Sprawozdanie Stenograficzne - Sejm Rzeczypospolitej Polskiej

189
której decydują w dużej mierze wieloletnie umowy
zawarte między Narodowym Funduszem Zdrowia a
świadczeniodawcami. Na podstawie tych umów jednostki
medyczne otrzymują środki, dzięki którym
możliwe jest finansowanie badań z zakresu profilaktyki
i leczenia pacjentów w obszarze m.in. onkologii,
ginekologii czy dermatologii. Umowy te w ubiegłych
latach były zawierane w systemie rozliczenia rocznego,
co było uzasadnione, biorąc pod uwagę sezonowość
popytu na tego rodzaju usługi. Skutkiem tej
sezonowości była zawsze nadwyżka ilości wykonanych
świadczeń w pierwszej połowie roku, natomiast
powstałe w ten sposób niedobory były wyrównywane
w drugiej połowie roku.
Aneks z dokładnymi danymi finansowymi na rok
2009 został podpisany na okres 01.01.2009 r. –
30.06.2009 r. i zakładał półroczny system rozliczania.
Ta decyzja podjęta przez prezesa NFZ argumentowana
była planowaniem wprowadzenia od lipca
2009 r. tzw. jednorodnych grup pacjentów (JGP). Metoda
ta miała być niekompatybilna z wcześniej działającym
sposobem rozliczania, wskutek czego niemożliwym
było podpisanie całorocznego kontraktu
między Narodowym Funduszem Zdrowia a jednostkami
AOS. Ostatecznie jednak JGP nie weszły w życie,
a mimo to system rozliczania półrocznego pozostał
i obowiązuje również w 2010 r.
Ze względu na wcześniej wspomnianą sezonowość
świadczeń z zakresu AOS system rozliczania półrocznego
jest przede wszystkim niekorzystny dla pacjentów
zainteresowanych tym rodzajem usług medycznych.
Trzymanie się sztywno nałożonych przez NFZ
limitów na placówki AOS, a co za tym idzie, wydłużenie
kolejek oczekiwania oraz spadek jakości oferowanych
w pierwszym półroczu świadczeń powoduje
ograniczenie dostępności tych usług dla pacjentów.
Jednocześnie wprowadzenie półrocznego sposobu
rozliczania oznacza niedobór środków finansowych
przez pewną część miesięcy i zarazem nadwyżkę w
innych. Ponadto pojawia się problem okresu wakacyjnego,
kiedy to znaczna część pracowników udaje
się na urlopy. Spowodowane tym „niewyrobienie normy”
może stanowić dla NFZ przyczynę ograniczenia
funduszy na inne, bardziej „zapracowane” okresy.
Powoduje to wprawdzie oszczędności rzędu kilkuset
milionów złotych w systemie ochrony zdrowia, ale
jednocześnie zasadna wydaje się teza, że koszt społeczny
wprowadzenia tego systemu jest znacznie
wyższy niż płynące z niego korzyści. Warto dodatkowo
zaznaczyć, że w latach wcześniejszych nie tylko
były możliwe przesunięcia środków w ramach danego
roku, ale także świadczeniodawcy mogli liczyć na
wypłaty nadlimitów.
Zgodnie z treścią art. 162 ust. 1 ustawy z dnia 27
sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z
2008 r. Nr 164, poz. 1027, ze zm.) nadzór nad działalnością
NFZ sprawuje minister właściwy do spraw
zdrowia. Z kolei art. 163 ust. 1 tej samej ustawy stanowi
o kryteriach tego nadzoru. Przepis ten wyposaża
ministra zdrowia w kompetencję do sprawowania
nadzoru nie tylko z punktu widzenia legalności, ale
też rzetelności i celowości. Omawiana decyzja prezesa
NFZ jest zgodna z prawem, ponieważ wprowadzenie
półrocznego okresu rozliczeniowego nie narusza
§ 1 pkt 6 „Ogólnych warunków umów o udzielanie
świadczeń opieki zdrowotnej”, stanowiących załącznik
do rozporządzenia ministra zdrowia z dnia 6 maja
2008 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie
świadczeń opieki zdrowotnej. Jednakże decyzja
ta budzi wątpliwości z punktu widzenia jej celowości,
a to z przyczyn opisanych powyżej.
Z tego też powodu godne rozważenia wydaje się zastosowanie
przez Panią Minister któregoś z przysługujących
Pani środków nadzoru nad działalnością Narodowego
Funduszu Zdrowia. Art. 163 ust. 2 ustawy o
świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych wyposaża ministra właściwego do
spraw zdrowia w kompetencję do badania uchwał przyjmowanych
przez radę funduszu oraz decyzji podejmowanych
przez prezesa funduszu i stwierdzania ich nieważności
w całości lub w części, w przypadku gdy:
1) naruszają one prawo lub
2) prowadzą do niewłaściwego zabezpieczenia
świadczeń opieki zdrowotnej, lub
3) prowadzą do niezrównoważenia przychodów
i kosztów funduszu.
Wydaje się, że omawiana decyzja prezesa NFZ zasługuje
na zbadanie pod kątem przesłanki, o której
mowa w pkt 2, a co za tym idzie – także na rozważenie
możliwości stwierdzenia jej nieważności. Z przedstawionej
powyżej argumentacji wyraźnie wynika,
że decyzja prezesa NFZ jest niezgodna z kryterium
celowości właśnie z uwagi na fakt, że prowadzi do
niewłaściwego zabezpieczenia świadczeń o charakterze
AOS, ograniczając ich dostępność na rynku.
W związku z powyższym, biorąc pod uwagę dobro
najważniejszego podmiotu w opiece służby zdrowia
– pacjenta, zwracam się do Pani Minister z następującymi
pytaniami:
1. Czy w ramach sprawowanego nadzoru Pani Minister
rozważa podjęcie działań w stosunku do NFZ
zmierzających do przywrócenia regulacji określającej
system rozliczania finansowego ambulatoryjnej opieki
specjalistycznej jako system całoroczny? W szczególności
czy rozważa Pani możliwość zbadania decyzji
prezesa NFZ w omawianej sprawie i doprowadzenia
do jej zmiany?
2. Czy rzeczywiście wprowadzenie nowych jednostek
rozliczeniowych, tzw. jednorodnych grup pacjentów
(JGP), wymusza rezygnację z całorocznego systemu rozliczania
finansowego ambulatoryjnej opieki specjalistycznej
na rzecz systemu rozliczania półrocznego?
3. Czy Pani Minister może podać dokładny termin
wejścia w życie regulacji wprowadzającej JGP?
Z wyrazami szacunku
Kraków, dnia 12 kwietnia 2010 r.
Poseł Łukasz Gibała