Europako Erreferentzia Markoa - HABE
Europako Erreferentzia Markoa - HABE
Europako Erreferentzia Markoa - HABE
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
• Hitz egiteko txandaren iraupena: hitz egiteko txandak luzeak direnean (adibidez, anekdotaren<br />
bat kontatzerakoan), zailagoa izaten da bat-bateko elkarreragina, hitz egiteko txanda laburretan<br />
baino.<br />
• Atazaren iraupena: eragile kognitiboak eta eginkizunaren baldintzak konstanteak badira, iraupen<br />
laburragoa duen beste ataza batean baino askoz ere zailagoa izango da bat-bateko elkarreragin<br />
luzea gauzatzea, fase askoz osatutako ataza konplexua gauzatzea edo idatzizko nahiz ahozko<br />
testu bat planifikatzea edo gauzatzea.<br />
Helburua<br />
Zenbat eta zailagoa izan jardueraren helburua(k) negoziatzea, orduan eta zailagoa izango da ataza gauzatzea.<br />
Bestalde, irakasleak eta ikasleak jardueraren emaitzari buruz dituzten aurreikuspenak bat datozen<br />
heinean, errazago onartuko da atazak gauzatzean askotariko emaitzak lortzea, onargarriak badira<br />
betiere.<br />
• Atazak helburu konbergentea edo dibergentea izatea: elkarreraginezko ataza batean, helburu<br />
konbergenteak izateak helburu dibergenteak izateak baino “tentsio komunikatibo” handiagoa<br />
dakar. Izan ere, aldez aurretik erabakitako emaitza, eta emaitza hori huts-hutsik, lortu beharko du<br />
parte-hartzaileak, eta horretarako negoziazio zailagoa egin beharko du (adibidez jarduteko era<br />
bat hitzartzea), funtsezko informazio-trukea egiten baita ataza arrakastaz gauzatzeko; helburu<br />
dibergenteko atazetan, aldiz, ideia-truke soilean adibidez, emaitza ez da bakarra, berariazkoa edo<br />
aldez aurretik finkatutakoa.<br />
• Ikasleak eta irakasleak helburuei buruz duten jarrera: irakaslea eta ikaslea askotariko emaitzak<br />
izan daitezkeela jabetzeak eta emaitza horiek guztiak onartzeak (ikasleak ez bezala, kosta<br />
ahala kosta –eta era inkontzientean bada ere– erantzun “zuzen” bakarra bilatzen baitu hark) izan<br />
dezake eraginik ataza gauzatzean.<br />
Aurreikuspena<br />
Ataza aurreikusteko modukoa izatea edo ez izatea. Oro har, ataza gauzatzen ari den bitartean parametroetan<br />
aldaketak egiteak zaildu egiten die solaskideei hura gauzatzea.<br />
• Elkarreraginezko ataza batean ustekabean edozein elementu sartzeak (gertaera berria, egoera<br />
jakin bat, informazio berria, beste parte-hartzaile bat), egoera berri eta konplexuago horren dinamikari<br />
aurre egiteko estrategia egokiak abian jartzera behartzen du ikaslea.<br />
• Ekoizpen-ataza batean, litekeena da konplexuagoa izatea testu “dinamiko” bat garatzea (adibidez,<br />
izaera, gertaleku eta denbora aldaketak gertatzen diren kontakizun bat), testu “estatiko” bat<br />
sortzea baino (adibidez, galdutako edo lapurtutako zerbaiten deskribapena).<br />
Baldintza materialak<br />
Zaratak elkarreragina galaraz dezake.<br />
• Interferentziak: hondoan zarata izateak edo telefonoko linean interferentziak gertatzeak, adibidez,<br />
aurreko esperientzietan oinarritzera bultza ditzake parte-hartzaileak, elkarreraginaren funtzionamenduaren<br />
ezagutzan oinarritzera, dedukziozko jarrerak etab. hartzera, komunikazioa eten<br />
ez dadin.<br />
Parte-hartzaileak<br />
Elkarreraginezko ataza errealak errazten edo zailtzen dituzten baldintzak aztertzeko, oro har manipula<br />
ezin daitezkeen hainbat eragile hartu behar dira kontuan –orain arte azaldutakoez gainera–, parte-hartzaileei<br />
buruzkoak:<br />
• Solaskidearekiko lankidetza: solaskide sentiberak ataza arrakastaz gauzatzeko erraztasunak<br />
emango ditu; izan ere, ikasle edo erabiltzaileari elkarreraginaren gaineko nolabaiteko kontrola<br />
1 8 7