Referentiekader geldboetes - Europese Beweging

ten uitvoerleggen van de sanctie een groot beroep moet worden gedaan op het beperkte poten‐
tieel aan menskracht, dan als de tenuitvoerlegging nauwelijks menskracht vergt. Dit lijkt zo voor
de hand te liggen, dat daarop niet nader zal worden ingegaan.
2.2.3.3.6 Haalbaarheid
Het bovenstaande geldt ook voor andere randvoorwaarden, zoals bijvoorbeeld de technische
haalbaarheid. Daarbij valt te denken aan elektronisch huisarrest door middel van enkelbanden
met een GPS‐volgsysteem. Ook al kan de elektronisch huisarrest grote voordelen meebrengen
(bijvoorbeeld uit het oogpunt van humane, effectieve en kostenbesparende straffen), als het
technisch niet mogelijk is een waterdicht systeem te ontwikkelen, dan zal deze strafmodaliteit
vooralsnog niet op brede schaal worden ingezet. 54
2.2.3.3.7 Compensatie voor vormverzuimen
Ten slotte moet nog worden vermeld dat ook sommige strafprocesrechtelijke waarborgen het
karakter van een straftoemetingsfactor kunnen hebben. Zo kunnen, op grond van artikel 359a
Sv, bepaalde onherstelbare vormverzuimen in het strafvorderlijk vooronderzoek tot strafver‐
mindering leiden als een vorm van compensatie voor het nadeel dat de dader daarmee is berok‐
kend, mits het nadeel geschikt is voor compensatie door strafvermindering. Daarnaast kan nog
worden gewezen op het in mindering brengen van het eventuele voorarrest op de opgelegde
vrijheidsstraf of taakstraf (art. 27 Sr).
2.3 OM‐richtlijnen en ‐aanwijzingen
2.3.1 Inleiding
Voor vergelijkbare delicten moeten, ongeacht plaats of beoordelaar, vergelijkbare straffen wor‐
den gevorderd. Strafverlagende dan wel strafverzwarende omstandigheden dienen derhalve op
vergelijkbare wijze invloed te hebben op de strafeis en de te kiezen afdoeningsmodaliteit. Daar‐
naast moet de strafrechtelijke reactie op verschillende delicten onderling in juiste verhouding
zijn met de relatieve ernst van deze delicten. Kort gezegd: het strafvorderingbeleid van het OM
dient uniform en eenduidig te zijn. 55
Teneinde een dergelijk strafvorderingsbeleid te bevorderen, is in het verleden door het
OM een aantal richtlijnen uitgevaardigd. Deze richtlijnen boden echter onvoldoende houvast om
een landelijk samenhangend strafvorderingsbeleid te realiseren. Wisselende uitgangspunten bij
de waardering van vergelijkbare omstandigheden leidden tot een gebrek aan samenhang. Bo‐
vendien werden gehanteerde begrippen onvoldoende gedefinieerd, waardoor interpretatiever‐
schillen ontstonden. 56
De straftoemetingsproblematiek waarmee kennelijk niet alleen het Nederlandse OM
maar ook zijn tegenhangers in andere landen worstelden, vormde de directe aanleiding voor de
in 1992 verschenen aanbeveling (92) 17 van de Raad van Europa, getiteld ‘Consistency in Sen‐
tencing’. 57 In deze aanbeveling constateert de Raad dat in de lidstaten sprake is van “increasing
awareness that unwarranted disparity in sentencing sometimes occurs at different levels”. De
Raad riep de lidstaten daarom op “[to] take appropriate measures […] to avoid unwarranted
disparity in sentencing”.
54
Elektronisch huisarrest was uitgevoerd op proefbasis en nog niet in de wet vastgelegd. De uitvoering van elektronische detentie is
gestopt op 1 juli 2010 (Zie verder de website Overheid.nl).
55
‘Aanwijzing Kader voor Strafvordering (2010A032)’.
56
‘Aanwijzing Kader voor Strafvordering (2010A032)’.
57
‘Consistency in Sentencing: Recommendation to Member States and Explanatory Memorandum’ Vol.4 No. 2 (1993).
31