Sprawozdanie Stenograficzne - Sejm Rzeczypospolitej Polskiej

298
O d p o w i e d ź
podsekretarza stanu
w Ministerstwie Edukacji Narodowej
- z upoważnienia ministra -
na zapytanie posłanek Elżbiety Witek
i Anny Zalewskiej
w sprawie oceny realizacji obowiązkowej
dodatkowej godziny zajęć edukacyjnych
w szkołach Dolnego Śląska (6595)
Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na
zapytanie pani poseł Anny Zalewskiej i pani poseł
Elżbiety Witek (SPS-024-6595/10) z dnia 4 marca
2010 r., dotyczące oceny realizacji zajęć, o których
mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy Karta Nauczyciela,
pozwolę sobie wyrazić następującą opinię.
Ustawą z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy
Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 1, poz. 1) został
zmieniony przepis art. 42 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela.
Zmiana ta polegała na dookreśleniu zajęć,
które nauczyciel obowiązany jest prowadzić w ramach
zajęć wynikających z zadań statutowych szkoły
oraz określeniu tygodniowego wymiaru godzin
tych zajęć. Przepisy te weszły w życie z dniem 1 września
2009 r. Należy jednak zauważyć, iż przed wejściem
w życie powołanej nowelizacji, zgodnie z przepisami
ustawy Karta Nauczyciela, wszyscy nauczyciele
w ramach czasu pracy i ustalonego wynagrodzenia
również zobowiązani byli do realizacji zajęć
i czynności wynikających z zadań statutowych szkoły,
w tym zajęć opiekuńczych i wychowawczych uwzględniających
potrzeby i zainteresowania uczniów, pomimo
iż przepisy ustawowe nie precyzowały bliżej tych
zajęć oraz nie określały ich wymiaru.
W świetle przepisów art. 42 ust. 1 i 2 ustawy Karta
Nauczyciela, w brzmieniu nadanym ustawą z dnia
21 listopada 2008 r., w ramach ustalonego wynagrodzenia
oraz czasu pracy nieprzekraczającego 40 godzin
na tydzień nauczyciel zatrudniony w pełnym
wymiarze zajęć obowiązany jest realizować:
1) zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze,
prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami
albo na ich rzecz (pensum),
2) inne zajęcia i czynności wynikające z zadań
statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze
uwzględniające potrzeby i zainteresowania
uczniów, z tym że w ramach tych zajęć:
a) nauczyciel szkoły podstawowej i gimnazjum,
w tym specjalnych, jest obowiązany prowadzić zajęcia
opieki świetlicowej lub zajęcia w ramach godzin
przeznaczonych w ramowych planach nauczania do
dyspozycji dyrektora szkoły, z wyjątkiem godzin
przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych
zajęć edukacyjnych, w wymiarze 2 godzin
w tygodniu,
b) nauczyciel szkoły ponadgimnazjalnej, w tym
specjalnej, jest obowiązany prowadzić zajęcia w ramach
godzin przeznaczonych w ramowych planach
nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły, z wyjątkiem
godzin przeznaczonych na zwiększenie liczby
godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w wymiarze
1 godziny w tygodniu;
3) zajęcia i czynności związane z przygotowaniem
się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.
Jednocześnie nowelizacją z dnia 21 listopada 2008 r.
wprowadzono na rok szkolny 2009/2010 przepis przejściowy
w zakresie wymiaru zajęć realizowanych
w ramach zadań statutowych szkoły. Zgodnie z art. 5
ust. 1 powołanej ustawy wymiar zajęć, o których
mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy Karta Nauczyciela,
wynosi od dnia 1 września 2009 r. do dnia
31 sierpnia 2010 r. 1 godzinę tygodniowo.
Odnosząc się do problemów w zakresie realizacji
godzin zajęć, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2
ustawy Karta Nauczyciela, uprzejmie informuję, iż
w celu pomocy we właściwej realizacji nowych przepisów
Ministerstwo Edukacji Narodowej zamieściło
na swojej stronie internetowej stanowisko MEN
w sprawie sposobu wykonania tych przepisów. W stanowisku
tym wyjaśniono m.in., jakie rodzaje zajęć
mogą być realizowane w ramach godzin, o których
mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a i b Karty Nauczyciela.
Zgodnie z § 2 ust. 5a rozporządzenia ministra
edukacji narodowej i sportu z dnia 12 lutego 2002 r.
w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach
publicznych (Dz. U. Nr 15, poz. 142, z późn. zm.),
godziny do dyspozycji dyrektora, o których mowa
w art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a i b Karty Nauczyciela, to
zajęcia zwiększające szanse edukacyjne uczniów przeznaczone
na pracę z uczniem zdolnym lub z uczniem
mającym trudności w nauce oraz zajęcia rozwijające
zainteresowania uczniów. W świetle powyższego,
zgodnie z prezentowanym przez Ministerstwo Edukacji
Narodowej stanowiskiem, zajęcia te powinny
wychodzić naprzeciw indywidualnym potrzebom
uczniów poprzez udzielanie im pomocy w przezwyciężaniu
trudności, rozwijaniu zdolności lub pogłębianiu
zainteresowań, a także poprzez sprawowanie
nad nimi opieki, zależnie od potrzeb. Wspomagając
się godzinami, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2
lit. a ww. ustawy, szkoła podstawowa i gimnazjum
może również wzbogacić ofertę świetlicy. Podjęcie
decyzji w kwestii rodzaju zajęć, które będą realizowane
w szkole w ramach godzin, o których mowa
w art. 42 ust. 2 pkt 2 lit. a i b Karty Nauczyciela,
przydzielenie tych godzin do realizacji poszczególnym
nauczycielom oraz rozliczanie tych godzin należy
do kompetencji dyrektora szkoły. Należy zauważyć,
iż uregulowania prawne w powyższym zakresie
są dość elastyczne, tj. charakter zajęć, które mogą
być realizowane w ramach tych godzin, jest bardzo
różnorodny, brak jest ograniczeń prawnych w zakresie
liczby uczniów uczestniczących w zajęciach, rozłożenia
w czasie oraz formy realizacji. Bezsporne jest,
iż do każdej szkoły uczęszczają uczniowie zdolni,
uczniowie mający trudności w nauce, uczniowie, którzy
chcieliby pogłębić swoje zainteresowania. W świetle
powyższego, jeżeli dyrektor szkoły właściwie zorganizuje
te zajęcia w szkole, tj. zgodnie z indywidu-