Επεξεργασία Ï€Î±ÏÎ±Î¼Ï Î¸Î¹Î±ÎºÏŽÎ½ τύπων και παραλλαγών ΑΤ 560-590

Σύμφωνα με τον Φινλανδό παραμυθολόγο η αρχική μορφή / δομή (Urform)του παραμυθιού παραμένει σταθερή κατά τη διάδοση του στις διάφορες χώρες,παρ' όλες τις διαφορές που παρατηρούνται σε επιμέρους στοιχεία. Αυτή η αρχική,βασική δομή έχει ως εξής:«Ένας άνθρωπος παίρνει από ένα ευγνώμον φίδι το χάρισμα να καταλαβαίνειτις γλώσσες των ζώων. Όμως κανείς δεν πρέπει να μάθει ότι κατέχειαυτή τη γνώση, αλλιώς ο άνδρας θα πεθάνει. Ακούγοντας δύο ζώα να μιλούνκαι καταλαβαίνοντας τι λένε, ο άνδρας γελά και προκαλεί την περιέργεια τηςγυναίκας του που επιμένει να της πει γιατί γέλασε, παρόλο που ο άντρας τηςτης λέει πως, αν της πει, θα πεθάνει. Ο άντρας αποφασίζει τελικά να αποκαλύψειτο μυστικό του, αλλά πριν το κάνει ακούει ένα αρσενικό ζώο να μιλά περιφρονητικάγι' αυτόν και για το ότι δεν μπορεί να επιβάλει πειθαρχία στη γυναίκατου, κι έτσι κρατά το μυστικό του» 2 .Ο Aarne καταλήγει σε αυτήν την αρχική μορφή - γύρω από την οποίααναπτύσσονται πράγματι και οι ελληνικές παραλλαγές - αφού έχει πρώτα μελετήσειτα επιμέρους επεισόδια και μοτίβα των διαφόρων παραλλαγών πουδιαθέτει. Τη μεγαλύτερη ποικιλομορφία από χώρα σε χώρα, εμφανίζει, όπωςγράφει, το επεισόδιο των συνομιλιών μεταξύ των ζώων, που ακούει ο ήρωας.Τούτη η ποικιλομορφία καθιστά πολύ δύσκολο τον προσδιορισμό του διαλόγουπου ανήκει στην αρχική μορφή του παραμυθιού 3 . Πολλοί αφηγητές μάλισταεπεκτείνουν το παραμύθι με περισσότερες συνομιλίες.Όσον αφορά τις ελληνικές παραλλαγές, παρατηρούμε πως περιλαμβάνουνσυνήθως περισσότερους από έναν διάλογους μεταξύ ζώων. Οι βασικότεροι είναιο διάλογος της εγκύου φοράδας με το μικρό πουλάρι 4 , της προβατίνας με τομονάκριβο αρνάκι της 5 , του πιστού σκυλιού με τα άπιστα, που αφήνουν τουςλύκους να ρημάξουν το κοπάδι 6 . Ορισμένες παραλλαγές περιλαμβάνουν και τηδιήγηση του γάιδαρου και της αγελάδας, που αποτελεί και αυτόνομο παραμύθι(AT/ATU 207 Α), ενώ σε κάποιες άλλες συναντάμε ένα κάπως διαφορετικόεπεισόδιο: ο ήρωας πλουτίζει ακούγοντας τα πουλιά να μιλούν για έναν κρυμμένοθησαυρό. Σύμφωνα με τον Aarne το επεισόδιο αυτό δεν πρέπει να ανήκειστην αρχική μορφή του παραμυθιού 7 .2. Α. Aarne, ό.π., σ. 55 (Δίνουμε περίληψη σε ελεύθερη απόδοση).3. Εκτός από τις συνομιλίες που συναντάμε στην ελληνική παράδοση του παραμυθιού, οAarne αναφέρει και δύο άλλες βασικές (καθώς και τις παραλλαγές τους) : συνομιλία μεταξύμυρμηγκιών ή άλλων εντόμων με ερωτικό περιεχόμενο και συνομιλία ζώων σχετικά με τηντροφή τους.4. Αυτό το επεισόδιο περιλαμβάνεται ήδη σε λογοτεχνικές παραλλαγές του 16ου αιώνα.Aarne, ό.π., σ. 34.5 Χαρακτηριστική των βαλκανικών παραλλαγών, Aarne, ό.π., σ. 44.6. Αυτή την τελευταία ο Aarne τη θεωρεί μεταγενέστερη προσθήκη, Aarne, ό.π., σ. 41.7. Aarne, ό.π.