jc3b3zef-kisielewski-ziemia-gromadzi-prochy

dziny, kiedy ojciec i matka, aby zupełnie nie stracić dziecka, zaczynajądo niego przemawiać po niemiecku.Niedawno. było jeszcze na Kaszubach kilka szkół. Teraz jest jużtylko jedna, w Ugoszczy. Trzeba się dziwić, że jeszcze i ta jednaprzetrwała.Ks. prałat Hartz w Pile jest kierownikiem duchownym całegopogranicza. Prałatura Apostolska zastępuje biskupstwo na tych ziemiach.Stanowisko zwierzchnika kościelnego na terenach granicznychnie należy do stanowisk łatwych. W dziejach Kościoła zdarzały sięjuż jednak podobne stanowiska, które stawiały zajmującego je człowiekawobec najwyższej próby charakteru i świętości. I były liczneprzykłady, kiedy próba trudności zostawała przez kapłanów kato~lickich w najpiękniej$zej postaci zdawana. Historia zna długi szeregtakich pełnych heroizmu i prawdziwej chrześcijańskiej sprawiedliwościludzi.Nie należy do tego heroicznego rzędu ks. prałat Hartz z Piły.W Niemczech panuje prześladowanie Kościoła, prześladowanie niemaleje, prześladowanie rośnie z dnia na dziel1. Ks. prałat Hartz w obliczutych trudności katohcyzmu niemieckiego szuka okazji odegraniasię na Polakach skwapliwością stosowania się do linii politycznejrządu na terenach pogranicza.Ks. prałat Hartz jest przeciw Polakom w ka,żdej sprawie. Tomało, że sam. Z racji stanowiska pociąga za sobą wielu księży, nadajeton ich zachowaniu się w terenie. Na Kaszubach jest siedem parafij,w tych parafiach rządzą już księża sami Niemcy, ale wielu z nich posiadanazwiska polskie. Są to renegaci, tzw. "maślacze".Do niedawna w pewne przynajmniej niedziele odbywały się naKaszubach nabożeństwa polskie. Niektórzy proboszczowie zredagowaliwobec tego podanie do władz, obchodzili osobiście wsie i zbieralipodpisy parafian, że niby sama ludność domaga się nabożeństw niemieckich.Przed jakimż to problemem sumienia stawiali swoich parafianPolaków, którzy zawsze takim głębokim przywiązaniem dowiary się odznaczali?Dziś już i w kościołach kaszubskich z tamtej strony granicy zamilkłamowa polska.Lepiej jest w Zlotowskiem. Tu przynajmniej cztery parafiemiały jeszcze do niedawna proboszczy polskich z księdzem BolesławemDomańskim na czele. Teraz, po jego śmierci tylko już trzy. Alei przeciw nim, i przeciw tym ostatnim niedobitkom polskiej inteligencjistosuje się już. podjazdow,e sposoby. Pierwszym jest konfiskatamajątku kościelnego. Taką konfiskatę zastosowano wobec464