Referentiekader geldboetes - Europese Beweging

opleggen van een herstelsanctie. De Whc voorziet erin dat naast of in plaats van de bestuurlijke
boete de Consumentenautoriteit een last onder dwangsom kan opleggen om een einde te ma‐
ken aan een bestaande of een dreigende inbreuk op de bepalingen die worden beschermd door
deze wet. 78
Onder het voorheen geldende regime voor overtredingen van de Colportagewet en de
Prijzenwet gold een maximumboete van de vierde categorie per overtreding (via de strafrechte‐
lijke handhaving op grond van de WED). Invoering van de Whc betekent dus een verhoging van
de boete ten aanzien van dezelfde delicten. De staatsecretaris van Economische Zaken heeft
deze keuze gemotiveerd in de Nota naar aanleiding van het verslag. In de WED is in artikel 6 een
bepaling opgenomen die bepaalt dat indien de waarde van de goederen waarmee de overtre‐
ding is begaan of die door het economisch delict is verkregen hoger is dan het vierde gedeelte
van de maximale geldboete die kan worden opgelegd, een geldboete van de naast hogere cate‐
gorie kan worden opgelegd. Voor de Prijzenwet en de Colportagewet zou dat neerkomen op de
vijfde categorie. Krachtens de invoering van de Whc komt de strafrechtelijke handhaving te ver‐
vallen omdat overtreding van de Prijzenwet en de Colportagewet niet langer wordt gezien als
een economisch delict. In plaats daarvan kan de Consumentenautoriteit een bestuurlijke boete
opleggen. Het verdient naar de mening van de staatssecretaris de voorkeur de bestuurlijke boe‐
te op een zodanig niveau te stellen dat daarvan enerzijds een voldoende afschrikwekkende wer‐
king uitgaat en aansluit bij de andere bestuursrechtelijke regimes en anderzijds ruimte laat voor
voldoende maatwerk in het concrete geval waarin een boete wordt opgelegd. Alles afwegende
is besloten de maximumboete te stellen op het bedrag van een boete in de vijfde categorie van
artikel 23 Sr. Bovendien moet worden bedacht dan in veel gevallen de opgelegde boete veel
lager zal zijn. De Consumentenautoriteit zal bij de bepaling van de hoogte van de boete steeds
rekening houden met de omstandigheden van het concrete geval, en bijvoorbeeld kijken naar
de aard van de overtreding, de economische gevolgen daarvan en het al dan niet opzettelijke
karakter van de overtreding. 79
3.1.7.4 Andere sancties
Civiele vorderingen
Een groot deel van het consumentenrecht uit verordening 2006/2004 is in Nederland geïmple‐
menteerd in het BW. Handhaving van dit gedeelte van het consumentenrecht vindt plaats via de
civiele rechter. Het uitgangspunt van het consumentenrecht is dat de consument zelf een over‐
eenkomst kan sluiten en, indien zijn rechten worden geschonden, nakoming van een overeen‐
komst kan afdwingen dan wel in voorkomend geval een beroep op schadevergoeding kan doen,
eventueel naast ontbinding van de overeenkomst. Voorts is het voor consumentenorganisaties
mogelijk om op grond van artikel 305a/305c van Boek 3 van het BW een collectieve actie te star‐
ten. Daarnaast bestaan in Nederland verschillende initiatieven tot zelfregulering, die tot doel
hebben een betere uitvoering te geven aan de consumentenregels (buitengerechtelijke geschil‐
lenbeslechting / tweezijdig vaststellen van algemene voorwaarden). De Consumentenautoriteit
is aangewezen als bevoegde autoriteit voor dat gedeelte van het consumentenrecht dat is ge‐
implementeerd in het BW. Echter, het uitgangspunt blijft dat daar waar consumenten zelf tot
een oplossing kunnen komen met bedrijven, publiekrechtelijke handhaving vanuit een oogpunt
van subsidiariteit niet aangewezen is. Het is de verantwoordelijkheid van de consument en de
handelaar en dienstverlener om zorgvuldig te handelen in consumentenzaken. De Consumen‐
tenautoriteit zal alleen dan optreden, indien de collectieve belangen van consumenten worden
78 Kamerstukken I 2006/07, 30 411, C, p. 11‐12.
79 Kamerstukken II 2005/06, 30 411, nr. 6, p. 25‐26.
33