asistirana reproduktivna tehnologija u humanoj reprodukciji

Recommendations

Info

206 Asistirana reproduktivna tehnologija u humanoj reprodukciji kiselinom. Ve}ina }elijske DNK - deoksiribonukleinske kiseline je inkapsulirana u jedru, manji deo nalazi se i u mitohondrijama. Ukupni humani genom ~ini oko 3 milijarde baznih parova, ili parova nukleotida u DNK - deoksiribonukleinskoj kiselini, sme{tenih na 22 para autozomnih hromozoma ili autozoma i jednom paru polnih hromozoma u svim somatskim }elijama. Tripleti nukleotida na DNK, razli~ite kombinacije tri azotne baze, predstavljaju geneti~ku {ifru ili kod, od koje zavisi aminokiselinski sastav proteina. Specifi~an aminokiselinski sastav odredi}e biolo{ku funkciju proteina, bilo da se radi o njihovoj ulozi u izgradnji }elijskih elemenata ili o funkciji u regulisanju sloènog dinamizma u }eliji. Geneti~ki kod je bio potpuno de{ifrovan 1967. godine. Celokupan humani genom je de{ifrovan 2000. godine. Dve individue koje imaju isti broj gena mogu se zna~ajno razlikovati u nukleotidnom sastavu DNK molekula i razlike u nukleotidnom sastavu mogu iznositi i do 10% od ukupnog boja nukleotida. Fizi~ka razlika izme|u ljudi i svih drugih ìvotinja nije vezana za promenu u univerzalnom genetskom kodu, ili u univerzalnoj komponenti DNK - deoksiribonukleinske kiseline, ili u univerzalnih 20 amino kiselina. Ona je jedino vezana za redosled nukleotida na datom hromozomu. Jedna jedina gre{ka u redosledu amino kiseline u nekom proteinu moè da dovede do dramati~nih promena u njegovoj strukturi, a onda i do ozbiljnih zdravstvenih implikacija. Ve}ina genetskih bolesti su prouzrokovane malim tipografskim gre{kama koje sa~injava genetski kod sa~injen od ~etiri osnovna nukleotida. Mi{i}na distrofija je ili prouzrokovana malom delecijom od nekoliko nukleotida u genu za mi{i}nu distrofiju na hromozomu X, ili u jednoj drugoj varijanti, sa ne{to ve}im defektom, u kome su iste baze ponovljene nekoliko stotina puta na hromozomu 19 umesto samo deset do pedeset puta u normalnim slu~ajevima. To zna~i da od 6 milijardi nukleotida na DNK, koliko postoji u somatskim }elijama, poreme}aj samo stotinak izaziva te{ko obolenje. Zbog navedenih razloga nakon vi{egodi{nje primene asistirane reproduktivne tehnologije sa pove}anjem primene iz godine u godinu, postajemo svesni i rizika koji prate svakodnevnu klini~ku primenu. Tako u zna~aju posebno mesto dobija procedura PGD - preimplantation genetic diagnosis. PGD - preimplantation genetic diagnosis se primenjuje kod nosioca specifi~nih genetskih defekata, polnih poreme}aja ili hromozomskih poreme}aja. PGD - preimplantation genetic diagnosis procedura se sastoji od faza prikazanih u donjoj tabeli. Tabela 4-4: Procedura preimplantacione genetske dijagnostike Centar za reproduktivnu medicinu IVF-ICSI Biopsija embriona Transfer embriona Centar za medicinsku genetiku • Dijagnoza • Savetovanje: - geneti~ari - tok le~enja • genetska dijagnoza • FISH • PCR Ako se posle genetskog savetovanja o prednostima i nedostacima PGD - preimplantation
IV Deo: Asistirana reproduktivna tehnologija 207 genetic diagnosis, nasuprot prenatalnoj dijagnozi, bra~ni par odlu~i za PGD - preimplantation genetic diagnosis, onda se upu}uje na dalju evaluaciju koja se sastoji od reproduktivne anamneze para, ginekolo{kog pregleda ène, ispitivanja krvi ène, uklju~uju}i i proveru estradiola, LH - luteinizing hormone-a i FSH - follicle stimulating hormone-a. Pregled na infektivne bolesti ponekad kompletira ovu procenu. Kod nekih klinika, odre|ivanje kariotipa oba partnera spada u standardne procedure, ~ak i kada se FISH - fluorescence in situ hybridization ne koristi u preimplantacionoj genetskoj dijagnozi. Dodatni testovi se obavljaju prema potrebi. Kod skoro svih centara biopsija embriona za PGD - preimplantation genetic diagnosis se obavlja tre}eg dana ranog razvoja embriona. Sl. 4.43- Biopsija embriona za PGD - preimplantation genetic diagnosis Da bi se dobili embrioni u ovoj ranoj fazi razvoja, neophodna je IVF - in vitro fertilisation, sa ili bez ICSI - intra citoplasmatic sperm injection. Radije se koristi tehnika ICSI - intra citoplasmatic sperm injection umesto konvencionalne IVF - in vitro fertilisation kod monogenih poreme- }aja koji zahtevaju DNK dijagnozu baziranu na PCR - polymerase chain reaction u cilju spre~avanja kontaminacije od strane spermatozoida koji moè biti zaka~en za zonu pelucidu. Tre}eg dana posle oplodnje se vr{i biopsija jedne ili dve blastomere iz embriona koji su dostigli osmo}elijski stadijum. ]elije se analiziraju putem FISH - fluorescence in situ hybridization, ili se ekstrahuje DNK - deoksiribonukleinska kiselina iz koje se multiplikuju PCR metodom, polymerase chain reaction, odre|eni delovi, da bi se kasnije analizirali. Sl. 4.44- FISH - fluorescence in situ hybridization Trizomija 21 - Down - ov sindrom prisustvo tri plavo obojena hromozoma Iako je ova druga tehnika teà, metod detekcije na nivou jedne }elije je u principu isti kao i metode primenjene na ostala tkiva za prenatalnu dijagnozu, mada rad sa blastomerama ima specifi~ne te{ko}e, uklju~uju}i lizu, multinukleaciju i ispadanje alela kada se jedan od dva alela koji se ispituju multiplicira. I drugi dijagnosti~ki problemi se mogu pojaviti zbog embrionske mozai- ~nosti. Kontaminacija DNK - deoksiribonukleinske kiseline od strane }elija sperme zaka~enih za zona pellucida-u posle IVF - in vitro fertilisation se moè prevazi}i pomo}u ICSI - intra citoplasmatic sperm injection. Neki centri savetuju pregled dve }elije. Samo kod embriona sa usagla{enim rezul-
Page 1:
E L I T • M E D I C A ASISTIRANA
Page 4 and 5:
SLOBODAN R. RADULOVI] ASISTIRANA RE
Page 6 and 7:
SARADNICI BOJANA SAVI]EVI], dr sci
Page 8 and 9:
PREDGOVOR Knjiga "Asistirana reprod
Page 10:
U knjizi se ukazuje i na sve ~e{}e
Page 13 and 14:
DEO III STERILITET ................
Page 16:
I DEO ISTORIJAT
Page 19 and 20:
4 Sl. 1.2.- Hipokrat Sl. 1.3.- Aris
Page 21 and 22:
6 Sl. 1.8.- Andreas Vesalius Sl. 1.
Page 23 and 24:
8 Sl. 1.15.- Jajna }elija prikaz Al
Page 25 and 26:
10 Sl. 1.23.- Gregor Mendel Sl. 1.2
Page 27 and 28:
12 Sl. 1.30.- Gregory Goodwin Pincu
Page 29 and 30:
14 Sl. 1.39.- Joe Hin Tjio Sl. 1.40
Page 31 and 32:
16 1987. godina: Predloèn je proje
Page 34:
II DEO HUMANA REPRODUKCIJA
Page 37 and 38:
22 Metafaza: Formira se ekvatorijal
Page 39 and 40:
24 1.1. OOGENEZA Oogeneza je proces
Page 41 and 42:
26 prisutna je kod rastu}ih oocita
Page 43 and 44:
28 Po zavr{etku profaze prve mejoti
Page 45 and 46:
30 Sumiraju}i proces mejoze moè se
Page 47 and 48:
32 Podaci o hromozomskim abnormalno
Page 49 and 50:
34 lo{om prognozom u IVF - in vitro
Page 51 and 52:
36 mejozu tokom drugog tromese~ja t
Page 53 and 54:
38 factor-a i dovodi do degradacije
Page 55 and 56:
40 Citokini su se nekada dovodili u
Page 57 and 58:
42 za ljudske granulozne }elije u i
Page 59 and 60:
44 Sl. 2.22 - De Graff - ov folicul
Page 61 and 62:
46 kroz membranu. Materijali rastvo
Page 63 and 64:
48 na u toku rasta oocita kulminira
Page 65 and 66:
50 Centralna stvar za uspe{no imple
Page 67 and 68:
52 Navedene fundamentalne osobine s
Page 69 and 70:
54 growth factor, BDNF - brain deri
Page 71 and 72:
56 kapilara. Ova mreà kapilara, u
Page 73 and 74:
58 Koncentracija luteiniziraju}eg h
Page 75 and 76:
60 du` Falopijeve tube. Stimulus je
Page 77 and 78:
62 Spermatozoid istovremeno osloba|
Page 79 and 80:
64 fazama igra va`nu ulogu. Kinozil
Page 81 and 82:
66 Sl. 2.52- Po~etak sinteze DNK -
Page 83 and 84:
68 2.9. MIGRACIJA EMBRIONA KROZ TUB
Page 85 and 86:
70 uspe{nije. Suprotno ovome, mu`ja
Page 87 and 88:
72 prona|en kod spermatozoida, dok
Page 89 and 90:
74 Nakon oplodnje se oba roditeljsk
Page 91 and 92:
76 koji sadrì metil-vezuju}i domen
Page 93 and 94:
78 Endometrium sadrì mnogobrojne `
Page 95 and 96:
80 U kasnoj folikularnoj fazi zadeb
Page 97 and 98:
82 uzvi{enja se sastoji u absorpcij
Page 99 and 100:
84 Sl. 2.77- Po~etak nidacije U ovo
Page 101 and 102:
86 Sl. 2.83- a) Implantacija 9 - 10
Page 103 and 104:
88 IGFB 1 - insulin like growth fac
Page 105 and 106:
90 Asistirana reproduktivna tehnolo
Page 108 and 109:
Nemogu}nost da se imaju sopstvena d
Page 110 and 111:
III Deo: Sterilitet 95 1.1. MIOMI I
Page 112 and 113:
III Deo: Sterilitet 97 Koriste se p
Page 114 and 115:
III Deo: Sterilitet 99 Sl. 3.8- PR
Page 116 and 117:
III Deo: Sterilitet 101 Brojne stud
Page 118 and 119:
III Deo: Sterilitet 103 Infekcija ~
Page 120 and 121:
III Deo: Sterilitet 105 Sl. 3.19- C
Page 122 and 123:
III Deo: Sterilitet 107 Odre|ivanje
Page 124 and 125:
III Deo: Sterilitet 109 Sl. 3.27- H
Page 126 and 127:
III Deo: Sterilitet 111 Radi spre~a
Page 128 and 129:
III Deo: Sterilitet 113 Poreme}aj m
Page 130 and 131:
III Deo: Sterilitet 115 ciju insuli
Page 132 and 133:
III Deo: Sterilitet 117 Centralna u
Page 134 and 135:
III Deo: Sterilitet 119 je vaàn as
Page 136 and 137:
III Deo: Sterilitet 121 kod pacijen
Page 138 and 139:
III Deo: Sterilitet 123 Vrednost pr
Page 140 and 141:
III Deo: Sterilitet 125 dijabetesa
Page 142 and 143:
III Deo: Sterilitet 127 koncentraci
Page 144 and 145:
III Deo: Sterilitet 129 Upotreba ne
Page 146 and 147:
III Deo: Sterilitet 131 Sl. 3.44- I
Page 148 and 149:
III Deo: Sterilitet 133 kore nadbub
Page 150 and 151:
III Deo: Sterilitet 135 2. POREME]A
Page 152 and 153:
III Deo: Sterilitet 137 U drugom ob
Page 154 and 155:
III Deo: Sterilitet 139 tumora koji
Page 156 and 157:
III Deo: Sterilitet 141 Sl. 3.47- A
Page 158 and 159:
III Deo: Sterilitet 143 O{te}enje z
Page 160 and 161:
III Deo: Sterilitet 145 2.3. POSTTE
Page 162 and 163:
III Deo: Sterilitet 147 Kako nisu d
Page 164 and 165:
III Deo: Sterilitet 149 Postupci as
Page 166 and 167:
III Deo: Sterilitet 151 procenu sek
Page 168 and 169:
III Deo: Sterilitet 153 pouzdan i s
Page 170 and 171: III Deo: Sterilitet 155 {to je nedo
Page 172 and 173: III Deo: Sterilitet 157 Komplikacij
Page 174 and 175: III Deo: Sterilitet 159 Gasna embol
Page 176 and 177: III Deo: Sterilitet 161 Pelvi~na in
Page 178 and 179: III Deo: Sterilitet 163 Sve ve}i br
Page 180 and 181: III Deo: Sterilitet 165 Rep treba d
Page 182 and 183: III Deo: Sterilitet 167 3.3. PREGLE
Page 184 and 185: III Deo: Sterilitet 169 reprodukcij
Page 186 and 187: III Deo: Sterilitet 171 Jasna indik
Page 188 and 189: III Deo: Sterilitet 173 Reproduktiv
Page 191 and 192: IV Deo: Asistirana reproduktivna te
Page 219: IV Deo: Asistirana reproduktivna te
Page 271 and 272:
IV Deo: Asistirana reproduktivna te
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
Page 311 and 312:
Page 313 and 314:
Page 315 and 316:
Page 317 and 318:
Page 319 and 320:
Page 321 and 322:
Page 323 and 324:
Page 325 and 326:
Page 327 and 328:
Page 329 and 330:
Page 331 and 332:
Page 333 and 334:
Page 335 and 336:
Page 337 and 338:
Page 339 and 340:
Page 341 and 342:
Page 343 and 344:
Page 345 and 346:
Page 347 and 348:
Page 349 and 350:
Page 351 and 352:
Page 353 and 354:
Page 355 and 356:
Page 357 and 358:
Page 359 and 360:
Page 361 and 362:
Page 363 and 364:
Page 365 and 366:
Page 367 and 368:
Page 369 and 370:
Page 371 and 372:
Page 373 and 374:
Page 375 and 376:
Page 377 and 378:
Page 379 and 380:
Page 381 and 382:
Page 383 and 384:
Page 385 and 386:
Page 387 and 388:
Page 389 and 390:
Page 391 and 392:
Page 393 and 394:
Page 395 and 396:
Page 397 and 398:
Page 399 and 400:
Page 401 and 402:
LITERATURA Abdul-Jalil, A., Child,
Page 403 and 404:
Literatura Blumenfeld Z, Response o
Page 405 and 406:
Literatura Hum. Reprod. 17: 2621-26
Page 407 and 408:
Literatura Hippenstiel, S., Soeth,
Page 409 and 410:
Literatura dehydrogenase in human s
Page 411 and 412:
Literatura fibroid reduction and sy
Page 413 and 414:
Literatura Tease, C, Hartshorne, G.
Page 415 and 416:
Literatura follicular growth, and o
Page 417 and 418:
Index ejakulirani spermatozoidi, 21
Page 419 and 420:
Index ODS -ovarijalni dehidrogenazn
show all

asistirana reproduktivna tehnologija u humanoj reprodukciji

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?