Stahl’ın Temel Psikofarmakolojisi.compressed

Tablo 13-4 Duygu durumu dengeleyicilerin GABA, glutamat, sigma ve dopamin üzerine
etki mekanizması
İlaç Nonspesifik Nonspesifik Glutamat NMDA NMDA sigma 1 Dopamin
GABA glutamat salıverilmesi açık kanalı magnezyum
Valproat ++ + +/-
Karbamazepin + +/-
Okskarbazepin/ +
Likarbazepin
Lamotrijin ++ ++++
Riluzol ++ +++
Memantin ++++ ++ +/-
Amantadin ++++ ++ ++
Ketamin ++++ +++
Topiramat + +
Zonisamit + +
Gabapentin +++
Pregabalin +++
Levetirasetam
Kalsiyum kanal
blokerleri
Valproik asit
ŞEKİL 13-5 Valproik asit. Buradaki
şekilde valproik asidin farmakolojik
etkileri gösterilmektedir. Valproik asit
bipolar bozukluğun tedavisinde kullanılan
bir antikonvülzandır. Valproik asit
(valproik) voltaja duyarlı sodyum kanallarını
etkiler, GABA’nın inhibitör etkilerini
geliştirir ve aşağı akım sinyal
transdüksiyon sistemlerini düzenler.
Bununla beraber, duygu durumunun
dengelenmesinde bu
mekanizmalardan hangisi ile etkili
olduğu tam olarak açık değildir.
Valproat voltaja duyarlı kalsiyum
kanalları gibi başka iyon kanalları ile
de etkileşir ve dolaylı şekilde
glutamatın etkilerini de bloke eder.
formulasyonun kullanımında gastrointestinal yan etkiler, sedasyon ve muhtemelen alopesi
gibi tepe doza bağlı diğer yan etkiler daha düşüktür. Valproatın bipolar hastalığın akut
manik fazında etkili olduğu kanıtlanmıştır (Şekil 13-9). Her ne kadar profilaktik etkileri
tespit edilmemiş olsa da nüksleri de önlemek için uzun vadede yaygın olarak kullanılır.
Valproatın antidepresan etkileri netleştirilememiştir; ancak tekrar eden atakları dengeleyici
etkisi vardır (Şekil 13-9). Bazı uzmanlar hızlı döngü için ve karma epizodlarda valp-
676 Temel Psikofarmakoloji