Referentiekader geldboetes - Europese Beweging

wordt door het OM steeds oplegging van een gevangenisstraf of taakstraf gevorderd, een com‐
binatie daarvan of elektronisch toezicht.
Het bedrag tot waar alleen bestuurlijk wordt gehandhaafd, en niet strafrechtelijk, is in
de loop der jaren verhoogd, tot € 10.000 (2011). Het verhogen van deze grens zou een weergave
zijn van de huidige visie op de toepassing van bestuurlijke handhaving in relatie met strafrechte‐
lijke handhaving voor specifieke situaties van sociale zekerheidsfraudes. 8
Het OM hanteert als uitgangspunt dat het niet van de wettelijke mogelijkheid gebruik‐
maakt om het wederrechtelijk verkregen voordeel in sociale zekerheidsfraude te ontnemen. De
gedachte daarbij is dat de uitkeringsinstanties over voldoende eigen mogelijkheden beschikken
tot terugvordering, verrekening, verhaal en beslag. Een ander argument betreft het gebrek aan
middelen en geld bij de verdachte om te kunnen ontnemen, alsmede het gegeven dat het on‐
wenselijk is dat personen onder het bestaansminimum terecht komen. Er kan echter een uit‐
zondering op deze regel worden gemaakt, bijvoorbeeld wanneer er een aantoonbaar vermogen
aanwezig is in het buitenland, wanneer de terugvorderingsmogelijkheden van de uitkeringsin‐
stantie zijn verjaard en wanneer feiten zijn gepleegd in georganiseerd en/of internationaal ver‐
band. 9
De verhouding tussen de bestuursrechtelijke en strafrechtelijke handhaving bij informa‐
tiefraude komt kort aan de orde in de Memorie van Toelichting op de Wet BMT. Sancties die‐
nen, zo schrijft de wetgever, voldoende zwaar te zijn en in hoogte in verhouding te staan tot de
strafrechtelijke afdoening van dit soort delicten. Gezien de deels onderlinge overlapping die
bestaat tussen handhavingsmiddelen is het noodzakelijk het bestuursrechtelijke en strafrechte‐
lijke traject op elkaar af te stemmen en nadere invulling te geven aan het ultimum‐remedium
karakter van het strafrecht. De wetgever stelt voorop dat de twee sanctiestelsels complementair
zijn ten opzichte van elkaar, dat het strafrecht het sluitstuk is van de handhaving en dat cumula‐
tie van bestuursrecht en strafrecht moet worden vermeden. Dat betekent dat de primaire ver‐
antwoordelijkheid voor de uitvoering van de sociale zekerheid berust bij de uitvoeringsorganen
en dus bij de bestuurlijke handhaving. Deze organen beschikken immers, zeker met de invoering
van de bestuurlijke boete, over verschillende mogelijkheden om op de naleving van regelgeving
toe te zien en de handhaving met corrigerende maatregelen gestalte te geven. Toepassing van
de strafbepalingen blijft als ultimum remedium gereserveerd voor de zwaarste gevallen van
misbruik. 10
3.1.2 Geneesmiddelenwet
3.1.2.1 Inleiding
De Geneesmiddelenwet regelt het vervaardigen, verhandelen en distribueren van geneesmidde‐
len. De wet beoogt een balans te bereiken tussen het waarborgen van de kwaliteit, veiligheid en
beschikbaarheid van geneesmiddelen en tegelijkertijd het zo min mogelijk belemmeren van de
marktwerking. 11 In artikel 101 lid 1 Geneesmiddelenwet worden 45 artikelen genoemd waarvan
overtreding wordt bestraft met een bestuurlijke boete. Voorbeelden zijn: het zonder vergunning
van de minister bereiden, invoeren, afleveren of uitvoeren van geneesmiddelen, door de fabri‐
kant afleveren van geneesmiddelen die moeten worden vrijgegeven door een overheidsinstan‐
tie zonder dat die vrijgifte heeft plaatsgevonden, de verpakking van een geneesmiddel niet van
8 ‘Aanwijzing sociale zekerheidsfraude’.
9 ‘Aanwijzing sociale zekerheidsfraude’.
10 Kamerstukken II 1994/95, 23 909, nr. 3, p. 4‐5.
11 Kamerstukken II 2004/05, 29 359, nr. 3, p. 2‐3.
7