Referentiekader geldboetes - Europese Beweging

in een tiental IGZ‐wetten ingevoerd. De IGZ moest dat op de een of andere manier gaan opzet‐
ten en nam een kijkje in de keuken van de nVWA (de nVWA en de IGZ vallen immers gedeeltelijk
onder hetzelfde ministerie). Uiteindelijk is men tot de conclusie gekomen dat het voor de IGZ
gemakkelijker is (gezien ook het aantal boetes per jaar, ongeveer tien) de boeteoplegging onder
te brengen bij de nVWA dan zelf een bestuurlijke boeteafdeling te vormen. Op deze manier
hoeft de IGZ immers niet zelf een boetesystematiek, een boete‐infrastructuur of een ICT‐
systeem op te zetten. Let wel, de boeteoplegging geschiedt formeel door de IGZ, alleen het werk
wordt gedaan door de nVWA (middels een samenwerkingsovereenkomst). De IGZ is bovendien
wel inhoudelijk betrokken bij ingewikkelde zaken en bezwaar en beroep.
Het strafrecht speelt op de achtergrond bij de nVWA‐wetgeving ook nog een kleine rol. De na‐
druk ligt op bestuursrechtelijke handhaving, maar in enkele, in de Richtlijn strafvordering Wa‐
renwet omschreven, gevallen verdient de strafrechtelijke handhaving de voorkeur. De noodzaak
tot het gebruik van verregaande dwangmiddelen en het gevaar voor mens of dier zijn daarvan
voorbeelden. De keuze of een zaak bestuurlijk of strafrechtelijk wordt afgedaan, ligt in handen
van de divisie Opsporing van de nVWA, waarbij telkens overleg wordt gepleegd met het OM en
de nVWA.
3.2.3 Mededingingswet
Het opleggen van bestuurlijke boetes op grond van de Mededingingswet ligt in handen van de
raad van bestuur van de NMa. De wettelijke maxima voor de verschillende overtredingen uit
deze wet lopen uiteen, maar ten aanzien van de overtreding van het kartelverbod (de meest
voorkomende overtreding) geldt een boetemaximum van € 450.000 of 10% van de omzet van de
onderneming. Wordt een boete opgelegd aan een natuurlijk persoon, dan is het boetemaximum
€ 450.000. In de beleidsregels van de minister van EL&I voor de oplegging van bestuurlijke boe‐
tes door de raad van bestuur van de NMa is bepaald dat de bestuurlijke boete wegens overtre‐
ding van het kartelverbod en het verbod op een economische machtspositie wordt berekend op
basis van de boetegrondslag (10% van de betrokken omzet van de overtreder). De boetegrond‐
slag wordt vermenigvuldigd met een factor (E) voor de ernst van de overtreding. Naargelang de
ernst van de overtreding wordt deze factor vastgesteld op een waarde van ten hoogste vijf. Bo‐
vendien neemt de raad steeds de boeteverhogende en boeteverlagende omstandigheden in
aanmerking. Voor het opleggen van een boete aan een natuurlijk persoon moet gekeken wor‐
den naar de bandbreedte waarbinnen de overtreding is geplaatst: de eerste bandbreedte loopt
van € 10.000 tot € 200.000 en de tweede van € 50.000 tot € 400.000.
Voor de Mededingingswet‐case study is gesproken met de directeur van de Juridische Dienst
van de NMa en een zaakbehandelaar die deel uitmaakt van de Juridische Dienst. Een zaakbe‐
handelaar schrijft het boetebesluit als sluitstuk van de juridische procedure. Een onderdeel
daarvan is het bepalen van de concrete boetehoogte. Het merendeel van de bestuurlijke boetes
wordt opgelegd ten aanzien van het kartelverbod (art. 6 Mededingingswet). Voor het overtre‐
den van het verbod van het misbruik maken van een economische machtspositie wordt minder
vaak een bestuurlijke boete opgelegd. Daarnaast zijn er elk jaar wel een aantal formele overtre‐
dingen te bespeuren. Al met worden per jaar ongeveer tien zaken behandeld. Daarbij zijn vaak
meerdere partijen betrokken, waardoor het aantal bestuurlijke boetes vaak hoger ligt dan het
aantal zaken. De boetebevoegdheden van de NMa zijn in de loop der jaren steeds verder uitge‐
breid (de NMa heeft boetebevoegdheden op grond van de Elektriciteitswet, de Gaswet, de Wet
onafhankelijk netbeheer, et cetera). Ten aanzien van deze ‘kleinere’ wetten worden slechts inci‐
denteel boetes opgelegd.
69