Stahl’ın Temel Psikofarmakolojisi.compressed

paroksetin
NRI
SRI
ŞEKİL 12-27 Paroksetinin profili.
Serotonin geri alım inhibisyonuna (SRI)
ek olarak paroksetin sakinleştirici ve
sedasyon gibi zayıf antikolinerjik etkiler
(M1), diğer antidepresan etkilerine
aracılık eden zayıf norepinefrin geri alım
inhibisyonu (NRI) ve cinsel işlev
bozukluğuna neden olan nitrik oksid
sentaz (NOS) enziminin inhibisyonuna
neden olur. Paroksetin yine güçlü bir
CYP450 2D6 inhibitörüdür.
zayıf NET inhibitör etkilere sahiptir. Dual (ikili) olarak serotonin artı norepinefrin geri alımını
inhibe edici özelliklerinin avantajı ve SNRI’ların etkileri, SNRI’larla ilgili kısımda
aşağıda tartışılmıştır. Zayıf-orta dereceli NET inhibisyonu yine de önemli derecede aşağıda
SNRI’lar ve NDRI’lar kısmında tartışılan antidepresan etkilere katkıda bulunur.
Paroksetin güçlü 2D6 inhibitörüdür ve nitrik oksid sentaz enzimini de inhibe edebilir
ve bu durum özellikle erkeklerde cinsel işlev bozukluğuna neden olur. Paroksetin özellikle
uzun süreli yüksek dozda kullanılıp aniden kesildiğinde akatizi, gastrointestinal şikayetler,
baş dönmesi ve kulak çınlaması gibi istenmeyen bazı semptomlara neden olur.
Bu durum büyük olasılıkla sadece SERT inhibisyonu özelliklerine bağlı değildir; çünkü
tüm SSRI’lar kesilme sendromlarına neden olabilir. Fakat ani kesildiğinde antikolinerjik
rebound mekanizmaları devreye girerek bu etkilere neden olabilir. Ayrıca, paroksetin
CYP 2D6’nın hem substratı hem inhibitörüdür ve bu durum plazma seviyelerinde çok
çabuk azalmaya ve büyük olasılıkla kesilme semptomlarına neden olur. Paroksetinin kesilme
reaksiyonlarını da içeren bazı yan tesirlerini yatıştırıcı şekli olan kontrollü-salınımlı
formülasyonu vardır fakat ilacın bu formu klinik pratikte çok kullanılmaz.
Fluvoksamin: Sigma 1 reseptör bağlama özellikleri olan bir SSRI
SSRI’lar arasında depresyonun tedavisinde dünyada ilk kullanılmaya başlanılandır; fakat
Amerika’da depresyonun kullanımında resmi onay almamıştır: Daha çok obsesif kompulsif
bozukluk ve anksiyete tedavisinde kullanılmakta olan bir ajandır. SSRI’ların ansiyete
tedavisinde kullanımı 14. bölümde tartışılmıştır. Fluvoksaminin 2. bir bağlanma
özelliği, sertralin gibi sigma 1 bölgesiyle etkileşimidir; fakat bu etki fluvoksamin için
sertralinden daha güçlüdür (Şekil 12-28). Sigma 1 bölgelerinin fizyolojik işlevi hala tam
anlaşılmamıştır ve bazen “sigma bilmecesi” şeklinde adlandırılır; fakat bu bölge hem
anksiyete hem de psikozla ilgilidir. Sigma 1 bölgesinde bir agonist veya antagonisti tanımlamak
zor olmakla birlikte, yakın zamanda ki çalışmalar fluvoksaminin sigma 1 reseptörlerinde
agonist olabileceğini ve bu özelliğin fluvoksaminin iyi bilinen anksiyolitik
özelliklerini içeren ek farmakolojik etkilere yardımcı olabileceğine işaret etmektedir. Flu-
Antidepresanlar
537