Referentiekader geldboetes - Europese Beweging

Daarbij staat voorop dat de hoogte van de boete in een redelijke verhouding dient te staan tot
het beoogde doel in termen van preventie (afschrikwekkende werking).
Bij het bepalen van de hoogte van de boete in geval van een overtreding van de Tele‐
communicatiewet kan de OPTA mede rekening houden met het al dan niet aanwezig zijn van
een effectief werkend compliance‐programma binnen een organisatie, in die zin dat dit als een
boeteverlagende of ‐verhogende omstandigheid kan worden meegewogen.
High trust houdt in dat er minder middelen ingezet worden om overtredingen op te spo‐
ren in gevallen waarin de risico’s beperkt zijn, maar dat er harder wordt opgetreden als de wet
toch wordt overtreden. Het high trust‐beleid gaat hierbij uit van het vertrouwen dat burgers en
bedrijven zich aan de wet houden. Om te waarborgen dat er een afschrikwekkende werking
blijft uitgaan van het toezicht is het noodzakelijk om extra streng op te treden als het vertrou‐
wen dat de wet wordt nageleefd toch wordt geschonden. Het opleggen van hogere boetes ge‐
schiedt onder meer door in de beleidsregels van 2011 de volgende instrumenten te introduce‐
ren: zwaardere bestraffing van recidive, en introductie van een basisboetetoeslag om onderne‐
mingen met aanmerkelijke marktmacht ervan te weerhouden de meest zware overtredingen in
de zin van artikel 15.4 lid 2 Tw te begaan.
High trust toezicht gaat uit van de eigen verantwoordelijkheid van een onderneming om
wet‐ en regelgeving na te leven. Het streven is de efficiëntie en effectiviteit van de toezichthou‐
der te verbeteren; de OPTA kan gerichter werken en hoeft alleen op te treden als daar echt aan‐
leiding toe is. Voor marktpartijen worden daarmee de (administratieve) toezichtlasten lager.
High trust is voor de OPTA echter geen blind trust; een marktpartij moet het vertrouwen wel
‘verdienen’. De nalevingsbereidheid is voor de OPTA een belangrijk aandachtspunt en wordt dan
ook door middel van (preventieve) handhaving gestimuleerd en – indien nodig – afgedwongen.
Bij de handhaving van de regelgeving hanteert de OPTA een vijftal uitgangspunten:
1. Spontane naleving verdient de voorkeur.
De ideale situatie is dat normen vanzelf worden nageleefd zonder ingrijpen van de toezichthou‐
der. Daarom dient bij een overtreding altijd eerst de vraag te worden gesteld hoe het niveau van
spontane naleving kan worden verbeterd. Het kan immers zijn dat er geen sprake is van een
moedwillige overtreding, maar van praktische belemmeringen of onbekendheid met de regelge‐
ving. Dan is het beter om de handhaving te richten op het wegnemen van de praktische belem‐
mering en daarbij te helpen; in dit geval de regels duidelijk uitleggen aan de partij. Het grijpen
naar een klassiek instrument als een boete werkt bij een goedwillende partij averechts: zij wordt
immers gestraft voor gedrag dat zij bereid is te wijzigen als zij van de norm op de hoogte zou
zijn. Een hulpmiddel voor spontane naleving is de implementatie door een bedrijf van een
goedwerkend compliance‐programma.
2. High trust – handhaving op basis van signalen.
De OPTA treedt handhavend op indien daar aanleiding toe bestaat. Die aanleiding kan voor OP‐
TA ontstaan door bijvoorbeeld:
- Signalen via een consumentenklacht, zoals ConsuWijzer of spamklacht.nl.
- Tips van bedrijven of particulieren.
- Informatie via websites of media.
- Onderzoeksinformatie, van OPTA zelf of van binnen‐ of buitenlandse toezichthou‐
ders.
40