Referentiekader geldboetes - Europese Beweging

Overigens wordt er in sommige aanwijzingen ook aandacht besteed aan de vraag in welke
gevallen kan worden volstaan met bestuursrechtelijke handhaving – door middel van een be‐
stuurlijke boete – en in welke gevallen dient te worden gekozen voor strafrechtelijke handha‐
ving. 95 Zie bijvoorbeeld de Richtlijn voor strafvordering sociale zekerheidsfraude (2010R004), en
de Richtlijn voor strafvordering Warenwet (2008R004). Bij wijze van illustratie zal, wat betreft
deze afbakeningskwestie, wat dieper op deze laatste richtlijn worden ingegaan. Volgens deze
richtlijn dient de zaak altijd strafrechtelijk te worden afgedaan als zich één van de volgende ge‐
vallen voordoet:
- Als de opzettelijke of roekeloze overtreding een direct gevaar voor de gezondheid of
veiligheid van de mens tot gevolg heeft (art. 32a lid 6 onder a Warenwet).
- Als de op te leggen boete aanmerkelijk wordt overschreden door het met de over‐
treding behaalde economisch voordeel (art. 32a lid 6 onder b Warenwet).
- Indien strafrechtelijke handhavingsinstrumenten (onttrekking aan het verkeer,
maatregelen ex art. 28 of 29, WED of bijkomende straffen) gebruikt moeten worden
om de zaak af te handelen.
- Smartshops en smartdrugs. Voor deze onderdelen van het werkterrein is het beter
om altijd voor het strafrecht te kiezen. Gezien de aard en ernst van de strafbare fei‐
ten die in deze branche gepleegd worden en de mogelijke achtergrond van de da‐
ders is het beter deze zaken in het strafrecht te houden. Veelal vinden opsporings‐
activiteiten in deze branche plaats in samenwerking met de politie en is er sprake
van gecombineerde processen‐verbaal inbeslagname respectievelijk onttrekking aan
het verkeer van partijen producten. Het is in een dergelijk geval onwenselijk een ge‐
deelte van de zaak af te doen in het bestuursrecht en een ander gedeelte in het
strafrecht.
- Indien er samenloop bestaat met andere strafbare feiten. Bijvoorbeeld: overtredin‐
gen van de Warenwet en tegelijkertijd overtredingen van de Regeling vleeskeuring.
- Indien er sprake is van herhaalde recidive en de bestuurlijke boete kennelijk geen of
onvoldoende effect heeft. Onder herhaalde recidive wordt hier verstaan: eenzelfde
of vergelijkbaar feit wordt binnen een periode van twee jaar voor de derde maal ge‐
pleegd. Deze gevallen worden besproken in het selectieoverleg met het OM en er
wordt bezien welke strafmodaliteiten de beste aanpak garanderen (dagvaarding,
openbaarmaking vonnis, ontneming wederrechtelijk verkregen voordeel). Hierdoor
ontstaat maatwerk bij de strafvervolging.
- Als de bestuurlijke maatregelen van artikel 54 Handhavingsverordening die bij be‐
schikking door de Voedsel‐ en Warenautoriteit (VWA) worden opgelegd niet worden
nageleefd.
Daarnaast kunnen de volgende criteria worden gebruikt bij de keuze voor het strafrecht:
- Aanpak calamiteiten (in de zin van de calamiteitenprocedure van de VWA).
- Bij persoonlijke schade van slachtoffer(s) of nabestaanden (slachtofferinformatie of
‐hulp, voeging in het strafproces).
- De wenselijkheid van ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel.
- Bij een projectmatige aanpak.
- Wenselijkheid van een openbare strafzitting.
95 Vgl. de ‘Aanwijzing intellectuele‐eigendomsfraude (2005A022’): factoren die een rol spelen bij de keuze voor strafrechtelijke
handhaving: bedreiging van de volksgezondheid of de veiligheid van de samenleving; grootschalige namaak en piraterij, gepleegd in
beroep of bedrijf, die de markt verstoren; het bestaan van aanwijzingen van betrokkenheid van criminele organisaties of georgani‐
seerde criminaliteit; recidive.
42