Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
LAPYS LIDIUS Io.Thomas a Vezzano 24<br />
Quaero IV. Quisnam sit Religionis finis?<br />
1 - Compertissimum est dari in Ecclesia Dei varias<br />
ac diversas Religiones, monachorum,<br />
Mendicantium, Clericorum. Haec Religionum<br />
varietas in magnum cedit Ecclesiae ornamentum et<br />
ut homines ad perfectionis metam tute ac facile<br />
pervenire possent, pene necessaria. Plurima enim<br />
sunt charitatis opera et officia per quae charitas<br />
ipsa exercetur et homines pervenire possunt ad hoc<br />
ut perfecte diligant Deum, huiusmodi sunt orare,<br />
contemplari, docere, ministrare sacramenta, visitare<br />
infirmos, redimere captivos. Cum vero sint diversa,<br />
non sufficit una tantum Religio ea omnia exercere,<br />
necessarium ergo fuit ut plures essent Religiones,<br />
unae ad unum opus, aliae ad aliud, institutae. Varia<br />
sunt etiam hominum ingenia et naturae, variae<br />
propensiones et vires et ideo uni una Religio<br />
congruit et non aliae. Ut ergo omnes conformiter ad<br />
suae naturae inclinationes possent ad perfectionem<br />
suaviter incurrere, necesse fuit ut plures essent ad<br />
diversae ad eam tendendae 41 . Imo S. Isidorus dixit<br />
nullum esse charitatis officium ad quod necesario<br />
non possit institui aliqua Religio 42 .<br />
2 - Certum deinde est quod non possunt esse<br />
diversae penes hoc quod sint via ad perfectionem et<br />
quod hanc tanquam scopum aspiciant. In hoc enim<br />
omnes conveniunt. Consequens igitur est quod<br />
diversificentur ex eo quod intendant ad diversa<br />
charitatis officia et per exercitia diversa.<br />
3 - Hinc necessario distinguendum est duplex<br />
Religionum finis: unus remotus, sive mediatus<br />
communis cuicumque Religioni, sive Religionis in<br />
communi, qui potest dici ultimus non simpliciter<br />
huius vitae; vel ultimus simpliciter et obtinendus in<br />
alias. Alius proximus ac immediatus, particularis et<br />
proprius cuique Religioni particulari. De utroque<br />
fine quisnam sit quaeritur.<br />
4 - Dico primo: finis Religionis mediatus ac ultimus<br />
huius vitae est perfectio, sive perfectionem<br />
consequi 43 . Probo: Religio ut sic est essentialiter via<br />
ad perfectionem et schola perfectionis acquirendae,<br />
medium et instrumentum perfectionis, ut dictum est.<br />
Eius ergo finis ultimus in hac vita est perfectio ac<br />
perfectionem consequi. Nam via habet pro fine<br />
ultimo terminum, schola pro fine scientiam et<br />
Chiedo, in quarto luogo, quale sia il fine della<br />
Religione.<br />
1 - Nella Chiesa di Dio si hanno varie e diverse<br />
Religioni di Monaci, di Mendicanti e Chierici. La<br />
varietà di Religioni è di grande ornamento per la<br />
Chiesa e quasi necessariamente, perché gli uomini<br />
possano più sicuramente e facilmente giungere<br />
alla meta della perfezione. Molte sono, infatti, le<br />
opere e le azioni della carità, per le quali si<br />
esercita la carità e per le quali gli uomini possono<br />
pervenire ad amare perfettamente Dio, come sono<br />
il pregare, contemplare, insegnare, amministrare i<br />
sacramenti, visitare gli infermi, riscattare gli<br />
schiavi. Poiché, poi, sono diverse e non basta una<br />
sola Religione a esercitarle, necessariamente le<br />
religioni furono molte, istituite una per un<br />
compito, altre per un altro. Varie sono anche le<br />
caratteristiche e la natura degli uomini, varie le<br />
inclinazioni e le capacità e perciò ad una conviene<br />
una Religione e non le altre. Perché dunque tutte<br />
le inclinazioni potessero giungere alla perfezione<br />
conformemente alla loro natura, fu necessario che<br />
fossero molte e diverse a tendere ad essa. Anzi S.<br />
Isidoro dice che non c'è alcuna opera di carità per<br />
la quale necessariamente non si possa istituire una<br />
Religione.<br />
2 – Pertanto, è certo che non possono essere<br />
completamente diverse per il fatto che sono via<br />
alla perfezione e per il fatto che vi tendano come<br />
fine. Infatti tutte convergono in ciò. Ne viene di<br />
conseguenza che si diversificano nel fatto che si<br />
rivolgono a diversi compiti della carità e con<br />
esercizi diversi.<br />
3 - Per cui bisogna necessariamente distinguere un<br />
duplice fine delle Religioni: il primo, remoto o<br />
mediato, comune ad ogni Religione o della<br />
Religione in genere, che si può dire ultimo, non<br />
semplicemente, di questa vita, o ultimo<br />
semplicemente da conseguire nell'altra. Il<br />
secondo, prossimo e immediato, particolare e<br />
proprio di ogni singola Religione. Si chiede quale<br />
sia il fine di ambedue.<br />
4 - In primo luogo: il fine della Religione mediato<br />
e ultimo di questa vita è la perfezione o<br />
conseguire la perfezione. Provo: la Religione in<br />
quanto è essenzialmente via alla perfezione e<br />
scuola per acquisire la perfezione, è un mezzo e<br />
strumento della perfezione, come è stato detto,<br />
perciò il suo fine ultimo in questa vita è la<br />
41 Platus, De bono statu Religionis, Liber 3, cap.24; Suarez, to.4, De Religionis tractactu 9, liber 1, cap.I.<br />
42 S. Thomas, Opusculum 19, cap.1.<br />
43 S. Thomas, 186.1 et 2; P. Peyrinis, In Regulam, q.2 introductoria.