Stahl’ın Temel Psikofarmakolojisi.compressed

PFK
St
S
SK
ŞEKİL 7-10 Ana serotonin iletim bölgeleri. Ana nörotransmitter iletim bölgeleri, bölüm 3: serotonin.
Norepinefrin gibi serotonin de hem inici hem de çıkan yolaklara sahiptir. Çıkan serotonin yolakları beyin
sapından köken alır ve noradrenalin ile benzer bölgelere ve ek olarak striatum (S) ve nukleus akumbense
(NA) uzanır. Çıkan yolaklar duygu durumu, anksiyeteyi, uykuyu ve diğer işlevleri kontrol eder. İnen yolaklar
ise spinal kanaldan aşağılara uzanarak ağrı iletiminin düzenlenmesinde rol oynar. PFK: prefrontal korteks,
BF: bazal ön-beyin, St: striatum, NA: nukleus akumbens, T: talamus, A: amigdala, H: hipokampus, HY:
hipotalamus, NT: beyin sapı nörotransmitter merkezleri, SK: spinal kanal, S: serebellum.
Histamin
Burada bahsedilecek son nörotransmitter yolağı histaminerjik yolaktır (Şekil 7-13). Bu ilginç
nörotransmitter hipotalamusun tuberomamiller çekirdek (TMN) denilen küçük bir
alanından köken alır. Bu bölge uyarılma, uyanıklık ve uyku için önemli olan “uyku-uyanıklık
anahtarı”nın bir parçasıdır. TMN birçok beyin bölgesine ve spinal kanala histaminerjik
ileti sağlayan küçük, çift taraflı bir çekirdektir.
Tümünü işlevsel döngülerle birleştirmek
Kortiko-kortikal devreler
Yukarıda bahsettiğimiz gibi kortikal devreler beyinin davranışsal ve işlevsel çıktıları için
motor yapı vazifesi görürler. Devreler bilgiyi işler ve nöronları işlevsel döngülerle birbirine
bağlayarak bilgiyi değiştirirler. İşlevsel döngülerin bir türü korteksin bir bölgesinin
başka bir bölgesiyle iletişim kurduğu “korteksten kortekse” devrelerdir (Şekil 7-14A).
Prefrontal korteksin bir bölümündeki piramidal hücrelerin gene prefrontal korteksin bir
başka bölümündeki piramidal hücrelerle bağlantıda olduğu durum buna örnek olabilir.
Bu tür bağlantılarda bir piramidal hücrenin aksonu doğrudan diğer piramidal hücrenin
dentritlerine uzanır ve nörotransmiter olarak glutamat kullanır.
Psikiyatrik Beyin Devreleri
207