As “Maletas” - Asociación Cultural de Estudios Históricos de Galicia

Mercedes Fernández-Couto Tella
A maleta de Murguía
Comezaremos pola maleta de Murguía, a máis esquecida e da que non queda nada: nin
maleta, nin fotografías, só a lembranza, e esta permanecerá pouco tempo máis.
A maleta era a embalaxe onde Gala -a filla máis nova de Murguía- gardaba os papeis do
seu pai e que lega, en disposición testamentaria, á Academia. Gala Murguía di na sétima
cláusula do seu testamento 2 :
70
Deja los papeles, libros y demás que fueron propiedad de su finado padre
y que pertenecen a la otorgante, y están en esta casa que habita, a la Real
Academia Gallega, pero reservándose Don Juan Naya Pérez de esta vecindad
aquellos libros, papeles, pergaminos, etc. que le interesen.
Juan Naya debe deixar todo, ou case todo, á Real Academia Galega pois esta agradécelle
o xesto na acta de data 15 de marzo de 1964:
Acordose expresar al mismo señor Naya cordial agradecimiento por su generosidad
desprendéndose en beneficio de esta Academia de libros, documentos
y diversas obras de arte legadas a aquel por doña Gala
A maleta, que era de cartón e coiro e estaba atada cunha corda, permanece na Academia
e é custodiada por Juan Naya, Arquiveiro-Bibliotecario desde o ano 1946.
No ano 1971 a historiadora María del Carmen Pallares, con motivo da súa tese 3 sobre
Sobrado, ten o privilexio de ver a maleta e traballar cos 90 pergameos referentes ao
mosteiro. Sensible á deterioración que está a sufrir a maleta e a documentación que contén,
introduce cada pergameo nunha carpetiña de papel que frea a súa destrución. Estes
primeiros auxilios só os recibe a documentación de Sobrado. O ofrecemento da historiadora
para estender estes mínimos coidados ao resto da documentación foi rexeitado polos
dous representantes da Academia neses momentos: Naya como bibliotecario e Vales
Villamarín como secretario. Naquel tempo Murguía aínda non acadara a consideración
actual e non se consideraba aquela maleta “de vital importancia”.
Á hoxe catedrática de Historia Medieval non só hai que lle agradecer a axuda na conservación,
senón tamén ter gardada unha fotocopia dos pergameos utilizados que foi de moi
grande axuda para identificar a súa procedencia.
2 Testamento outorgado o 27 de abril de 1951 ante o notario José Roan Tenreiro.
3 PALLARES MÉNDEZ, María del Carmen (1979): El Monasterio de Sobrado: un ejemplo de protagonismo
monástico en la Galicia medieval. A Coruña. Deputación Provincial da Coruña
NALGURES · TOMO VI · AÑO 2010