Επεξεργασία Ï€Î±ÏÎ±Î¼Ï Î¸Î¹Î±ÎºÏŽÎ½ τύπων και παραλλαγών ΑΤ 560-590

Ωστόσο το μοτίβο του ξανανιώματος του γέρου βασιλιά εφόσον κοιμηθεί μετην Πεντάμορφη που βρίσκεται στις ελληνικές, σε δύο σλαβομακεδονικές και σεδυτικοβουλγαρικές παραλλαγές, δεν υπάρχει σε καμιά από τις τουρκικές παραλλαγέςτου παραμυθιού μας. Κάτι που ως ένα σημείο δείχνει και την περιχαράκωσητων ελληνικών παραμυθιών σε ξένες επιδράσεις 6 . Ο Μέγας εξετάζει τιςβαλκανικές παραλλαγές συγγενών παραμυθιών και συγκρίνει τις ελληνικές παραλλαγέςτου AT/ATU *667Α που μοιάζουν με τις τουρκικές παραλλαγές τουαρ. 215 του τουρκικού καταλόγου των παραμυθιών των Eberhard και Boratav.Εξετάζοντας τη σχέση μεταξύ των ελληνικών (και επομένως υπόλοιπων βαλκανικών)και των τουρκικών παραμυθιών, ο Μέγας το θεωρεί ως ένα ζήτημα ιδιαίτεραπερίπλοκο, καθώς ήδη πριν από την τουρκική εισβολή στη Βαλκανική, ηανατολική μορφή του παραμυθιού ζούσε στην ελληνική παράδοση, όπως μαρτυρείη μυθιστορία του Καλλίμαχου. Ο Μέγας 7 επισημαίνει τις σχέσεις μεταξύτων λαϊκών παραλλαγών του AT *667 Α και των έμμετρων βυζαντινών μυθιστοριώντου 14ου αιώνα Καλλίμαχος και Χρυσορρόη και Λίβιστροςμνη, που περιέχουν επίσης το μοτίβο του ήρωα του οποίου η ζωή εξαρτάται απόένα μαγικό αντικείμενο και το επεισόδιο της αρπαγής της νέας συζύγου.Ο Γ. Μέγας θεωρεί ξεχωριστό οικότυπο (AT *667 Β) μια ομάδα πέντε παραμυθιώναπό τα Δωδεκάνησα, τις Κυκλάδες και την Κύπρο, όπου αντίπαλοςτου ήρωα είναι ο ίδιος του ο πατέρας, θέμα που στις παραλλαγές του AT *667 Απαρουσιάζεται με έμμεσο μόνο τρόπο (στο επεισόδιο του γέρου βασιλιά που επιθυμείνα κοιμηθεί με την Όμορφη για να ξανανιώσει). Σε ορισμένες επίσης παραλλαγέςτου AT *667 Α η εξωτική γυναίκα είναι ερωμένη του θετού γονιού ήαποτελεί αντικείμενο πόθου τόσο για τον πατέρα όσο και τον παππού του ήρωαπου όμως δεν μπόρεσαν να την κατακτήσουν. Το θέμα της αντιπαράθεσης ενόςνέου με τον ίδιο του τον πατέρα για μια μαγική γυναίκα που φθάνει έως την πατροκτονίαεμφανίζεται και σε άλλες ομάδες παραμυθιών 8 .Ο δράκος (δερβίσης ή αράπης) που γίνεται θετός γονιός ή νονός του ήρωασυγκεντρώνει επίσης ποικίλα αφηγηματικά χαρακτηριστικά που τον απομακρύνουναπό τους συνήθεις κακούς και ανθρωποφάγους δράκους των ελληνικώνπαραμυθιών που κυκλοφορούν σε ομάδες των σαράντα 9 : είναι το υπερφυσικό6. Megas, 1968, ό.π., σ. 364.7. Γ. Α. Μέγας, «Καλλιμάχου και Χρυσορρόης υπόθεσις», Mélanges offerts à OctMelpo Merlier, Athènes 1956, τ. 2, σ. 147-172.8. Βλ. για παράδειγμα την ανάλυση της Άννας Αγγελοπούλου για τους παραμυθιακούςτύπους AT 400, AT 402 και AT 465 (Α. Angélopoulou, « Fiancée exotique, fiancéeanimale?», Cahiers de Littérature Orale, n. 57-58, 2005, σ. 117-138.9. Δεν είναι η μοναδική περίπτωση: ένα σύνθετο αφηγηματικό ρόλο αποτελεί, yta παράδειγμα,και ο δράκος στις ελληνικές παραλλαγές του AT 894, βλ. Ε. Katrinaki, «Le secretdu maître d'école. A propos du conte-type AT 894», Cahiers de Littétature Orale,2005, σ. 139-164.