Referentiekader geldboetes - Europese Beweging

2.3.3.3 Persoon van de dader
Ook de persoon van de dader kan een factor van belang zijn bij het bepalen van de strafmaat. In
de eerste plaats kan gewezen worden op het verschil tussen een natuurlijk persoon en een
rechtspersoon. Illustratief zijn de richtlijnen die zien op het basisdelict discriminatie. Zo kent het
basisdelict ‘Discriminatie door natuurlijke personen (artt. 137e en 137g Sr)’ een basispuntenaan‐
tal van zeven en het basisdelict ‘Discriminatie door rechtspersonen (artt. 137e en 137g Sr)’ een
basispuntenaantal van 21. Het basispuntenaantal wordt derhalve met een factor drie verhoogd
als de verdachte een rechtspersoon is. Dezelfde factor wordt gehanteerd bij de twee andere
varianten van het basisdelict discriminatie. 74
Ook een bepaalde vertrouwensrelatie die voortvloeit uit een bijzondere verhouding die
de verdachte heeft met het slachtoffer kan invloed hebben op de strafmaat. 75 Zo wordt een
verduistering die heeft plaatsgevonden in dienstbetrekking extra strafwaardig geacht, juist gelet
op de schending van de bijzondere vertrouwensband zoals die doorgaans bestaat tussen werk‐
nemer en werkgever. 76
Tot slot kan gewezen worden op de ‘Aanwijzing gebruik sepotgronden’. 77 In deze aan‐
wijzing geldt een aantal, met de persoon van de dader samenhangende, gronden op basis waar‐
van besloten kan worden tot een beleidssepot. Hierbij kan gedacht worden aan de (jeugdige)
leeftijd en/of de gezondheidstoestand van de verdachte en in hoeverre de verdachte ook zelf
door het strafbare feit is getroffen, bijvoorbeeld doordat er sprake is van eigen letsel, letsel of
dood van dierbaren, financiële schade en disproportioneel zwaar optreden door de justitiële
autoriteiten.
2.3.3.4 Persoon van het slachtoffer
De persoon van het slachtoffer vormt een zeer relevante factor bij het bepalen van de hoogte
van de strafmaat. Dit blijkt alleen al uit het feit dat de Polaris‐richtlijnen een delictspecifieke
factor kennen met de titel ‘Slachtoffer kwalificeert de strafmaat’. Deze richtlijn onderscheidt
een aantal categorieën slachtoffers.
Allereerst kan gewezen worden op de bijzondere positie die ingenomen wordt door
ambtenaren in uitoefening van hun openbare taak. De ambtenaar kan zich minder dan een
doorsnee burger onttrekken aan een situatie waarin hij slachtoffer van een misdrijf dreigt te
worden. Daarnaast dient een ambtenaar zijn publieke taak ongestoord te kunnen uitoefenen.
Deze bijzondere positie komt tot uitdrukking in het vermeerderen van het aantal strafpunten
met maar liefst 200%.
Een zelfde gedachte ligt ten grondslag aan een verhoging van de strafmaat indien het
gaat om personen die zich in het kader van hun taakvervulling in de ‘publieke ruimte’ begeven,
zoals ambulance‐ en brandweerpersoneel, advocaten en onderwijzers. Directe aanleiding voor
het opnemen van deze bijzondere categorie slachtoffers vormde het ‘Actieprogramma voor de
aanpak van agressie en geweld tegen werknemers met publieke taken’. 78 Het verhogen van de
strafmaat bij geweld tegen personen werkzaam in het publieke domein was eenn van de speer‐
punten van dit programma. 79 Inmiddels geldt dat, indien het slachtoffer als persoon werkzaam
74
Het basisdelict ‘discriminatie door rechtspersonen (137c en 137d WvSr.)’ kent een basispuntenaantal van 30. Indien de verdachte
een natuurlijk persoon is, geldt een puntenaantal van 10. Het basisdelict ‘discriminatie door rechtspersonen (137f en 429quater Sr.)’
kent een puntenaantal van vijftien. Indien de verdachte een natuurlijk persoon is, geldt een puntenaantal van vijf.
75
De rubricering van deze omstandigheid onder de factor ‘persoon van de dader’ is enigszins arbitrair. Net zo goed kan worden
verdedigd dat deze onder de in de hierna te bespreken categorie ‘persoon van het slachtoffer’ dient te vallen.
76
Zie ‘Basisdelict verduistering 5.28.01’.
77
‘Aanwijzing gebruik sepotgronden (2009A016)’.
78
Kamerstukken II 2006/07, 28 684, nr. 100, p. 2.
79
‘Actieprogramma voor de aanpak van agressie en geweld tegen werknemers met publieke taken’, p. 15.
36