INGLIZ TILI GRAMMATIKASI - Saytga o`tish

Would you tell me the time, please? Iltimos, vaqtni aytib yubora
olmaysizmi?
Modal fe’llar
Umumiy ma’lumotlar
1. Can (could), may (might), must, ought to, need modal fe’llar
bo‘lib, mustaqil holda ishlatilmaydi, ular asosiy fe’lning infi nitivi bilan
ishlati ladi va asosiy fe’l ifodalagan ish-harakatning bajarilish imkoniyatini,
qobiliyatini, ehtimolligini, zarurligini bildiradi. Modal fe’llar asosiy fe’l
bi lan birgalikda gapda qo‘shma kesim bo‘lib keladi:
He can do it himself. Buni uning o‘zi qila oladi.
They may come tonight. Ular bu oqshom kelishlari mumkin.
I must speak to him. Men u bilan gaplashishim kerak.
This work ought to be done at Bu ish zudlik bilan qilinishi ke rak.
once.
You needn’t do it. Siz buni qilishingiz kerak emas.
2. Modal fe’llar nuqsonli fe’llar (Defective Verbs) bo‘lib, ularning
bosh qa fe’llarga o‘xshash hamma shakllari yo‘q. Can va may fe’llarining
hozirgi va o‘tgan zamon shakllari bor: can-could, may-might. Must,
need, ought to fe’llarining faqat hozirgi zamon shakllari mavjud. Modal
fe’llarning infi nitiv, sifatdosh va gerund kabi shaxsi noma’lum shakllari
mavjud emas.
3. Modal fe’llardan keyin asosiy fe’l to yuklamasisiz ishlatiladi:
I can do it. Men buni qila olaman.
You may take it. Siz uni olishingiz mumkin.
I must go there. Men u yerga borishim kerak.
You needn’t do it. Sizga buni qilish zarur emas.
You ought to help him. Siz unga yordam berishingiz kerak.
4. Modal fe’llar hozirgi zamonda 3-shaxs birlikda -s qo‘shimchasini
olmaydi: He can do it. U buni qila oladi. He may take it. U buni olishi
mum kin. He must go there. U u yerga borishi kerak. He ought to help him.
U unga yordam berishi kerak. Need he do it? U buni qilishi kerakmi?
5. Bo‘lishsiz gaplar yasashda modal fe’ldan keyin not inkor yukla masi
qo‘yiladi: You may not take it. He must not go there. He ought not to
help him. He need not do it. Og‘zaki nutqda bo‘lishsiz shakl ko‘pin cha
qisqarib ketadi:
23