jc3b3zef-kisielewski-ziemia-gromadzi-prochy

nymi przemowami objął cały kraj. Za sprawą jego i jego towarzyszyPomorze Zachodnie przechodzi na luteranizm. Trzeba to wyrazićściśle: nową wiarę przyjmują warstwy wyższe. Lud prosty i wieludrobniejszych właścicieli ziemskich wiary katolickiej nie opuszcza.Po raz pierwszy wówczas okazuje się charakter kaszubski: nie pozwalająsobie narzucić wiary i krępować sumienia. Bo w owych czasachtereny na wschód od Szczecina, zwłaszcza za Prośnicą, zamieszkujązwartą, ciasną masą - Kaszubi.\V równe 72 lata od śmierci Marcina Lutra wybucha naj dłuższawojna religijna, wojna trzydziestoletnia; trwa od roku 1618 do roku1648. W pierwszej swej fazie toczy się na dalekich ziemiach czeskich;nikt na Pomorzu się nią nie przejmuje. Ale po kilkunastu latach przetaczasię na brzeg Bałtyku. Wybucha wojna z Chrystianem, królemduńskim, a na arenę wojenną w roku 1627 wkracza gromkie nazwiskoWaIlensteina.Książę szczeciński, którym był podówczas Bogusław XIV, ogłaszaneutralność. Ta neutralność jest osobliwego rodzaju. Wojskawszystkich walczących stron gospodarowały na Pomorzu jak wewłasnym kraju. I tak w pewnej chwili wkracza tu generał cesarskiArnim, aby oblegać Stralsund. W ogóle Strzałów-Stralsund posiadaw tej wojnie jak najgorsze szczęście. Ciągle go ktoś oblega, zdobywai łupi. Przechodzi z rąk do rąk. .W roku znów 1628 oblega StrzałówWaIlenstein. W obronie miasta staj ą Szwedzi j Duńczycy. A gdywojska cesarskie odchodzą spod murów miasta, Szwedzi zostają w nimna pobyt stalszy.Następuje nowa faza wojny: rzuca się w nią Gustaw Adolfszwedzki. Bogusław opowiada się wreszcie po stronie protestantów.Ale wojska szwedzkie w dalszym ciągu buszują po zdobytym kraju,6zczecin staje się bazą Gustawa Adolfa, z której prowadzi on swojąszeroką, obliczoną na złowienie w sieć całej Europy działalność.Wprawdzie w roku 1632 Gustaw Adolf umiera na polu bitwy podLiitzen, ale jego następca podejmuje politykę poprzednika.W tej całej sprawie następuje teraz fakt, który zaraz co prawdanie wywiera następstw, później jednak będzie miał nieobliczalne:umiera bezpotomnie Bogusław XIV, ostatni książę Pomorza Zachodniego.Konfiguracji wojennef to nie zmienia, bo Szwedzi siedzą mocno,tylko Lębork i Bytów wracają do Polski.Niemcy na razie korzyści nie odnoszą, choć zęby ostrzą i warujączekając sposobności. Raz po razie czyni się jakąś dywersję i szarpieskórę szwedzkiego brytana. W roku 1643 generał cesarski von Krokowwpada na Pomorze, oblega Kołobrzeg, ale zebrawszy cięgi musisię rychło cofnąć.254