jc3b3zef-kisielewski-ziemia-gromadzi-prochy

licki i jeszcze zupełnie żywy. W tym rozdziale jest mowa o pasie zachodnim,czyli słupskim.Ten trójkąt to jest resztka Pomorzan mówiących językiem polskim,a znajdujących się w obrębie Niemiec. Uczony rosyjski Hilferdingbadał te strony w roku 1850, uczony polski Parczewski w roku1880, drugi uczony polski Rudnicki w roku 1912. Relacja każdegoz nich. różna w czasie, różna jest również w obliczeniach. Cyfry sącoraz mniejsze. Kaszubszczyzna w tych stronach katastrofalnie sięcofa!Ale jeszcze jest, jeszcze o niej mówić można jako o rzeczy żywejILudzie tutejszych okolic mówią narzeczem pomorsko-kaszubskim.Ale w tym narzeczu są różne gwary. Trzy gwary:Najbardziej na zachód, a więc w powiecie słupskim, w parafiismołdzińskiej i gardzieńskiej siedzą Słowińcy. Lingwiści dopatrująsię w tej nazwie szczepowej najdawniejszych źródeł nazwy "Słowianie".Od Słowińców na wschód aż do wioski Izbicy i rzeki Łeby siedząKabatkowie albo Karwatkowie. Nazwa jest bardzo lokalna i niewiadomo, skąd poszła, czy od nazwy stawu w Cecenowie, czy - jakchcą inni - kabatów, czyli kaftanów, które tu noszą białki. Wreszciejeszcze bardziej na wschód, aż do granicy polskiej mieszkają już tylkoKaszubi, bez żadnego bliższego określenia. (Istnieje zapewne jeszczewięcej nazw lokalnych; np. w zachodniej stronie, nad samym morzempewną grupę kaszubską nazywają jej sąsiedzi Istkami, albowiem l~dzietamtejsi używają często partykuły "istek"; ale nazwy te większegoznaczenia nie miały).Gdy się tak te nazWy analizuje, trzeba pamiętać, że różny jestich ciężar gatunkowy w perspektYwie historycznej, różne je wywołałyprzyczyny. Nazwa "Kaszubi", poczęta z przezwiska, z biegiem czasurozprzestrzeniła się i objęła cały obszar pomorski. Osiadła jakonazwa główna na nazwy szczepowe, z których znowu "Słowińcy" wy­.dają"się nazwą bardziej zasadniczą i ważką, "Kabatkowie" nazwą późniejszą,lokalną, z przezwiska, ale później i na mniejszym terenie powstałą.JakiIDi drogami szło germanizowanie? Wszystkimi, o jakichtylko' można było pomyśleć. Niemieccy właściciele rolni zmuszaliswoich włościan do pozostawania na niemieckim kazaniu. (Podczas. gdy ludość słowa po niemiecku nie rozumiała,·stąd 'jak w średniowieczu"niemieckie kazanie"). Niezawodnym narzędziem wynaradawianiabyło wprowadzenie przYmusowej oświaty. Oczywiście niemieckiej.Dotychczas istniały tu szkółki prywatne i parafialne z języ-354