Stahl’ın Temel Psikofarmakolojisi.compressed

nörotransmitter
ŞEKİL 3-33 Reseptör sentezi.
Nörotransmitterler kendi reseptörlerinin
sayısını düzenleyebilirler. Hücre içi
enzimler ile kimyasal yönergelerin
üretimi, kendi reseptörlerinin daha fazla
ya da daha az sayıda sentezlenmesini
düzenleyen hücre DNA’sına yönelik
talimatlar içerebilir. Burada, üstteki
mavi nörotransmitter sistemi tarafından
oluşturulan ikinci ulağın protein kinazı
aktive etmesi gösterilmektedir. Bu
durumda kinaz, bütün kademeli sistemi
tetikleyen nörotransmitter reseptörünün
sentezini başlatabilecek ya da
sonlandırabilecek hedef transkripsiyon
faktörüdür.
inaktif
protein kinaz
inaktif
transkripsiyon
faktörleri
aktif protein
kinaz, üçüncü
ulak
nekte, Jun ve Fos proteinleri, cJun ve cFos genlerinden kaynaklanmaktadır (Şekil 3-26).
Bunlar nükleer proteinlerdir; yani çekirdekte bulunur ve işlev görürler. Nöronun kimyasal
sinyalinin ulaşmasından sonra 15 dakika içinde oluşurlar ancak yalnızca yarım ya da
bir saat dayanırlar (Şekil 3-10).
Jun ve Fos birlikte olduğunda sırasıyla pek çok çeşit geç başlangıçlı genleri (Şekil 3-
28 ve 3-29) aktive eden lösin fermuarı çeşidinde bir transkripsiyon faktörü oluştururlar
(Şekil 3-27). Böylelikle Fos ve Jun inaktif genlerden oluşan daha büyük bir ordunun uyandırılmasına
hizmet eder.
İşlevini yerine getirmek üzere hangi bireysel asker genlerin seçildiği mesajı hangi nörotransmitterin
gönderdiğine değil, mesajı hangi sıklıkta gönderdiği ve aynı anda aynı nöronun
diğer nörotransmitterlerle aynı ya da zıt yönde çalışması gibi birkaç faktöre bağlıdır.
Fos ve Jun lösin fermuarı tipi transkripsiyon faktörü oluşturmak için bir araya geldiğinde,
enzimlerden reseptörlere ve yapısal proteinlere kadar düşünebildiğiniz herhangi
bir şeyin yapımı için genlerin aktivasyonuna öncülük edebilir. (Şekil 3-29)
Özet olarak, birinci ulağın nöronal iletiminden gen transkripsiyonuna kadar olayların
izi sürülebilir (Şekil 3-30 ve 3-31). Bir kez birinci ulak olan nörotransmitterden ikinci
Sinyal Dönüştürülmesi ve Kimyasal Açıdan Sinir Sistemi
85