Stahl’ın Temel Psikofarmakolojisi.compressed

N-Geri Testi (N-Back Test) ile DLPFK’in Uyarılması
n-back test
DLPFK
aşırı aktivasyon
normal
bazal
hipoaktivasyon
ŞEKİL 8-9 N-geri test ve dorsolateral prefrontal korteks. N-geri testi sırasında dorsolateral prefrontal
korteks (DLPFK) aktive olur. Burada, DLPFK’in griden (temel durum) mora (normal aktivasyon) dönüştüğü
gösterilmektedir. Aktivasyonun derecesi DLPFK’de bilgi işleme sürecinin ne kadar etkin olduğuna işaret
etmektedir. Gerek hipoaktivasyon gerekse aşırı aktivasyon, yetersiz işlev ile ilişkilidir.
bilişsel görevlerde prefrontal korteksteki bilgi işleme sürecini artırıyorsa, KOMT için
met-met genlerine sahip insanlar, bir veya iki kopya val genine sahip olanlara göre daha
etkin bilgi işleme sürecine sahip olacaklardır. KOMT için val geni olanlar, yüksek KOMT
aktivitesine, düşük dopamin düzeyine ve bu yüzden daha az etkin bilgi işleme sürecine
sahip olacaklardır. Şekil 8-10A ve B’de de fMRI görüntülerinin de tam olarak gösterdiği
budur. Bilişsel görevleri yerine getirme sürecinde daha az etkin bilgi işleme sürecine
sahip olan val taşıyıcılarının, özellikle şizofreni gibi yönetici işlevlerde bozulmayla karakterize
psikiyatrik hastalıklar için daha az risk altında olmaları muhtemeldir.
Korku devrelerinin provoke edilmesi
İkinci provoke edici test fMRI görüntüleme esnasında korkutucu yüzleri değerlendirmektir
(Şekil 8-11). Bu korkutucu uyarı amigdalanın aktivasyonuna neden olur (Şekil 8-
12). Korkutucu yüze karşı amigdalanın parlama derecesi, korku-işleme devresinin bu
bölgesinin ne kadar reaktif olduğunu gösterir.
Görüntüleme genetiği: Serotoninin amigdala üzerinden korkunun
işlenmesindeki rolü
Genlerden devrelere olan yolakların anlaşılmasıyla ilgili önemli gelişmelerden ikincisi
de serotonin taşıyıcı gen veya SERT varyantı olan insanların amigdalalarının aktivasyon
derecelerinin görüntülenmesi ile ortaya konmuştur. SERT geninin uzun (l) ve kısa (s)
formu vardır. L formundan iki kopyası olan bireyler daha çok SERT kopyası yaparlar, serotonin
sinapslarında daha yüksek düzeyde SERT geri alım aktivitesine sahiptirler ve
daha düşük miktarda sinaptik serotoninleri vardır.
Korkutucu yüzlerin MRI’da işlenmesi sırasında, l/l bireylerin s taşıyıcılarına kıyasla,
amigdalalarında bu bilgiyi daha etkili işleyen devreleri olduğu gözlenmiştir (Şekil 8-
234 Temel Psikofarmakoloji