Europako Erreferentzia Markoa - HABE

1 6 4
buru hori lortzeko ahozko elkarreraginarekin zerikusia duten hizkuntz jarduerak egingo dira; komunikazio-gaitasunari
dagokionez, osagai linguistikoaren esparru lexiko batzuetan (plateren aurkezpena eta
deskribapena, adibidez) eta arau soziolinguistiko jakin batzuetan (bezeroekiko trataera-arauak, behar
izanez gero besteei laguntza eskatzea, etab.) jarriko da arreta, eta, zalantzarik gabe, savoir-être (izaten
jakin) gaitasunarekin zerikusia duten zenbait alderdi nabarmenduko dira (zuhurtasuna, adeitasuna, irribarre
adeitsua, pazientzia, etab.) edo sukaldaritzako ezagutzak eta atzerriko kulturaren elikadura-ohiturak.
Beste adibide batzuk ere gara daitezke, helburu nagusitzat bestelako osagai batzuk hautatuta,
baina adibide zehatz hori nahikoa da, zalantzarik gabe, aurrez gaitasun partzialaren kontzeptuari buruz
esan dena osatzeko (ikus hizkuntza baten ezagutza partzialei buruzko oharrak).
6.2 Hizkuntzen ikaskuntza-prozesuak
6.2.1 Hizkuntza bereganatzea edo ikastea
“Hizkuntza bereganatzea” eta “hizkuntza ikastea” esapideak hainbat eratara erabiltzen dira gaur egun.
Askok bata zein bestea nahasian erabiltzen dituzte. Beste batzuek, berriz, termino orokortzat dute bata
eta erabilera mugatukotzat bestea.
• Beraz, “hizkuntza bereganatzea” termino orokortzat har daiteke, edo termino mugatutzat, bestela,
honako hauek adierazteko:
a) gramatika unibertsaleko gaur egungo teoriek ama-hizkuntzan ez diharduten hiztunen hizkuntzari
buruz egiten dituzten interpretazioak (adibidez, parametroak) finkatzea. Lan hori
psikolinguistika teorikoaren adar bat da, hizkuntzalaritza aplikatuaren profesionalei gutxi
edo zeharka bakarrik interesatu ohi zaiena, teoria horrek gramatika prozesu kontzienteetatik
oso urrun dagoela diolako batez ere.
b) ama-hizkuntza ez den hizkuntza bat erabiltzeko aukera ematen duten ezagutzak eta ahalmenak,
testuinguru formaletan eta komunikazio-egoeretan zuzenean parte hartzearen edo testuarekiko
zuzeneko esposizioaren ondorio direnak.
• “Hizkuntza ikastea” zentzu orokorrean erabil daiteke, edo, bestela, zentzu mugatuan, ahalmen
linguistikoa planifikatutako prozesu baten emaitza gisa, batez ere erakundeen arloan ikasketa akademikoa
eginez.
Gaur egun, ezinezkoa dirudi terminologia normalizatu bat erabiltzea, batez ere ez dagoelako termino
argirik “ikaskuntza” eta “bereganatzea” terminoen ideia zentzu estuan ematen duenik.
Erreferentzia Markoaren erabiltzaileek gogoan izan beharko dute, eta, hala dagokionean,
zehaztu:
• Zein zentzutan erabiliko diren terminoak. Era berean, erabiltzaileek terminoak gaur
egungo erabilera espezifikoaren kontrako eran ez erabiltzen saiatu beharko dute.
• Nola eman daitezkeen hizkuntza bereganatzeko aukerak eta nola erabili aukera horiek
behar bezala, (b)n azaldu den zentzuan.
6.2.2 Nola ikasten dute ikasleek
Gaur egun, ez dago ikasleen ikasteko moduari buruzko adostasunik lortu duen ikerketarik, ez behintzat
Erreferentzia Markoa ikaskuntzaren teoria jakin batean oinarritzeko adinako sendotasuna duen iri-