRAMMATIKASI - Saytga o`tish

2. Muallif gapi ko‘chirma gapdan keyin kelganda va unda to say, to
ask, to answer, to reply fe’llari ishlatilgan bo‘lsa, muallif gapida teskari
tartib ishlatiladi. Agar ega kishilik olmoshidan yasalgan bo‘lsa, to‘g‘ri tartib
ishlatiladi:
«I am glad to see you», said the old «Sizni ko‘rishdan xursandman»,
man.
dedi qariya.
«What is the matter with you?» «Sizga nima bo‘ldi?», so‘radi
asked the doctor.
«I shall return the book tomorrow»,
replied my friend.
279
doktor.
«Men kitobni sizga ertaga qaytarib
beraman», dedi do‘stim.
Lekin:
«I don’t smoke», he said. «Men chekmayman», dedi u.
Yuqoridagi fe’llar bilan hol kelganda ham teskari so‘z tartibi ishla tilishi
mumkin:
«I am glad to see you»,
said the old man kindly.
«Who has taken my
dictionary?» asked the
student in an angry voice.
«Men sizni ko‘rishdan xunsandman»,
dedi qariya xushmuoma-
lalik bilan.
«Mening lug‘atimni kim oldi?»
so‘radi talaba achchig‘lanib.
Kesim qo‘shma fe’llardan yasalgan bo‘lsa, teskari tartib ishlatilmaydi:
«What is the matter with you?» the «Sizga nima bo‘ldi?» so‘raydi
doctor will ask.
doktor.
«Read aloud every day», the tea- «Har kun ovoz chiqarib o‘qing»,
cher used to say.
derdi o‘qituvchi odatda.
Fe’ldan keyin predlogsiz to’ldiruvchi kelsa, teskari tartib ishlatil maydi:
«What is the matter with you?» the «Sizga nima bo‘ldi?» doktor
doctor asked her.
undan so‘radi.
Predlogli to‘ldiruvchi bo‘lganda ba’zan teskari tartib ishlatiladi:
«I am glad to see you», said
«Sizni ko‘rishdan xursand-
the old man to him.
man», dedi qariya unga.
3. Hol bilan boshlangan (ko‘pincha o‘rin holi bilan), otdan yasalgan
egali va o‘timsiz fe’llardan yasalgan kesimli gaplarda teskari so‘z tartibi
ishlatiladi:
On the right is the Mansion House O‘ngda Manshn Haus
— the official residence of the — Lord Merning rasmiy qa-
Lord Mayor.
rorgohi joylashgan.