Sprawozdanie Stenograficzne - Sejm Rzeczypospolitej Polskiej

306
gospodarowania przestrzennego obszaru, na którym
się ono znajduje, tzn. czy zakład zajmujący się dystrybucją
węgla powodującą znaczne zanieczyszczenia
środowiska, może znajdować się w pobliżu zabudowań
gospodarstw domowych.
Warszawa, dnia 6 kwietnia 2010 r.
O d p o w i e d ź
Podsekretarz stanu
Bernard Błaszczyk
sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów
- z upoważnienia ministra -
na zapytanie posła Kazimierza Gwiazdowskiego
w sprawie interpretacji ustawy
o finansach publicznych (6605)
Szanowny Panie Marszałku! Odpowiadając na pismo
z dnia 12 marca 2010 r. (sygn.: SPS-024-6605/
10), przy którym przekazano interpelację pana posła
Kazimierza Gwiazdowskiego w sprawie interpretacji
niektórych przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.
o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240
i z 2010 r. Nr 28, poz. 146), uprzejmie informuję, co
następuje.
Odnosząc się do problematyki poruszonej w pytaniu
nr 1 pana posła, należy stwierdzić, że zagadnienie
kosztów upomnienia, kierowanego przez wierzyciela
do zobowiązanego przed wszczęciem egzekucji
administracyjnej, regulują przepisy ustawy z dnia
17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym
w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954,
z późn. zm.). Zgodnie z art. 15 tej ustawy egzekucja
administracyjna może być wszczęta, jeżeli wierzyciel,
po upływie terminu do wykonania przez zobowiązanego
obowiązku, przesłał mu pisemne upomnienie,
zawierające wezwanie do wykonania obowiązku z zagrożeniem
skierowania sprawy na drogę postępowania
egzekucyjnego, chyba że przepisy szczególne inaczej
stanowią. Postępowanie egzekucyjne może być
wszczęte dopiero po upływie 7 dni od dnia doręczenia
tego upomnienia. Koszty upomnienia obciążają zobowiązanego
i co do zasady są pobierane na rzecz
wierzyciela. Obowiązek uiszczenia kosztów upomnienia
przez zobowiązanego powstaje z chwilą doręczenia
upomnienia. Koszty te podlegają ściągnięciu
w trybie określonym dla kosztów egzekucyjnych.
Analiza przepisów prawa pozwala – zdaniem Ministerstwa
Finansów – na przyjęcie stanowiska, że
nie stanowią one niepodatkowej należności budżetu
państwa w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia
1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8,
poz. 60, z późn. zm.). Zgodnie z art. 3 pkt 8 tej ustawy
przez powyższe należności należy rozumieć niebędące
podatkami i opłatami należności stanowiące dochód
budżetu państwa lub budżetu jednostki samorządu
terytorialnego, wynikające ze stosunków publicznoprawnych.
Zatem fakt, że dana należność ma
wynikać ze stosunków publicznoprawnych, wyklucza
z zakresu ww. pojęcia m.in. te należności, które mają
charakter samoistny, wynikający z określonego zachowania
podmiotu zobowiązanego do ich uiszczenia,
a nie z publicznoprawnych stosunków nakazujących
określonym podmiotom świadczenie pieniężne na
rzecz budżetu.
Jednocześnie, biorąc pod uwagę powyższe regulacje,
należy stwierdzić, że ww. opłata nie wynika
z czynności o charakterze cywilnoprawnym, lecz ma
charakter administracyjnoprawny. Obowiązek poniesienia
kosztów upomnienia wynika z przepisów
ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Wierzyciel po upływie terminu do wykonania
przez zobowiązanego obowiązku przesyła, zgodnie
z ww. ustawą, pisemne upomnienie, zawierające wezwanie
do wykonania obowiązku z zagrożeniem skierowania
sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego.
Ponadto koszty upomnienia przysługują wierzycielowi
i podlegają ściągnięciu w trybie określonym
dla kosztów egzekucyjnych. Jednocześnie należy
wskazać, że do dnia wejścia w życie nowej ustawy
o finansach publicznych do kosztów tych miał zastosowanie
art. 43 ustawy z dnia 30 czerwca o finansach
publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 249, poz. 2104, z późn.
zm.), stanowiący podstawę do zastosowania ewentualnych
ulg w ich spłacie. Przepis ten obejmował nie
tylko należności o charakterze cywilnoprawnym, ale
również administracyjnoprawnym, do których nie
stosowało się przepisów Ordynacji podatkowej. W aktualnym
stanie prawnym ustawa z dnia 27 sierpnia
2009 r. o finansach publicznych w art. 59, inaczej niż
poprzednio, stanowi wyłącznie o należnościach mających
charakter cywilnoprawny, natomiast w art. 60
o środkach publicznych stanowiących niepodatkowe
należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym.
W związku z powyższym w opinii Ministerstwa
Finansów przedmiotowe koszty upomnień należy zakwalifikować
do kategorii niepodatkowych należności
budżetowych o charakterze publicznoprawnym
w rozumieniu art. 60 nowej ustawy o finansach publicznych.
W zakresie problematyki poruszonej w pytaniu nr
2 pana posła, a dotyczącej należności wynikających
z wyroków sądowych w sprawach karnych, na mocy
których skazani zostali zobowiązaniu do naprawienia
jednostkom samorządu terytorialnego wyrządzonych
przez nich szkód poprzez zapłacenie określonych
kwot pieniężnych, uprzejmie zauważam, że realizacja
roszczeń cywilnych w postępowaniu karnym
może nastąpić na kilka sposobów. Może to być wynikający
z materialnego prawa karnego obowiązek naprawienia
szkody, który w rozumieniu ustawy z dnia
6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 1997 r.
Nr 88, poz. 553, z późn. zm.) stanowi tzw. środek
karny, funkcjonujący obok kary (np. art. 39 pkt 5,