Europako Erreferentzia Markoa - HABE

2 1 2
“Irizpideetan oinarritutako ebaluazioa” esapidea iritzia epai arrazoitu bihurtzen duen ebaluazio-ikuspegiaren
egoera deskribatzeko erabiltzen da hemen. Ebaluazioaren ikuspegi horrek hau eskatzen du:
a) prozedura jakin bati jarraitzen dion ebaluazio-jarduera;
b) puntuazioak edo notak bereizteko irizpide definituen multzo bat eta,
c) aztertzaileentzat irizpideak bateratzeko formazioren bat.
Irizpideetan oinarritutako ebaluazioaren abantaila da, baldin inplikatuta dauden aztertzaileentzako
Erreferentzia Marko bateratu bat finkatzen bada, epai horiek guztiak askoz ere finkoagoak izango direla,
bereziki hizkuntz jardueretako “erreferentzia puntuak” erakusgarri moduan eta beste sistema
batzuekin lotura finkoak egiteko moduan ematen badira. Orientazio horiek are garrantzizkoagoak dira
baldin eta kontuan hartzen bada hainbat diziplinatako ikerketak behin eta berriz erakutsi duela, ezen,
ebaluazio-irizpideak bateratzeko formazio-lanik egiten ez bada, aztertzaile batzuek zorrotzago eta
beste batzuek ez hain zorrotz jokatzearen ondorioz, ikasleen gaitasuna ebaluatzean desberdintasunak
sor daitezkeela eta emaitzak kolokan jarriko direla, halabeharraren menpe.
Erreferentzia maila bateratuen deskribatzaile-eskalak lagungarri izan daitezke irizpideak definitzeko,
lehen b) atalean azaldu den moduan, edo maila bateratuen arabera zehaztutako irizpideen ondoriozko
eskakizun-mailak deskribatzeko. Aurrerago, agian erreferentzia maila bateratu bakoitzeko
ohiko jardueren laginak edo adibideak eman ahal izango dira, parametro edo irizpide estandar batzuk
sortzen laguntzeko.
9.3.11 Ebaluazio orokorra/Ebaluazio analitikoa
Ebaluazio orokorrak ebaluazio sintetiko globala egiten du. Kasu horretan, aztertzaileak senez neurtzen
ditu hainbat alderdi.
Ebaluazio analitikoan, berriz, elkarrengandik bereizita aztertzen dira hainbat alderdi.
Bereizketa hori bi eratara egin daiteke: a) ebaluatu nahi denaren arabera; b) zerrenda, nota edo puntuazio
batera iristeko moduaren arabera. Sistemek, batzuetan, ikuspegi analitikoa erabiltzen dute maila
batean eta orokorra beste batean, biak konbinatuta.
a) Zer ebaluatzen den: batzuetan kategoria orokor bat ebaluatzen da, adibidez “ahozko adierazpena”
edo “elkarreragina”, eta puntuazio edo nota bat ematen zaio. Beste batzuetan, ebaluazio
analitikoagoetan, aztertzaileak bereizita ematen ditu jardueraren baitan bereizitako
alderdi edo ezaugarrietarako notak. Hala ere, beste ikuspegi batzuetan, aztertzaileak iritzi
orokorretik abiatu behar du, hainbat kategoriaren arabera analisia egin eta, gero, ebaluazio
orokor gogoetatsua egin. Ikuspegi analitikoan, kategoriak elkarrengandik bereizita erabiltzeak
abantaila bat ematen du, aztertzailea arretaz behatzera bultzatzen duela hain zuzen;
gainera, metahizkuntza bat eskaintzen du aztertzaileen arteko negoziaziorako eta ikasleei
ematen zaien atzeraelikadurarako. Eragozpena da, berriz, lekukotasun askok erakusten duenez,
aztertzaileei zaila gertatzen zaiela ebaluazio orokor bateko kategoriak zein bere aldetik
aztertzea, eta, horrez gainera, gainkarga kognitiboa sortzen zaiela lau edo bost kategoria
baino gehiago aurkezten zaizkienean.
b) Emaitza kalkulatzea. Ikuspegi batzuetan orokorrean parekatzen dituzte behatutako jarduera
eta nota-baremo bateko deskribatzaileak, izan eskala holistikoa (orokorra) nahiz analitikoa
(“zerrenda” bateko hiru eta sei kategoria bitarte). Ikuspegi horiek ez dute inolako aritmeti-