jc3b3zef-kisielewski-ziemia-gromadzi-prochy

Z kręgu nauki historii wywodziła się z jednej strony teoria o młodszościcywilizacy-jnej Słowian w porównaniu z Germanami, z drugiej zaś teza, żekultura polska w dużej mierze zawdzięcza swój rozwój twórcom pochodzenianiemieckiego i wpływom kultury niemieckiej. Wielkie znaczenie przypisywanow szczególności kolonizacji na prawie niemieckim, dzięki której w średniowieczupowstały w Polsce miasta, a w nich handel i rzemiosło oraz samorządnawieś. Na skutek napł)'\vu ludnościniemieckiej zniemczeniu uległ Śląsk, Pomorzei Prusy Wschodnie. Historycy niemieccy nie szczędzili wysiłku, aby przeprowadzićodpowiedni dowód w swoich publikacjach.Wyróżniało się w nich szerokością kwerendy źródłowej i zakresem terytorialnymanalizy dzieło Kurta Liicka, które już w samym tytule wyrażałoswoją myśl przewodnią: Deutsche Aufbaukriifte in der Entwicklung Polens­-Forschungen zur deutsch-polnischen Nachbarschaft im osteuropiiischemRaum· (Niemieckie siły twórcze w rozwoju Polski - Badania nad sąsiedztwemniemiecko-polskim na przestrzeni wschodniej Europy). Wielu innych badaczyniemieckich zabrało się do określenia rozmiarów osadnictwa niemieckiego wPolsce od czasów średniowiecza aż po czasy współczesne. Badania te, jak jużdziś wiemy, były zaplanowane i finansowane z funduszów rządowych MinisterstwaSpraw Zagranicznych III Rzeszy, a realizowane przez kilkanaścieinstytutów badawczych, zwanych potocznie Ostinstitutami. Przy Tajnym ArchiwumPaństwowym (Geheimes Staats-Archiv) w Berlinie powstała placówkakoordynująca te badania o nazwie Publikationsstelle. Grom'adzono w niejmateriały kartograficzne, sporządzano wykazy nazw miejscowości, mogącesłużyć (i faktycznie niebawem spełniły one tę rolę) urzędom niemieckimw razie okupacji ziem polskich dla zaprowadzenia własnej administracji, tłumaczonoi rozsyłano stąd jako druki poufne rozmaite wydawnictwa polskiez zakresu geografii, ekonomii, historii i etnogr:L.~i, historii sztuki, prawa,administracji itp. Wszystko w celu zaznajomienia odbiorców ze stosunkamispołecznymi i politycznymi panującymi w ówczesnej Polsce.Cała ta akcja prowadzona jawnie, półjawniei tajnie nie mogła ujść uwagispołeczeństwa polskiego. W roku 1925 powołano do życia Instytut Bałtyckiw Toruniu, następnie w Gdyni, oraz w roku 1934 jego odpowiednik śląski,pod nazwą Instytut Śląski w Katowicach. Zadaniem ich było z jednej stronyśledzenie postępu niemieckiego "Ostforschung", z drugiej zaś organizowaniei publikowanie badań uczonych polskich nad tymi samymi problemami.Szczególnie intensywną działalność w tym zakresie rozwijałInstytut Bałtyckipod kierownictwem Józefa Borowika.W roku 1936 ukazała się książka MelchiCrra Wańkowicza Na tropachSmętka - reportaż z jego podróży po Warmii i Mazurach czy szerzej poPrusach Wschodnich. Odsłoniła ona czytelnikowi całkiem nie znany świat,leżący tuż za miedzą, a w nim wiele historycznych pamiątek i wielu ludziczujących i mówiących po polsku. W roku 1937 ukazała się z kolei książkaStanisława Wasylewskiego Na Śląsku Opolskim, którą wydał Instytut Śląskireportaż z podróży po Śląsku Opolskim. Przypomniała ona przeszłość i.• Plauen in Vogtland 1934, s. XVII, 676.XXXIII