jc3b3zef-kisielewski-ziemia-gromadzi-prochy

i niechęci udzielało się klerowi. Nauka języka nie postępowała sprawnie,w nowopowstałych diecezjach-sufraganiach księża siedzieli izolowaniod środowiska ludności tubylczej. Związki i styczność z nim poposiadalizaś poborcy świeccy, którzy i z rozkazu i na swoją rękędarli podatki i trybuty, zniechęcając tylko do nowej wiary i utożsamiającją z najgorszym bezprawiem.Zagłębiając się w tych wątkach, nie można ujść ogólnej refleksjihistorycznej: o nadużywaniu wielkich i świętych idei dla celów egoistycznychi poziomych. Nie ma w dziejach przykładu tak brutalnegoi cynicznego nadużycia chrześcijaństwa dla celów świeckich i zbrodniczych,jak to się wyraziło w historii Niemiec. Sprawa Zakonu Krzyżackiegosystem ten ukoronowała. Gdy wielka idea przestaje służyć,porzuca się ją i wyklina. Gdy kanclerz Adolf Hitler mówi dziś o wielkichNiemczech i państwie Karola Wielkiego, nie powinien równocześnieudzielać głosu Alfredowi Rosenbergowi, który kopie i poniżakatolicyzm. Historia zresztą powtarza się ponownie. Światem przeciągaod niedawna wielka idea narodowa, idea nie tak święta, jakąbyło chrześcijaństwo, ale idea wielka i piękna, w hierarchii wartościludzkich na drugim miejscu stojąca. Jesteśmy świadkami preparowaniatej idei przez Niemcy na nowy instrument zaborczy. Nacjonalizmbowiem niemiecki w tej chwili nie służy już tylko sprawom naroduniemieckiego, służy niemieckiemu imperializmowi. Gdy przestaniebyć potrzebny, odrzuci się go i poniecha.Mieszko l przynajmniej w pewnej części uniknął" zależności.Przyjęcie chrześcijaństwa dawało Polsce politycznie niesłychaniewiełe. Przede wszystkim kraj przestawał być, jako pogański, rezerwatemniczyim. Nikt już nie miał prawa' najeżdżać nań z mieczemw ręku pod pozorem nawracania. Penetracja mogła się odbywać juitylko na drodze niekrwawej.Po drugie, Kościół wzmacniał bardzo silnie władzę książęcą. Kościoły,klasztory, biskupstwa i kler utrzymywani byli przez książąt.Poza pełnieniem swoich świętych obowiązków byli urzędnikami księcia.Stawali się oparciem w zwadzie z wewnętrzną opozycją., z naczelnikamirodów, które w miarę rozrastania się władzy książęcej, corazbardziej musiały ograniczać swoją rolę.Wszystkie wielkie zalety i talenty Mieszka spotęgowały sięw Bołesławie Chrobrym. Geniusz jego ukazał się już w tych pierw-. szych latach, kiedy musiał, młody i niedoświadczony, radzić· sobiez intrygami niemieckiej macochy Ody, która jego braci przyrodnichchciała osadzićna stolcu Mieszkowym, puszczającz kwitkiem Bolesława.Zabłysnął polityką wobec Czech, wobec Rusi, wobec Niemiec w trzechtrudnych wojnach, ale utrwalił się również w polityce kościelnej.210