INGLIZ TILI GRAMMATIKASI - Saytga o`tish

Qo‘shma fe’l-kesim quyidagicha yasaladi:
1. Modal fe’llar va infi nitivdan:
He may return soon. U tezda qaytib kelishi mumkin.
You must read this book. Siz bu kitobni o‘qishingiz kerak.
The conference is to open
Konferensiya ertaga ochilishi kerak.
tomorrow.
I have to go there. Men u yerga borishim kerak.
He can do it. U buni qila oladi.
2. Infi nitiv yoki gerund va yakka o‘zi to‘liq ma’no bermaydigan to
begin boshlamoq, to continue davom ettirmoq, to fi nish tugatmoq, to like
yoqtirmoq, to want istamoq, to intend niyat qilmoq, to try harakat qil moq,
to avoid qochmoq, to hope umid qilmoq, to promise va‘da bermoq kabi
fe’llardan yasaladi:
She began to translate the article. U maqolani tarjima qila boshladi.
I have fi nished writing the exercise. Men mashqni yozishni tugatdim.
He avoided sitting in the sun. U quyoshda o‘tirishdan qochdi.
3. Qo‘shma fe’l-kesim oldidan bog‘lovchi fe’l kelgan sifat va infi nitivdan,
ba’zan gerunddan yasaladi:
I am glad to see you. Men sizni ko‘rishdan xursandman.
He is ready to help her. U unga yordam berishga tayyor.
This book is worth reading. Bu kitob o‘qishga arziydi.
THERE IS BIRIKMASIDA KESIM
1. O‘quvchiga hali noma’lum bo‘lgan shaxs yoki buyumning biror joy da
yoki biror vaqtda mavjudligini ifodalash uchun bor, mavjud degan ma’noni
beruvchi there is (are) birikmasi ishlatiladi. There is (are) birik masi gapning
boshida keladi. Undan keyin ega, undan keyin o‘rin va payt hollari keladi.
Bunday gaplar o‘zbek tilida o‘rin yoki payt hollar bilan boshlanadi va bor
deb tugaydi:
There is a telephone in that room. O‘sha xonada telefon bor.
There are many apple trees in the Bog‘da ko‘p olma daraxtlari bor.
garden.
There was a meeting at the Insti- Kecha institutda yig‘ilish bo‘ldi.
tute yesterday.
2. There is birikmasidan keyin donalab sanaladigan birlikdagi ot noaniq
artikl bilan ishlatiladi. There are ko‘plikdagi otlar some, any, many, two,
three va boshqalar bilan ishlatiladi:
261