11.01.2013 Views

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

450<br />

g. g o g o l a S v i l i. qarTuli zmna<br />

vis, iKvis... `am rigis warmoeba moSlis gzazea, xolmeobiTis formebi<br />

upiratesad moxucTa metKvelebaSi ismis~ (b. JorbenaZe, 1989,<br />

gv. 306; aseve: g. imnaiSvili, 1974; v. somxiSvili, 1968). ZiriTadad<br />

mravalgzisoba im saSualebebiT gadmoicema, riTac saliteraturo<br />

qarTulSi.<br />

viTareba ufro sainteresoa kaxursa da mis `ganaKar~ dialeqtebSi<br />

_ ingiloursa da fereidnulSi. gamoxatvis mravalferovnebiT<br />

gamoirCeva kaxuri (gansakuTrebiT misi qiziKuri kilokavi);<br />

aq gvaqvs Semdegi saxeobebi:<br />

1. arqauli, -i sufiqsiani warmoeba (iSviaTad, magram mainc):<br />

ma maif ma<br />

if ifSvne ifSvne<br />

Svneta<br />

tamdis<br />

mdis, mdis , itKodis itKodis) itKodis<br />

(I xolmeobiTi) (magali-<br />

Tebs samecniero literaturidan vimowmebT)... ga-<br />

motKdis motKdis, motKdis , mi miuS mi<br />

uS uSvi<br />

vian<br />

an, an , da daay da<br />

ay ayre<br />

revi<br />

vini<br />

nian ni an (II xolmeobiTi);<br />

2. arqaul formaze darTuli Ke Keºke Ke<br />

ke nawilki (ZiriTadad qiziKurSi;<br />

iSviaTad _ garekaxurSi): gada gadaudis gada dis dis-ke dis ke ke, ke , vi viariT vi<br />

riT-<br />

ke ke, ke<br />

, Ca Cavri Ca<br />

vri vriviT<br />

viT-ke viT ke ke... ke<br />

3. xolmeobiTis arqaul formas daerTvis xol xolme xol me nawilaki<br />

da es movlena specifikuria qiziKurisaTvis: da daJe da<br />

Je JeJil<br />

Jildis Jil dis<br />

xol xolme xol xolme<br />

me, me , gada gadaago gada go gori<br />

rian ri an xol xolme xol xolme<br />

me, me , mo mokvdis mo<br />

kvdis xol xolme xol xolme<br />

me, me , da daTe da daTe<br />

Tesi Tesi<br />

sian si an<br />

xol xolme xol xolme<br />

me... me<br />

4 Ke º ke nawilaki daerTvis awmKo-mKofadis (an sxva mwkrivis)<br />

formebs: am ambo am<br />

bo boben<br />

benke<br />

ke, ke itKoda itKodake itKoda itKodake<br />

ke... ke<br />

5. xol xolme xol xol me daerTvis awmKo-mKofadis (an sxva mwkrivis) formebs:<br />

itKvis itKvis xol xolme xol xolme<br />

me, me ake akeTeb ake<br />

Teb Tebda Teb da xol xolme xol xolme<br />

me, me ga gamar ga gamar<br />

marglav<br />

glavda glav da xol-<br />

xol<br />

me me... me<br />

zis zis xol xolme xol xolme<br />

me, me getKodi getKodi xol xolme xol xolme<br />

me... me<br />

6. saliteraturo qarTulis msgavsad kaxurSic uwKvetelxolmeobiTis<br />

mwkrivma nawilakis gareSe SeiZleba itvir-<br />

Tos es funqcia: `rawam amovidoda, xar(s) avSlidiT, avdgebodiT,<br />

davibandiT...~ da sxva...<br />

7. mravalgzisoba gamoixateba `usruli aspeqtis namKo Ziri-<br />

Tadis formaTa gameorebiTac~ (b. JorbenaZe): `cxva, cxva,<br />

Zliv gamacxva~; `iara, iara da bolos miadga erT saxenwifo<br />

~...<br />

8. `zogJer mravalgzisoba gamoixateba oden usruli aspeqtis<br />

formiT: ...iq Kofila erTi vajio, dGisiT mkvdara (=<br />

kvdeboda xolme), GamiT cocxlebula (= cocxldeboda<br />

xolme)~ (a. martirosovi, g. imnaiSvili, 1956, gv. 97).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!