11.01.2013 Views

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Tavi III. pirisa da ricxvis niSanTa sistemis sakiTxebi qarTulSi 277<br />

gorc statikuri vnebiTis wKvetili, e. i. eniT,<br />

forma mTlianad emTxveva dinamikuri vnebiTis<br />

orpiriani zmnis wKvetils, eniT nawarmoebs da<br />

iziarebs Kvela mis Taviseburebas~ (a. SaniZe,<br />

1973, gv. 438); amdenad formawarmoebis sakiTxebze<br />

msJelobisas calke II TurmeobiTze aGar vsaubrobT.<br />

2. -o gvxvdeba wKvetilSi (wina SeniSvnis gamo ase<br />

vambobT) da, rogorc iTqva, -a-sa da -o-s ganawilebas<br />

fonologiuri safuZveli aqvs. vimeorebT,<br />

ar gamovricxavT -a-s pirveladobas. swored es<br />

amosavali viTareba unda iKos daculi xevsurul-<br />

Si (moxeursa da ingilourSic nawilobriv): -o<br />

sufiqsi S3 piris niSnad ar dasturdeba _ Kvela<br />

mosalodnel SemTxvevaSi -a gvaqvs (ix. aqve, $ 23).<br />

vfiqrobT, sinamdviles ar Seefereba Zveli qarTulisaTvis<br />

S3 pirisa da ricxvis niSanTa gadanawilebis safuZvlad morfologiuri<br />

faqtoris dasaxeleba: `piris morfemis alomorfTa ganawileba<br />

Sepirobebulia ara fonologiurad, aramed _ morfologiurad.<br />

sxvagvarad rom vTqvaT, aGniSnul alomorfTa gamovlenas<br />

ganapirobebs ara fonologiuri garemocva, aramed romelime<br />

morfologiuri kategoria (mwkrivi, kilo, gvari...)~ (a. oniani,<br />

1978, gv. 170). midgoma erTgvaria Zveli da axali qarTulis<br />

sistemisadmi: `faqtobriv, aseTivea viTareba Zvel qarTulSic: S3<br />

morfemis /-s/, /-a/, /-o/, /-n/, /-d/ alomorfebis ganawileba morfologiur<br />

princips emKareba~ (iqve). am Tvalsazriss iziarebs l.<br />

baramiZe (ix. l. baramiZe, 2008, gv. 90).<br />

swored amis gamoa, rom am alomorfebs mkvlevari akavSirebs<br />

im zmnur kategoriebTan, romlebic, misi azriT, aris safuZveli<br />

alomorfTa ganawilebisa.<br />

davxedoT sqemas da gaviTvaliswinoT: erTi mxriv, -a da -o,<br />

xolo, meore mxriv, -en, , -an an an, an , -n sufiqsTa ganawilebas eZebneba<br />

fonologiuri safuZveli (amis Taobaze iTqva); vfiqrobT, maTi<br />

ganawilebisaTvis araa sayiro morfologiuri safuZvlis Zieba;<br />

saerTod, II seriaSi -a da -o sufiqsTa gamovlenis dakavSireba I<br />

seriaSi gamoKenebul Temis niSnebTan, aseve Secdoma gvgonia (ix.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!