Sprawozdanie Stenograficzne - Sejm Rzeczypospolitej Polskiej
Sprawozdanie Stenograficzne - Sejm Rzeczypospolitej Polskiej
Sprawozdanie Stenograficzne - Sejm Rzeczypospolitej Polskiej
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
363<br />
O d p o w i e d ź<br />
podsekretarza stanu<br />
w Ministerstwie Infrastruktury<br />
- z upoważnienia ministra -<br />
na zapytanie posła Krzysztofa Putry<br />
w sprawie interpretacji przepisów dotyczących<br />
przeniesienia prawa własności byłych<br />
mieszkań zakładowych na najemców (6672)<br />
Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na<br />
zapytanie pana posła Krzysztofa Jakuba Putry<br />
przekazane przy piśmie Pana Marszałka z dnia 24<br />
marca 2010 r., znak: SPS-024-6672/10, w sprawie<br />
interpretacji przepisów dotyczących przeniesienia<br />
prawa własności byłych mieszkań zakładowych na<br />
najemców, uprzejmie przedstawiam informacje w tym<br />
zakresie.<br />
Na wstępie uprzejmie informuję, że w obecnie obowiązującym<br />
stanie prawnym problematykę nabywania<br />
przez najemców prawa własności tzw. mieszkań<br />
zakładowych regulują przepisy ustawy z dnia 15 grudnia<br />
2000 r. o zasadach zbywania mieszkań będących<br />
własnością przedsiębiorstw państwowych, niektórych<br />
spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa,<br />
państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań<br />
będących własnością Skarbu Państwa (Dz. U.<br />
z 2001 r. Nr 4, poz. 24, z późn. zm.). Powołana ustawa<br />
weszła w życie w dniu 7 lutego 2001 r. i ma zastosowanie<br />
wyłącznie do mieszkań, które w chwili obecnej<br />
stanowią przedmiot prawa własności przedsiębiorstw<br />
państwowych, spółek z większościowym udziałem<br />
Skarbu Państwa czy państwowych osób prawnych.<br />
Przez wiele lat do wspomnianej powyżej daty w systemie<br />
prawnym brak było regulacji przyznających<br />
najemcom lokali położonych w budynkach stanowiących<br />
własność przedsiębiorstw państwowych uprawnienia<br />
pierwokupu bądź pierwszeństwa w nabyciu<br />
mieszkania. Wobec braku tego typu regulacji przedsiębiorstwa<br />
państwowe i spółki Skarbu Państwa,<br />
zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami, mogły<br />
w toku realizowanych procesów przekształceń<br />
własnościowych zbywać lokale mieszkalne, w których<br />
zamieszkiwali pracownicy tych podmiotów,<br />
bądź przekazywać je gminom, spółdzielniom mieszkaniowym<br />
i innym osobom prawnym.<br />
Jednocześnie uprzejmie informuję, że trudna sytuacja<br />
prawna najemców byłych mieszkań zakładowych,<br />
a w szczególności najemców mieszkań, które<br />
utraciły status mieszkań zakładowych przed dniem<br />
7 lutego 2001 r., jest dostrzegana przez władze publiczne.<br />
Jako że w chwili obecnej omawiane mieszkania<br />
nie stanowią już własności Skarbu Państwa,<br />
w obowiązującym systemie prawnym brak jest podstaw<br />
do obciążania obecnych właścicieli tych mieszkań<br />
obowiązkiem realizacji na rzecz najemcy prawa<br />
pierwszeństwa lub prawa pierwokupu mieszkania.<br />
Ustawodawca nie może „odgórnie” regulować zasad<br />
zbywania mieszkań stanowiących własność osób fizycznych,<br />
tak jak określa je w odniesieniu do zbywania<br />
mieszkań z zasobów publicznych, np. gmin lub<br />
Skarbu Państwa. W granicach konstytucyjnie chronionego<br />
prawa własności osoby fizyczne i prawne,<br />
które są obecnie właścicielami byłych mieszkań<br />
zakładowych, mogą swobodnie decydować o sposobie<br />
zagospodarowania i rozporządzania nieruchomością.<br />
Na wspomnianą powyżej potrzebę uwzględniania<br />
konstytucyjnie chronionych praw obecnych właścicieli<br />
byłych mieszkań zakładowych wskazywał Trybunał<br />
Konstytucyjny w wyroku z dnia 30 października<br />
2001 r., sygn. akt K 33/00 (Dz. U. Nr 129, poz.<br />
1448). Trybunał zwrócił bowiem uwagę na konieczność<br />
uwzględnienia w proponowanych regulacjach<br />
prawnych z omawianego zakresu nie tylko interesów<br />
lokatorów, ale również konstytucyjnej ochrony prawa<br />
własności, przysługującej obecnym właścicielom<br />
mieszkań. W uzasadnieniu tego wyroku Trybunał<br />
Konstytucyjny wskazał, że „w pełni respektuje prawo<br />
ustawodawcy do oceny zachodzących procesów społecznych<br />
i nie neguje jego kompetencji do podejmowania<br />
środków prawnych zmierzających do tego, aby<br />
w szczególny i nadzwyczajny sposób uchylić skutki<br />
prawne wywołane przez czynności, które stanowiły<br />
naruszenie prawa lub zasad uczciwości”, jednak równocześnie<br />
podkreślił, że nie upoważnia to ustawodawcy<br />
do „odbierania własności lokali mieszkalnych<br />
przez bezpośredni i bezwzględny nakaz przeniesienia<br />
jej na rzecz lokatorów”.<br />
Odpowiadając na pytania pana posła Krzysztofa<br />
Jakuba Putry, uprzejmie informuję, że jeżeli właścicielem<br />
mieszkań jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,<br />
to w przypadku sprzedaży tych mieszkań<br />
na rzecz najemców nie znajdują zastosowania<br />
przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach<br />
mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119,<br />
poz. 1116, z późn. zm.), lecz przepisy ustawy z dnia<br />
15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U.<br />
Nr 94, poz. 1037, z późn. zm.). Zgodnie bowiem z art. 228<br />
pkt 4 Kodeksu spółek handlowych uchwały wspólników,<br />
które są podejmowane na zgromadzeniu wspólników,<br />
wymaga m.in. zbycie nieruchomości, użytkowania<br />
wieczystego lub udziału w nieruchomości, jeżeli<br />
umowa spółki nie stanowi inaczej.<br />
Ponadto uprzejmie informuję, że z powołanego<br />
powyżej wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia<br />
30 października 2001 r. wynika również, że obowiązki<br />
nakładane na obecnych właścicieli mieszkań powinny<br />
pozostawać we właściwych proporcjach do<br />
zamierzonego efektu, polegającego na uczynieniu<br />
właścicielami mieszkań lokatorów, którzy w przeszłości<br />
przyczynili się swoją pracą do wytworzenia tej<br />
substancji mieszkaniowej. Proponowanie nowych<br />
przepisów prawnych regulujących sytuację prawną<br />
najemców byłych mieszkań zakładowych wymaga<br />
tym samym respektowania konstytucyjnej zasady<br />
ochrony prawa własności nieruchomości. W konsekwencji<br />
wymaga to przewidzenia mechanizmów<br />
kompensujących obecnym właścicielom mieszkań