Referentiekader geldboetes - Europese Beweging

lijk in het geval dat de werkgever kan aantonen dat hij zich redelijkerwijze in voldoende mate
heeft ingespannen om een overtreding te voorkomen. De bestuurlijke boete wordt dan gema‐
tigd tot € 4.000 voor een rechtspersoon en € 2.000 voor een natuurlijke persoon per overtre‐
ding.
3.1.5.3 Motivering
Bij de invoering van de bestuurlijke boete was het kabinet van mening dat met de bestuurlijke
boete sneller en efficiënter werkgevers die vreemdelingen illegaal te werk stellen konden wor‐
den aangepakt. 45 De boetehoogte is rechtstreeks overgenomen van de boete die voor de intro‐
ductie van de bestuurlijke boete in de Wav kon worde opgelegd. Destijds gold op grond van de
WED een maximale boete van € 11.250 voor een natuurlijk persoon en € 45.000 voor een
rechtspersoon.
De bestuurlijke boete bood een snellere mogelijkheid om een boete op te leggen. Bo‐
vendien bleek de gemiddelde boete voor illegale tewerkstelling slechts € 984 te bedragen. De
lange tijd tussen de constatering van de overtreding en de sanctionering en de hoogte van de
sanctionering van de boete leidden ertoe dat werkgevers onvoldoende geprikkeld werden zich
te onthouden van het illegaal tewerkstellen van vreemdelingen. Aanscherping van het strafvor‐
deringsbeleid was daarom niet voldoende: een lik‐op‐stuk‐beleid, inclusief een forse verhoging
van het boetebedrag, werd gezien als geschikte oplossing voor de geconstateerde problemen. 46
Hoewel de maximale boetehoogten (€ 45.000 en € 11.250) overeen komen met de
strafmaat die de WED stelde, was het uitdrukkelijk de bedoeling van het kabinet om de op te
leggen bestuurlijke boetes aanzienlijk hoger te doen zijn dan de strafrechtelijke boetes die ge‐
middeld € 984 bedroegen per overtreding van artikel 2 Wav. Ten tijde van de behandeling van
het wetsvoorstel dacht het kabinet aan een boetebedrag van € 3.500 per illegaal te werk gestel‐
de vreemdeling indien geen sprake is van verzwarende omstandigheden. Met deze verhoging
(van € 984 per overtreding naar € 3.500) wilde het kabinet in de eerste plaats illegale tewerk‐
stelling verder ontmoedigen. Verhoging van de boetes is daarvoor een belangrijk middel. In de
tweede plaats zou met deze boete het financiële voordeel dat werkgevers genieten, worden
ontnomen. Illegaal verblijvende vreemdelingen zijn immers niet sociaal verzekerd en er bestaat
(voor de werkgever) dan ook geen verplichting tot het betalen van premies. Het kabinet acht het
onwenselijk dat de werkgever dit voordeel behoudt. Bovendien kan illegale tewerkstelling ge‐
paard gaan met onderbetaling van de vreemdeling, waardoor de arbeidskosten van de werkge‐
ver aanzienlijk minder zijn. Niet alleen de vreemdeling is hiervan de dupe, maar ook de collega‐
werkgevers die wel de desbetreffende regelgeving naleven. Een hogere boete is dan tevens een
middel om de verstoorde concurrentieverhoudingen recht te zetten. 47
In de Nota naar aanleiding van het verslag bij de Wet bestuurlijke boete arbeid vreem‐
delingen wordt door de staatssecretaris van SZW nog kort ingegaan op de door het kabinet ge‐
wenste boete van minimaal € 3.500 voor overtreding van artikel 2 Wav. De Staatssecretaris
geeft aan dat de precieze boetebedragen in overleg met het OM worden vastgesteld en vervol‐
gens in beleidsregels worden neergelegd. Daarbij wordt meegewogen hoe de boete op het niet
naleven van de Wav zich verhoudt tot de sancties op andere overtredingen en welke boetebe‐
dragen de strafrechter als passende sanctie accepteert. In deze beleidsregels zal ook rekening
worden gehouden met het evenredigheidsbeginsel. 48 Uiteindelijk werd in de beleidsregel (en
45 Kamerstukken II 2003/04, 29 523, nr. 3, p. 1.
46 Kamerstukken II 2003/04, 29 523, nr. 3, p. 2‐3.
47 Kamerstukken II 2003/04, 29 523, nr. 3, p. 6.
48 Kamerstukken II 2003/04, 29 523, nr. 6, p. 7.
24