Stahl’ın Temel Psikofarmakolojisi.compressed

stresle ilişkili hastalıkların başlama ya da ilerlemesi de dahil olmak üzere HPA aksı içindeki
komplikasyonları önlemek mümkün olabilir. HPA aksı dışındaki beyin bölgelerinde yer alan
vazopressin 1b reseptörleri de patolojik stres reaksiyonlarına yol açabilir ve bu reseptörleri
bloke etmek de anksiyete ve depresyonu önleyici veya tedavi edici terapötik etkiler ortaya çıkarabilir.
Ufukta bazı V1b antagonistlerinin insanda test edilmesi olasılığı görünmektedir.
Anksiyolitik olarak alfa 2 delta ligandlar
Voltaja duyarlı kalsiyum kanalları (VDKK) ve özellikle VDKK’lerin presinaptik N ve P/Q_alt
tipleri ve onların eksitatör nörotransmitter salıverilmesindeki rolleri Bölüm 5'te ele alınmaktadır
(Şekil 5-33 ile 5-37 arası, ayrıca 5-41, 5-42, 5-44 ve 5-45). Yeni bir etki mekanizması
kanıtlanmış iki antikonvülzan, alfa 2 delta ligandlar olarak da bilinen, gabapentin ve pregabalindir
ve bu iki ajan presinaptik N ve P/Q VDKK’lerin alfa 2 delta alt birimine bağlanırlar.
Bu bağlanma nöronal ileti aşırı olduğunda glutamat gibi eksitatör nörotransmitterlerin salıverilmesini
bloke eder (Şekil 5-37) ve bu blokaj bazı beyin bölgelerinde, muhtemelen amigdala
ve KSTK devrelerin kortikal alanlarında, antikonvülzan etki ile sonuçlanır. Aynı alfa 2
delta ligandlar varsayımsal olarak aşırı aktif anksiyete devrelerine bağlanabilir, onların aktivitesini
azaltabilir ve anksiyetenin semptomlarını iyileştirebilirler. Alfa 2 delta ligandlar olan
pregabalin ve gabapentinin özellikle sosyal anksiyete bozukluğu ve panik bozukluğunda anksiyolitik
etkileri olduğu görülmektedir. Bunlar ayrıca epilepsinin yanısıra nöropatik ağrı ve fibromiyalji
gibi bazı ağrı hastalıklarının tedavisinde etkinliği kanıtlanmış ajanlardır. Ağrıda alfa
2 delta ligandların etkileri Bölüm 15’te ağrı konusunda ele alınmaktadır.
Alfa 2 delta ligandların etki mekanizmaları ile ilişkili ilginç bir yön, bu ajanların kanal
kullanımda olduğunda bağlanma bölgesi için çok daha büyük affiniteye sahip olmalarıdır.
Böylece ilaç hasta anksiyete ve korkuyu yaşarken amigdalada anksiyete bozuklukları için
varsayıldığı gibi nöronların aşırı aktiviteye sahip olduğu durumlarda oldukça etkili olabilir.
Devam eden araştırmalar bu ajanların muhtemel etkinliği ve klinik faydasını açıklığa kavuşturacaktır.
Ancak, serotonin geri alım inhibitörleri ya da benzodiazepinler ile karşılaştırıldığında
farklı bir etki mekanizmasına sahip olmaları alfa 2 delta ligandları SSRI/SNRI
veya benzodiazepinlerle tedavi olamayan hastalar için etkili bir alternatif seçenek yapabilir.
Ayrıca, kısmi yanıt veren ve tam iyileşmeyen hastalarda, alfa 2 delta ligandlarını SSRI/
SNRI veya benzodiazepinlerle kombine etmek çok yararlı olabilir. Alfa 2 delta ligandların
amigdaladaki glutamatın aşırı salıverilmesini hedefleyerek anksiyete ve korkunun semptomlarını
nasıl iyileştirebildiği basitleştirilmiş bir şekilde Şekil 14-37’de gösterilmektedir.
Anksiyetede noradrenerjik hiperaktivite
Norepinefrin, amigdalanın (Şekil 14-38) yanı sıra amigdalanın ilişki kurduğu beyin bölgelerinin
çoğuna önemli düzenleyici girdileri olan diğer bir nörotransmitterdir (Şekil 14-
9). Lokus seruleustan aşırı noradrenerjik çıkış, yukarıda tartışıldığı ve Şekil 14-12 ile
14-14 arasında gösterildiği gibi, otonomik hızlanma sonucu ortaya çıkan periferal semptomlarla
sonuçlanabilir ve aynı zamanda, kabuslar, aşırı uyarılma durumları, geriye dönüşler
(flashback) ve panik ataklar gibi anksiyete ve korkunun birçok çekirdek belirtisini
tetikleyebilir (Şekil 14-38). Varsayımsal olarak, bu belirtilere kısmen amigdaladaki alfa
1 ve beta 1 adrenerjik reseptörlere aşırı noradrenerjik giriş aracılık ediyor olabilir (Şekil
14-38). Çünkü bazı hastalarda bu tür belirtiler ya beta adrenerjik blokörlerle (Şekil 14-
39A) ya da prazosin gibi alfa 1 adrenerjik blokörlerle (Şekil 14-39B) azaltılabilir. Noradrenerjik
geri alımı engelleme özellikleri (yani, norepinefrin taşıyıcı inhibitörleri ya da
NET) olanlar gibi belirgin noradrenerjik etkileri olan antidepresanlar, serotonin geri alımı
engelleme özellikleri olanlarla (yani, serotonin taşıyıcı inhibitörleri ya da SERT) karşı-
Anksiyete Bozuklukları ve Anksiyolitikler
755