Europako Erreferentzia Markoa - HABE
Europako Erreferentzia Markoa - HABE
Europako Erreferentzia Markoa - HABE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1 4 1<br />
<strong>Erreferentzia</strong> <strong>Markoa</strong>ren erabiltzaileek gogoan izan beharko dute, eta, hala dagokionean,<br />
zehaztu:<br />
• Zein elementu gramatikal, kategoria, klase, egitura, prozesu eta gramatika-erlazio<br />
jakin beharko dituen ikasleak, nola trebatuko den horretarako, edo zer eskatuko zaion<br />
horri dagokionez.<br />
5.2.1.3 Gaitasun semantikoa<br />
Ikasleak esanahia antolatzeko moduaz duen kontzientzia eta kontrola adierazten du gaitasun semantikoak.<br />
Semantika lexikalak hitzen esanahiarekin zerikusia duten alderdiak aztertzen ditu:<br />
• Hitzek testuinguru orokorrarekin duten zerikusia:<br />
– erreferentzia;<br />
– konnotazioa;<br />
– nozio espezifiko orokorren adierazgarritasuna.<br />
• Hitzen arteko erlazio semantikoak:<br />
– sinonimoak/antonimoak;<br />
– hiponimoak/hiperonimoak;<br />
– erregimen semantikoa;<br />
– zatiaren eta osotasunaren arteko erlazioak (metonimia);<br />
– osagaien analisia;<br />
– itzulpeneko baliokidea.<br />
Semantika gramatikalak elementuen, kategorien, egituren eta prozesu gramatikalen esanahia<br />
aztertzen du (ikus 5.2.1.2. atala).<br />
Semantika pragmatikoak harreman logikoak aztertzen ditu, adibidez, ordezkatzea, aurrez suposatzea,<br />
inplikazioa, etab.<br />
<strong>Erreferentzia</strong> <strong>Markoa</strong>ren erabiltzaileek gogoan izan beharko dute, eta, hala dagokionean,<br />
zehaztu:<br />
• Zer motatako harreman semantikoa garatu edo izan beharko duen ikasleak, edo nola<br />
trebatuko den horretarako, edo zer eskatuko zaion horri dagokionez.<br />
Esanahiari dagozkion alderdiak funtsezkoak dira komunikaziorako, jakina, eta <strong>Erreferentzia</strong> Marko<br />
honetan behin baino gehiagotan aipatuko dira (ikus 5.1.1.1. atala).<br />
Gaitasun linguistikoa ikuspegi formaletik aztertzen da hemen. Hizkuntzalaritza teorikoaren edo<br />
deskribatzailearen ikuspegitik, hizkuntza bat sistema sinboliko izugarri konplexua da. Hemen bezala,<br />
komunikazio-gaitasunaren osagai ugari eta askotarikoak bereizteko saioa egiten denean, zilegitasun<br />
osoz esan daiteke egitura formalen ezagutza (hein handian inkontzientea) eta egitura horiek erabiltzeko<br />
ahalmena osagai horietako bat direla. Bestelako kontu bat da zenbaterainoko analisi formala sartu<br />
beharko litzatekeen, hala behar izanez gero, hizkuntzaren ikaskuntzan edo irakaskuntzan.