Stahl’ın Temel Psikofarmakolojisi.compressed

Ziprasidon
ŞEKİL 10-95 Ziprasidon. Ziprasidon’un farmakolojik ikonu, bu ilacın bağlanma özellikleri hakkındaki güncel
düşüncelerin niteliksel tasviri konusundaki fikir birliği. Serotonin (5-HT) 1D antagonisti ve serotonin ve
norepinefrinin her ikisinin geri alım blokörü özelliği olan tek atipik antipsikotiktir. Bu bölümde tartışılan tüm
atipik antipsikotik ilaçlarda olduğu gibi, bağlanma özellikleri laboratuardan laboratuara ve kullanılan tekniklere
göre büyük farklılık gösterir. Bunlar sürekli olarak düzenlenmiş ve güncellenmiştir. Hem 5-HT 1A parsiyel
agonistik etki hem de 5-HT 2C antagonistik etki ziprasidon ile görülen duygu-durumu düzeltici ve bilişsel
işlevleri artırıcı etkilere katkıda bulunabilir. Bu bileşik kilo artışı ve açlık plazma trigliserit seviyeleri, veya artmış
insulin direnci ile artmış kardiometabolik riskle ilişkili farmakolojik olaylara karışmıyor gibi durmaktadır. Ayrıca
ziprasidonun sedasyon ile ilişkili farmakolojik etkileri zayıftır.
yaşamı tehdit eden hiperglisemik hiperosmolar sendrom/ diabetik ketoasidozis’e sebebiyet
verebilir. Bu olayın mekanizması halen tam olarak anlaşılmamış olsa da ilacın M 3 kolinerjik
antagonizması bunda bir faktör olabilir (Şekil 10-58, 10-64, 10-65, 10-67 ve
10-94). Tüm antipsikotiklerde olduğu gibi gerçek riskler ve elde edilecek fayda her hasta
için karşılaştırılarak ve pozitif etkiler ve kardiyometabolik riskleri de kapsayacak şekilde
yan etkiler de göz önünde bulundurularak ketiyapin kullnımına karar verilmelidir.
Ziprasidon. Ziprasidon diğer atipik antipsikotiklerle kıyaslandığında yeni bir kimyasal
yapıya ve farmakolojik profile sahiptir (Şekil 10-95). Bir SDA olan ziprasidon düşük
prolaktin seviyesi ve EPS riskine sahip olduğundan atipik olarak kabul edilmektedir. Birçok
çalışma ziprasidonun şizofreninin pozitif semptomlarına oldukça etkili olduğunu ve
negatif semptomlarında ve bipolar bozuklukta gözlenen manide de iyileşmelere yol açtığını
göstermektedir. Ziprasidonun akut psikozdaki acil durumlarda hızlı kullanıma olanak
sağlayan güçlü ve tahmin edilebilebileceği gibi oldukça etkili olan intramuskuler formu
da mevcuttur. Bu ilginç bir noktadır, çünkü ziprasidonun doğru dozda kullanıldığında
sağlam ve tutarlı etkiye sahip olduğunu, oral kullanımda ise doğru dozun ayarlanmasının
genellikle mümkün olamadığını kanıtlamaktadır. Düşük dozda alındığında, diğer antipsikotikler
gibi, ziprasidon da tam etki göstermemektedir. Düşük dozlar, özellikle yemekle
416 Temel Psikofarmakoloji