11.01.2013 Views

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Tavi V. II seriis formaTa warmoebis sakiTxebi<br />

ram ukanaskneli forma Zalian daSorebulia pirvandels: mo-ved<br />

→ mo-ed-(i) → mo-d(i)~... (iqve, gv. 507). amgvar axsnas ramdenime<br />

winaaGmdegoba axlavs:<br />

a) mo mo-di mo<br />

di formaSi i imave rigis elementad gaiazreba, rac<br />

mov mov-kal mov kal kal-(i) kal tipis zmnebTan gvaqvs. I Kalibis formebSi -i elementi<br />

nulTan monacvlea. axal qarTulSi es (nulTan monacvleoba<br />

-i elementisa) swored brZanebiTis formebSi xdeba ZiriTadad<br />

(ix. $ 11). mo modi mo di forma Cveulebriv i-s gareSe ar gvxvdeba. am<br />

mxriv es -i ufro meore Kalibis zmnebTan damowmebul -i elements<br />

esadageba, Tu, ra Tqma unda, misi gamonawerveba saerTod<br />

SesaZlebelia.<br />

b) ufro arsebiTi xasiaTis dabrkolebad gveCveneba is faqti,<br />

rom zmnuri fuZis gamartivebisas cveTa, mokveca Cveulebriv<br />

bolokidur pozicias exeba. mosalodneli iKo swored amgvari<br />

cvlileba (Sdr.: wavgrZeldi da wa wave wa<br />

ve grZelad _ vefx. 445). ved ved/ ved<br />

vid fuZiseuli v-s dakargvis SemTxvevebi Zvel qarTulSic dasturdeba<br />

(i. qavTaraZe, 1954 ) da qarTul dialeqtebSic (Zv.<br />

qarT.: mo moed mo<br />

ed da Semomideg _ l, C. 18, 22; kaxuri, fSauri: mo moi- mo<br />

da da...), da<br />

magram sagulisxmoa is, rom v Kvela SemTxvevaSi mo zmniswinis<br />

momdevno poziciaSi uCinardeba, a-xmovnian zmniswinTa momdevnod<br />

SenarCunebulia; Tu mainc davuSvebT amgvar SesaZleblobas<br />

(mo mo mo zmniswinian formaTa analogiad miviCnevT sxva zmniswinian<br />

formebSi v-s dakargvas), auxsneli dagvrCeba mo mo-ed mo<br />

ed ed-(i) ed<br />

formaSi e-s dakargva _ saamiso fonetikuri safuZveli ara Cans.<br />

amdenad, eyvqveS dgeba amgvari varaudis daSveba.<br />

brZanebiTis formebSi damowmebuli di masalobrivad igivea,<br />

rac awmKos wris mwkrivTa formebSi warmodgenili fuZe _ miv-<br />

di di-var di / mi-di di di-s. di magram niSnavs ki masalobrivad msgavseba genetur<br />

igiveobas? sainteresoa is faqtic, rom imave awmKoSi di di<br />

fuZis paralelurad mKofadisaTvis Cveulebriv val val (wa-val) fu-<br />

Zec gamoiKeneba: mi mival mi<br />

val val-mi val mi mixval<br />

xval-mi xval mi miva miva<br />

va. va rogorc Cans, fu fuZe fu<br />

Ze ZeTa Ze Ta gada gadana gada gadana<br />

na- na<br />

wi wile wi wile<br />

lebis le bis pro proce pro proce<br />

cesi si grZel grZelde grZel grZelde<br />

deba<br />

ba, ba rac TavisTavad sainteresoa. brZanebiTis<br />

meore pirisa da awmKos formaTa fuZeebis identurobaze<br />

gadayriT raimes Tqmas isic aZnelebs, rom ara gvaqvs sxva SemTxveva<br />

brZanebiTSi awmKos fuZis gamoKenebisa.<br />

4. rogorc qveviT vnaxavT, brZanebiTis formebSi fuZeTa<br />

cveTa, bolokiduris mokveca axali qarTulisaTvis damaxasiaTebe-<br />

393

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!