Europako Erreferentzia Markoa - HABE

1 7 2
6.4.5 Ikasleak komunikazio-estrategiak erabiltzeko ahalmena garatzea
Ikasleak komunikazio-estrategiak erabiltzeko duen ahalmenaren garapena (ikus 4.4. atala) ikasleak
H1ez egiten duen erabileratik dator, edo honako hauen bidez:
a) planifikazio-, gauzatze-, ebaluazio- eta zuzenketa-estrategiak biltzen dituzten eragiketa egitea
eskatzen duten atazak gauzatuz eta egoerak sortuz (adibidez, rol-jokoak edo simulazioak)
b) a)n bezala, baina gogoeta egiteko eta kontzientzia hartzeko teknikekin (adibidez, rol-jokoen eta
simulazioen grabazioa eta analisia)
c) a)n bezala, baina ikasleei eskatuz eta adorea emanez behar denean prozedura estrategiko esplizituak
erabiltzeko
Erreferentzia Markoaren erabiltzaileek gogoan izan beharko dute, eta, hala dagokionean,
zehaztu:
• Zer toki izango duten jarduerek, atazek eta estrategiek hizkuntzen ikaskuntzako edo
irakaskuntzako beren programetan.
6.4.6 Gaitasun orokorren garapena
Gaitasun orokorrak (ikus 5.1 atala) lantzeko hainbat era daude:
Munduaren ezagutzari dagokionez, hizkuntza berria ikasteak ez du esan nahi hutsetik hastea. Behar
den ezagutza ia guztia –guztia ez bada– jakintzat eman daiteke. Hala ere, kontua ez da ideia zaharrak
adierazteko hitz berriak ikastea, baina esan beharra dago Atalase-mailan proposatu den nozio orokorren
eta espezifikoen markoa Europako hogei hizkuntzatarako egokia eta nahikoa dela egiaztatu dela,
eta hizkuntz familia desberdinetako hizkuntzak sartzen direla multzo horretan. Irizpide bat finkatu
behar da era honetako galderei erantzuteko: irakatsi edo aztertuko den hizkuntzak ikasleei eskatzen
dien munduaren ezagutza beren heldutasunari dagokionaz haragokoa da, edo ikasle horiek heldu gisa
duten esperientziatik kanpokoa Horrela bada, ezagutza hori ezin eman daiteke jakintzat. Arreta eman
behar zaio auzi horri: ama-hizkuntza ez den hizkuntza erabiltzen bada eskoletan eta unibertsitateetan,
irakaskuntzako hizkuntza moduan (eta noski, ama-hizkuntzaren irakaskuntzan bertan), bai gaien edukia
bai hizkuntza berriak izango dira. Iraganean, hizkuntzako liburu asko, adibidez XVII. mendeko
txekiar hezitzaile Comeniusen Orbis Pictus, hizkuntzen ikaskuntzaren egituraketa era esplizituan
eskaintzen saiatu ziren, gazteei munduaren ikuspegi egituratu bat emateko.
Ezagutza soziokulturalaren eta kulturarteko trebetasunen garapenaren gaineko jarrera bestelakoa
da. Europako herriek kultura bateratua dutela dirudi zenbait alderdiri dagokionez. Beste alderdi batzuetan,
ordea, alde handiak daude, ez nazioen artean soilik, baita eskualdeen, klaseen, komunitate etnikoen,
sexuen eta abarren artean ere. Kontu handiz aztertu beharra dago ikasgai den kulturaren adierazpena
eta oinarri hartu beharreko gizarte-taldearen edo taldeen hautaketa. Ba al dago tarterik haurrentzako
liburu ilustratuetan aurkitu ohi diren estereotipo pintoresko eta folkloriko oro har arkaikoentzat
(Holandako eskalapoiak eta errotak, landetxe ingelesak, lastozko teilatua eta ate alboan arrosak dituztenak)
Irudi horiek imajinazioa sustatzen dute eta motibagarriak izan daitezke, batez ere haur txikientzat.
Sarritan herrialdeak berak, nolabait ere, berari buruz duen irudiarekin lotura izaten dute, eta
jai herrikoietan irudi horri eusten zaio eta sustatu egiten da. Horrela bada, ikuspegi horretatik aurkez
daitezke. Hala ere, estereotipo horiek ez dute ia zerikusirik herritar gehienen eguneroko bizitzarekin.
Oreka bilatu beharko litzateke, ikaslearen gaitasun kulturanitza garatzeak xede duen hezkuntza-helburu
orokorrari erreparatuz.