Europako Erreferentzia Markoa - HABE
Europako Erreferentzia Markoa - HABE
Europako Erreferentzia Markoa - HABE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1 3 2<br />
• Inteligentzia-maila.<br />
• Arretatsua/axolagabea.<br />
• Oroimen onekoa/txarrekoa.<br />
• Langilea/nagia.<br />
• Handinahia/etsia.<br />
• Autokontzientzia (eza).<br />
• Independentzia (eza).<br />
• Norberaren buruarekiko segurtasuna/segurtasun eza.<br />
• Autoestima/autoestimarik eza.<br />
Jarrerak eta izaerak berebiziko eragina dute, ez soilik hizkuntzaren erabiltzaile edo ikasleek komunikazio-ekintzetan<br />
duten zereginean, baita ikasteko duten ahalmenean ere. Jarrerak eta kontzientzia<br />
bere baitan hartuko dituen kulturarteko izaerabat garatzea bera hezkuntzaren garrantzi handiko helburutzat<br />
hartzen dute askok. Ildo horretatik, etikarekin eta pedagogiarekin loturiko galdera asko sortzen<br />
dira, adibidez:<br />
• Zenbateraino izan daiteke hezkuntzaren helburu esplizitua izaeraren garapena<br />
• Nola lortzen da erlatibismo kulturala integritate etiko eta moralarekin bateratzea<br />
• Izaeraren zein alderdik a) errazten edo b) eragozten dute atzerriko hizkuntza bat edo bigarren<br />
hizkuntza ikastea eta bereganatzea<br />
• Nola lagun dakieke ikasleei gabeziak gainditzeko dituzten ezaugarriak baliatzen<br />
• Nola batera daitezke izaera aniztasuna eta hezkuntza-sistemetan eta hezkuntza-sistemek ezarritako<br />
trabak<br />
<strong>Erreferentzia</strong> <strong>Markoa</strong>ren erabiltzaileek gogoan izan beharko dute, eta, hala dagokionean,<br />
zehaztu:<br />
- Izaeraren zein ezaugarri lantzen edo adierazten ikasi beharko duen ikasleak, nola trebatuko<br />
den horretarako, edo zer eskatuko zaion horri dagokionez.<br />
- Nola hartuko diren kontuan ikaslearen ezaugarriak hizkuntzaren ikaskuntzarako, irakaskuntzarako<br />
eta ebaluaziorako.<br />
5.1.4 Ikasteko ahalmena (savoir-apprendre)<br />
Adierarik orokorrenean, honako hau adierazten du savoir-apprendre esapideak: esperientzia berriei<br />
behatzeko eta horietan parte hartzeko ahalmena, eta aurretiko ezagutzei ezagutza berriak eranstekoa,<br />
behar izanez gero aurretiko ezagutzak aldatuz. Hizkuntzak ikasteko ahalmenak ikaskuntzako<br />
esperientzietan garatzen dira. Aukera ematen diote ikasleari hizkuntzaren ikaskuntzaren erronka berriei<br />
eraginkortasun eta independentzia gehiagoz aurre egiteko, dauden aukerak hobeto aztertzeko eta hobeto<br />
baliatzeko. Ikasteko ahalmenak hainbat osagai ditu, adibidez, hizkuntzaren eta komunikazioaren<br />
gaineko gogoeta, trebetasun fonetiko orokorrak, ikasteko trebetasunak eta aurkikuntzarako trebetasunak<br />
(trebetasun heuristikoak).<br />
5.1.4.1 Hizkuntzaren eta komunikazioaren gaineko gogoeta<br />
Hizkuntzarekiko eta hizkuntzaren erabilerarekiko sentiberatasunak berekin dakar hizkuntza antolatzeko<br />
eta erabiltzeko printzipioak ezagutzea eta ulertzea, eta, horri esker, aukera ematen du esperientzia<br />
berria marko ordenatu batean barneratzeko eta aberasgarritzat hartzeko. Horrela, hizkuntza berria