Europako Erreferentzia Markoa - HABE

mugek hain zuzen. Irakasleak edo gidaliburuaren egileak zenbait elementu kontrola ditzake, ataza egokitu
eta zailagoa edo errazagoa izan dadin.
Ulermen-atazak diseinatzerakoan, sarrerako material (input) bera erabil daiteke ikasle guztientzat,
baina, aldi berean, emaitza (output) desberdinak aurreikus daitezke, kantitateari (eskatutako informazio-kopuruaren
arabera) eta kalitateari (finkatutako mailaren arabera) dagokionez. Dena dela, beste era
batera ere egin daiteke diseinua; hau da, sarrerako testuan informazio-kopuru bera eskaini gabe, ezagutzari
edo antolaketari dagokionez konplexutasun-maila bera eman gabe, edo ikasleari kasu guztietan
baliabide lagungarri berberak eskaini gabe (ikusizkoak, hitz-gakoak, grafikoak, diagramak, etab.).
Sarrerako materiala aukeratzeko, ikaslearen interesak (motibazioa) eta ikaslearekin zerikusirik ez
duten arrazoiak har daitezke kontuan. Testu bat behar hainbat aldiz irakur edo entzun daiteke, edo
horretarako muga ezar daiteke. Erantzuna ere, sinplea izan daiteke (adibidez, "eskua altxatu"), edo
konplexua (adibidez, "osa ezazu beste testu bat"). Elkarreraginezko eta ekoizpenezko atazei dagokienez,
manipulatu egin daitezke ataza horiek gauzatzeko baldintzak, adibidez: ataza planifikatzeko eta
gauzatzeko denbora, elkarreraginaren edo ekoizpenaren iraupena, aurrez ikus daitekeena izatea edo ez,
zenbateko laguntza eta nolakoa eman, etab.
1 8 3
7.2.3 Estrategiak
Atazak gauzatzeko prozesua oso konplexua da, eta, hortaz, ikaslearen gaitasun jakin batzuen eta atazari
berari loturiko beste alderdi batzuen arteko elkarreragin estrategikoa eskatzen du. Hizkuntzaren
ikasle edo erabiltzaileak atazaren eskakizunei erantzuteko eraginkorren izango diren estrategia orokorrak
eta komunikazio-estrategiak aktibatu behar ditu. Ikasle edo erabiltzaileak berez egokitzen, eraldatzen
eta iragazten ditu atazaren sarrerako materialak, helburuak, baldintzak eta mugak, bere baliabide,
asmo eta (hizkuntzaren ikaskuntzan) ikaskuntza-estilo berezira moldatzeko moduan.
Komunikazioan, gizabanakoak ataza planifikatzeko, gauzatzeko, kontrolatzeko/ebaluatzeko eta,
hala behar izanez gero, zuzentzeko gaitasunen osagaiak aukeratu, orekatu, aktibatu eta koordinatu egiten
ditu, lortu nahi den komunikazio-helburua ahalik eta erarik eraginkorrenean betetzeko. Estrategiek
(estrategia orokorrak nahiz komunikazio-estrategiak) funtsezko lotura egiten dute ikaslearen gaitasunen
(berezko gaitasunen nahiz gaitasun ikasien) eta ataza arrakastaz gauzatzeko aukeren artean (ikus
4.4. eta 4.5. atalak).
7.3 Atazaren zailtasuna
Ataza berari hainbat ikuspegitatik abiatuta hel dakioke. Izan ere, ataza batek gizabanako batentzat duen
zailtasuna eta atazak inplizitu dakartzan zailtasunei aurre egiteko, gizabanako horrek aukeratzen dituen
estrategiak hainbat eragileren arteko elkarreraginaren mende daude: bere gaitasunen (gaitasun orokor
eta komunikazio-gaitasunen), bere ezaugarrien eta atazaren beraren baldintza eta muga espezifikoen
mende. Hori dela-eta, zaila da ataza erraza ala zaila izango den aurrez ikustea. Hizkuntzen ikaskuntzaren
esparruan, beraz, nolabaiteko malgutasunez jokatu beharra dago eta desberdintasunak egiteko
aukera eman beharra dago atazak diseinatzeko eta praktikara eramateko garaian.
Gelako ikaskuntza-esperientziak eraginkortasunez erabiltzeko, atazak zehaztasunez eta koherentziaz
aukeratu eta antolatu behar dira, atazaren zailtasuna zehaztea lan erraza izan ez arren.
Horretarako, kontuan hartu beharko dira ikaslearen gaitasun espezifikoak eta atazaren zailtasun-mailan
eragina duten eragileak, eta ataza ikaslearen beharrei eta gaitasunei egokitzeko parametroak manipulatzen
jakin beharko da.