Επεξεργασία Ï€Î±ÏÎ±Î¼Ï Î¸Î¹Î±ÎºÏŽÎ½ τύπων και παραλλαγών ΑΤ 560-590

μετάφραση του Galland των 1001 Νυχτών {Les Milles et Une Nuits,και στη συνέχεια από πολλές άλλες μεταφράσεις σε διάφορες ευρωπαϊκέςγλώσσες και στα ελληνικά 3 . Σύμφωνα με τον Κ. Ranke 4 οι περισσότερες ευρωπαϊκέςπροφορικές παραλλαγές που έχουν καταγραφεί ακολουθούν την υπόθεσητου παραμυθιού όπως αυτή εκτυλίσσεται στη γαλλική του μετάφραση:Ο τεμπέλης Αλαντίν είναι το μοναδικό πρόσωπο που μπορεί να μπει σε μιασπηλιά γεμάτη θησαυρούς και να πάρει από εκεί το μαγικό λυχνάρι. Γνωρίζοντάςτο, ένας αφρικανός μάγος τον πείθει να μπει στη σπηλιά για να του φέρειτο λυχνάρι. Του δίνει ακόμη ένα μαγικό δαχτυλίδι. Ο Αλαντίν παίρνει πράγματιτο λυχνάρι, αλλά γεμίζει τις τσέπες του πετράδια κι όταν ο μάγος του ζητάτο λυχνάρι, ο Α. δεν το βρίσκει. Εξοργισμένος ο μάγος τον κλείνει μέσαστη σπηλιά, απ' όπου ο Α. βγαίνει με τη βοήθεια ενός τζίνι, που εμφανίζεταιόταν κατά λάθος ο Α. τρίβει το μαγικό δαχτυλίδι.Επιστρέφει στη μητέρα του, ανακαλύπτει το τζίνι του λυχναριού που μπορείνα του εκπληρώσει κάθε επιθυμία κι αποφασίζει να ζητήσει τη βασιλοπούλαγια γυναίκα του. Ο βασιλιάς έχει όμως υποσχεθεί την κόρη του στο γιο τουβεζίρη, και για να τον αποτρέψει του ζητά να φτιάξει ένα παλάτι καλύτερο απότο δικό του. Ο Α. αποτρέπει την ολοκλήρωση του γάμου της βασιλοπούλαςζητώντας από το τζίνι να του φέρνει κάθε βράδυ το ζευγάρι. Φτιάχνει το παλάτικαι παντρεύεται τελικά ο ίδιος την κόρη του βασιλιά.Όμως ο μάγος μαθαίνει τι έχει συμβεί, κλέβει με πονηριά το λυχνάρι δίνονταςστην ανίδεη βασιλοπούλα ένα άλλο και μεταφέρει το παλάτι στην Αφρική.Ο βασιλιάς φυλακίζει τον Αλαντίν, που καλεί το τζίνι του δαχτυλιδιού καιτου ζητά να τον πάει στο παλάτι του. Παίρνει πίσω κρυφά το λυχνάρι και τηγυναίκα του, σκοτώνουν το μάγο κι επιστρέφουν στο βασίλειο τους. Τέλος γλιτώνουνκαι από τον αδερφό του μάγου, που προσπαθεί να τους εξοντώσει, καιτον σκοτώνουν.Πέρα από την ομάδα των προφορικών παραλλαγών που ακολουθούν αυτήτην υπόθεση, υπάρχει και μια δεύτερη ομάδα αφηγήσεων, την οποία θα μπορούσαμενα χαρακτηρίσουμε μεσογειακή. Σε αυτήν εντάσσονται πολλές ελληνικές,τουρκικές και αραβικές παραλλαγές. Υπάρχουν επίσης καταγραφές απότη Βοσνία και από τα μεσογειακά παράλια 5 . Στις παραλλαγές αυτές, από τομαγικό αντικείμενο (ένα λυχνάρι, κερί ή λάμπα) αντί για ένα τζίνι βγαίνουν3. Για τις 1001 Νύχτες στην Ελλάδα βλ. Γ. Κεχαγιόγλου «Χίλιες και Μία Νύχτες:σταθμοί στις τύχες του έργου και η μετάφραση του Κώστα Τρικογλίδη», Διαβάζω 33, Ιούλιος1980, σ. 42-59, Γ. Κεχαγιόγλου Γιώργος (επιμ.), Τα παραμύθια της Χαλιμάςβικόν Μυθολογικόν και Νέα Χαλιμά), τ. 4, Ερμής, Αθήνα 1988-1994Papachristophorou, « The Arabian Nights in Greece», Fabula, Band 45, 2004, σ. 311-329.4. Κ. Ranke, « Alad(d)in. AaTh 561», Enzyklopädie des Märchens M, Band 1240-247.5. Κ. Ranke, ό. π., σ. 245.