Stahl’ın Temel Psikofarmakolojisi.compressed

Heroik Kombos
SNGI + modafinil
= SNGI
= modafinil
tekli kuvvetlendirme tekli kuvvetlendirme tekli kuvvetlendirme
SNGI SNGI modafinil
ŞEKİL 12-134 Heroik kombos, 5. kısım: SNRI artı modafinil. Burada serotonin (5-HT) ve norepinefrin
(NE) serotonin norepinefrin geri alım inhibitörü (SNRI) tarafından tekli artırılırken dopamin (DA) modafinil
tarafından tekli artırılır.
Buspiron kısa etkili bir bileşiktir, günde 2 veya 3 kere uygulamayı gerektirir. Pik dozunda
mide bulantısı ve baş dönmesi gibi yan etkiler oluşturur ve monoterapide sıklıkla
kullanılır. Gepiron, gepiron ER gibi kontrollü salınımlı formülasyonununda denemiştir.
Günde yalnız bir kere uygulamayı gerektirir, buspirona göre daha az pik doz yan etkileri
yapar. Gepiron ER’nin buspironla karşılaştırıldığında ek olası avantajları “tam” veya
“daha az parsiyel” agonist olmasıdır ve 5-HT 1A tam agonisti ve alfa 2 antagonisti özelliklere
sahip diğer aktif metabolitlerine metabolize olur. Alfa 2 antagonizmasının antidepresan
etkileri mirtazapinle ilgili yukardaki bölümde tartışılmıştır (bak Şekiller 12-51
ile 12-54 arası). SSRI’lar ve SNRI’lardan farklı olarak, ne buspiron ne gepiron cinsel
işlev bozukluğu ile ilişkili değildir.
5-HT 1A parsiyel agonisti ile SSRI kombinasyonunun nasıl etkinliği artırdığı ile ilgili
bir teoriye göre tek başına SSRI verilmesinin serotonin seviyeleri çok aşırı düzeyde azalmış
olan hastaya uygulandığında terapötik etkisi olmayacaktır; çünkü geri alım SSRI tarafından
bloke edilse bile yeterli serotonin salıverilmemekte ve bulunmamaktadır (Şekil
12-129A). Ancak, buspiron (veya gepiron ER) gibi bir 5-HT 1A parsiyel agonistinin tedaviye
eklenmesi somatodendritik 5-HT 1A otoreseptörlerini etkiler ve bu durum serotonin seviyelerinin
yeniden artmasına neden olur (Şekil 12-129B). Bu durumda SSRI’lar etki
gösterebilir; çünkü serotonin yeniden salınır ve geri alımının bloke edilmesi bir anlam
ifade eder (Şekil 12-129C).
Üçlü etkili kombo: SSRI/SNRI ± NDRI
Eğer bir nörotransmitter artışı iyi ve ikisinin birlikte artışı daha iyi ise belki üç taneyi artırmak
en iyidir (Şekil 12-128’de ki heroik komboslardan biri ve yine Şekiller 12-130 ve
12-131’de gösterilmiştir). Trimonoamin nörotransmitter sistemlerinin üçünün de modülasyonunu
içeren üçlü etkili antidepresan terapisi, Birleşik Amerika antidepresan psikofarmakolojisinde
en popüler kombinasyon olan bir SSRI ile NDRI birleştirilmesi veya
daha fazla noradrenerjik ve dopaminerjik etki sağlayan SNRI ile NDRI’nın birleştirilmesidir
(Şekil 12-131).
Kalifornia roket yakıtı: SNRI artı mirtazapin
Bu güçlü kombinasyon SNRI tarafından dual olarak serotonin ve norepinefrin geri alımının
inhibisyonu ile serotonin ve norepinefrin salıverilmesinin artması ve ayrıca mirtazapinin
alfa 2 antagonistik etkileri ile hem serotonin hem norepinefrin salıverilmesinin
Antidepresanlar
657