Stahl’ın Temel Psikofarmakolojisi.compressed

uyarıcı
dikkat
opiatlar
okskarbazepin
karbamazepin
hipnotik
topiromat
trazodon
modafinil
kuvvet
talimi/egzersiz
mirtazapin
tiagabin
siklobenzapirin
yardımcı
2. basamak
1. basamak
fibrofarmasi
ŞEKİL 15-23 Fibro-farmasi. Fibromiyalji için verilen birinci basamak tedaviler alfa 2 delta ligandlarını
(gabapentin ve pregabalin gibi) ve serotonin norepinefrin geri alım inhibitörlerini (SNRI) içerir. İkinci
basamak tedaviler güç egzersizini/eğitimini, trisiklik antidepresanları (TCA), mirtazapin, tiagabin (seçici
GABA geri alım inhibitörü) ve kas gevşetici olan siklobenzapirini içerir. Burada da gösterildiği üzere,
fibromiyalji ile ilişkili semptomlar için destekleyici tedaviler de kullanılabilir.
Fibromiyaljideki bilişsel bozukluğun sebebi her ne olursa olsun, SNRI’leri,
DLPFK’teki dopamin konsantrasyonlarını artırdıkları için (Şekil 12-36’ya bakınız), bu
ajanlar fibromiyaljili hastaların semptomlarının düzelmesini sağlayabilirler. Bu durum,
özellikle bir SNRI olan, klinik olarak bütün etkin dozlarda güçlü bir şekilde norepinefrinin
geri alım bağlayıcı özellikleri olan milnasipran (Şekil 12-41), veya norepinefrin geri
alım blokajını artırıcı etkiye sahip olan ve böylece DLPFK’teki dopamin konsantrasyonunun
artmasını sağlayan duloksetin, venlafaksin ve desvenlafaksin gibi SNRI’lerinin
yüksek dozları için de geçerli olabilir. Fibromiyaljili hastalardaki mental yorgunluk semptomlarını
düzeltmek için başvurulan diğer stratejiler, depresyondaki bilişsel bozukluğu
tedavi etmede kullanılanların aynılarını içerir ki bu 12. bölümde anlatılmış ve Şekil 15-
23’te gösterilmiştir. Bu yaklaşımlar ayrıca Şekil 15-23’te gösterilen “fibro-farmasi”de
listelenmiş olup modafinili, atomoksetin gibi seçici norepinefrin geri alım inhibitörlerini
(NGI), bupropion gibi norepinefrin dopamin geri alım inhibitörlerini (NDGI) ve dikkatli
olmak koşuluyla uyarıcıları içerir. SNRI’leri bazen modafinil ile, uyarıcılarla veya bupropion
ile güçlendirilerek fibromiyalji hastalarındaki mental yorgunlukta etkili olduğu
kadar fiziksel yorgunluğun semptomlarını gidermede de etkili olabilirler.
Fibromiyaljideki ağrının ikinci basamak tedavileri Şekil 15-23’teki “fibro-farmasi”de
gösterilmiş olup, trisiklik kas gevşetici olan siklobenzaprin kadar antidepresanlardan olan
mirtazapin ve trisiklik antidepresanları da içerebilir. Antikonvulzan olan tiagabin sadece
ağrının giderilmesine yardımcı olmakla kalmayıp, ayrıca fibromiyaljili bazı hastaların
810 Temel Psikofarmakoloji