Stahl’ın Temel Psikofarmakolojisi.compressed

Zaman İçinde Atipik Antipsikotiklerin Hipotetik Etkisi
EPS yok
psikoz
EPS yok
antipsikotik
atipik
antipsikotik
D 2 blokajı
D 2 reseptör
doz
doz
zaman
ŞEKİL 10-43 Zaman içinde atipik antipsikotiklerin hipotetik etkisi. Bu şekil birlikte olan klinik etkileriyle
beraber iki doz atipik antipsikotiğin ardında D 2 reseptörlerinin blokajının eğrisini gösterir. Bir şizofreni
hastasına bir atipik antipsikotik vermeden önce (uzak sol), bir D 2 reseptör blokajı yoktur ve şizofreni hastası
psikozun pozitif semptomlarına sahiptir, Şekil 10-41’de olduğu gibi. Bu esnada ilaç olmadığı için
ekstrapiramidal semptomlar da (EPS) yoktur. Atipik antipsikotik dozundan sonra (ortada), D 2 reseptörleri
başlangıçta bloke edilir, fakat ilaç reseptörden kayar ve daha sonra blokaj ortadan kalkar. Teorik olarak
antipsikotik etkiler sadece başlangıçta D 2 reseptör blokajı gerektirir, EPS D 2 reseptörlerinin uzun süreli blokajını
gerektirir. Atipik antipsikotiklerin bağlanmasının doğasında ilaç reseptöre bağlandıktan hemen sonra
D 2 reseptörlerinden hızla ayrılma vardır, bu ilaçlar D 2 reseptörlerine antipsikotik etki oluşturacak şekilde sert
vurup ve ardından EPS oluşturmadan kaçarak etkilerini yaparlar. Bu doz sonrası oluştuğu için (uzak sağ)
uzun süreli ve kalıcı antipsikotik etkileri olur; fakat zaman içinde EPS oluşmaz.
orta derecede gücü olan ajanlara göre D 2 reseptörlerinden daha hızlı ayrılma gösterirler.
Bu durum kabaca bu atipik antipsikotik grupta ilaçların motor yan etki oluşturma yetenekleriyle
de ilişkilidir ve bu özellikleri ile bu grup ilaçlar geleneksel antipsikotiklerden
tümüyle ayrılırlar. Bu düşünce aynı zamanda benzamid antipsikotiklerin D 2 reseptörlerindeki
düşük etkisi ile sulpirid ve amisulpirid gibi serotonin 2A antagonist özellikleri olmasa
da atipik klinik özellikleri olan ilaçların bazı atipik klinik etkilerin açıklanmasını da
sağlar. Bunlar bir sonraki bölümde tartışılmıştır.
D 2 parsiyel agonizması (DPA) bir antipsikotiği atipik yapar
Yeni geliştirilen bir sınıf yeni antipsikotikler dopaminerjik iletimi sessiz antagonizma ve
tam uyarılma durumları arasında dengelemektedir. Bu D 2 reseptörlerde parsiyel agonist
etki ile ilişkilidir (Şekil 10-45). Parsiyel agonist etki Bölüm 4 ve 5’te Şekil 4-21’den 4-
28’e kadar ve Şekil 5-9’dan 5-18’e kadar gösterilmiştir. Dopamin parsiyel agonistleri
(DPA) teorik olarak D 2 reseptörlerine ne geleneksel antipsikotikler gibi çok antagonize
edecek biçimde (“çok soğuk” antipsikotik etki ile, fakat aynı zamanda EPS oluşturacak
kadar, Şekil 10-46A), ne de bir uyarıcı gibi ya da dopaminin kendisi gibi (“çok sıcak” psikozun
pozitif semptomları ile ilişkili olacak şekilde Şekil 10-46B) çok uyarıcı biçimde
Antipsikotik İlaçlar
371