Referentiekader geldboetes - Europese Beweging

- Beleid
II. Vormgeving (van strikt naar vrij)
- Fixatie/feitcodering: per overtreding wordt een vast bedrag/percentage van de
maximale boete vastgelegd. Ook kan fixatie uitgedrukt worden door een vast bedrag
te geven per eenheid van een variabele (bijvoorbeeld: een boetebedrag per
hoeveelheid uitgestoten stikstof; zie de Meststoffenwet). Aanbevolen wordt om
deze wijze van vormgeving in de bijzondere wet (evt. een AMvB) neer te leggen.
- Rekensom Bos‐Polaris: het bepalen van een basisbedrag dat wordt beïnvloed door,
in sanctiepunten uitgedrukte, omstandigheden. Door op het niveau van een
algemeen verbindend voorschrift een algemene systematiek van plus‐ en
minfactoren en hun waarde in sanctiepunten vast te stellen, kan bij toepassing van
deze vormgeving door het invoeren van de ter zake doende omstandigheden een
(voorspelbaar) boetebedrag worden berekend.
- Rekensom Overig: het boetenormbedrag is de uitkomst van een rekensom, waarbij
de basisboete wordt bepaald door een bepaald bedrag of percentage van de
omzet/maximale boete en waarop vervolgens een of een aantal variabelen worden
toegepast die betrekking hebben op de betreffende overtreding, bijvoorbeeld de
ernst van de overtreding, de mate van verwijtbaarheid en de grootte van het bedrijf
dat de overtreding pleegt. Deze variabelen worden uitgedrukt in een factor en/of
een percentage waarmee het basisbedrag wordt vermenigvuldigd.
- Bandbreedtes: een aantal variabelen bepaalt de bandbreedte waartussen de hoogte
van de boete zich kan bewegen. Plaatsing in een boetecategorie wordt bijvoorbeeld
bepaald door de ernst van de overtreding (aard, ernst en duur van de overtreding),
het niveau waar de overtreding wordt gepleegd (landelijk, regionaal of lokaal), of
een onderverdeling van artikelen uit de wet.
- Handvatten: De richtlijnen beperken zich tot het geven van enkele
factoren/indicatoren die meegewogen kunnen worden en dus van invloed zijn op de
boetehoogte. Deze opsomming is niet limitatief en bovendien staat niet vast,
bijvoorbeeld in percentages, welke invloed deze factoren op de concrete boete
hebben.
b. Houding betrokkene
Er kan voor worden gekozen de houding van de betrokkene in de tijd voorafgaand aan of
volgend op constatering van een overtreding mee te wegen bij de hoogte van de boete. In de
wet of in het beleid dient vervolgens te worden uitgedrukt op welke wijze deze houding
meeweegt in het vaststellen van de boete. Voorbeelden:
- Indien de overtreder uit eigen beweging degenen aan wie door de overtreding
schade is berokkend, schadeloos stelt, kan dat als een boeteverlagende factor
worden beschouwd.
- Indien de overtreder uit eigen beweging de overtreding heeft beëindigd, kan dat
beschouwd worden als een boeteverlagende omstandigheid, waarbij meer gewicht
toekomt aan het uit eigen beweging beëindigen van de overtreding voordat het
bestuursorgaan een onderzoek is begonnen dan nadat het onderzoek reeds is
aangevangen.
- Gedacht kan ook worden aan het introduceren van het idee van ‘high trust’. High
trust houdt in dat er minder middelen ingezet worden om overtredingen op te
sporen in gevallen waarin de risico’s beperkt zijn, maar dat er harder wordt
opgetreden als de wet toch wordt overtreden. Het high trust‐beleid gaat hierbij uit
3