Stahl’ın Temel Psikofarmakolojisi.compressed

Nigrostriatal Yolak-
Tedavi Edilmemiş Şizofreni
normal
NORMAL
Nigrostriatal Yolak- D 2 Antagonist
normal
DÜŞÜK
EPS
Saf D 2 antagonist
yüksek aktivasyon
normal
bazal
düşük aktivayon
ŞEKİL 10-4 Nigrostriatal dopamin yolağı ve D 2 antagonistleri. Nigrostriatal dopamin yolağı teorik olarak
tedavi edilmemiş şizofrenide etkilenmemiştir ve burada mor renk ile gösterilmiştir. Geleneksel antipsikotikler
ile D 2 reseptörlerinin blokajı dopaminin bağlanmasını engeller ve sıklıkla ekstrapiramidal semptomlar (EPS)
olarak anılan motor yan etkilere yol açabilir.
vers, istenmeyen) davranışsal durum oluşturabilir. Bu sendrom şizofreninin kendisinin oluşturduğu
ve hayvanlarda nörolepsisi hatırlatan negatif semptomlara benzemektedir.
Ekstrapiramidal semptomlar (EPS) ve tardif diskinezi
Nigrostriatal DA yolağında D 2 bloke edilirse, Parkinson hastalığına çok benzeyen hareket
bozukluğu ortaya çıkar ve buna ilaca bağlı parkinsonizm de denir (Şekil 10-4). Nigrostriatal
yolak ekstrapiramidal sinir sisteminin bir parçası olduğundan, bu motor yan
etkiler beyinin bu bölgelerindeki D 2 reseptörlerinin bloke edilmesiyle ilişkilidir ve ekstrapiramidal
semptomlar ya da EPS olarak ifade edilir.
Daha kötüsü, eğer nigrostriatal DA yolağındaki D 2 reseptörleri kronik olarak bloke
edilirse (Şekil 10-5), tardif diskinezi olarak bilinen bir hiperkinetik hareket bozukluğu
oluşturabilirler. Bu yüz ve dilde sürekli çiğneme, dilin dışarı çıkması ve yüzünü ekşitme,
kol ve bacaklarda hızlı, sıçrayıcı ya da koreiform “dans eder gibi” hareketlere yol açmaktadır.
Tardif diskinezi geleneksel antipsikotiklerin uzun süreli uygulanmasından kay-
332 Temel Psikofarmakoloji