11.01.2013 Views

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

370<br />

g. g o g o l a S v i l i. qarTuli zmna<br />

struqturis saKrdeni morfema da erTgvari warmoeba (ava-Sen Sen Sen-e Sen<br />

_ avi-G-e).<br />

faqtis istoriis gaTvaliswineba movlenas agvixsnis. ker-<br />

Zod, dgindeba, rom -e sufiqsi mesame da meoTxe Kalibis zmnebSi<br />

geneturad gansxvavebuli odenobebia.<br />

samecniero literaturaSi azrTa sxvadasxvaobaa namKo wKvetilis<br />

-e sufiqsis genezisis Sesaxeb.<br />

miuTiTeben, rom wKvetilis -e sufiqsis Tavdapirveli saxe<br />

iKo -ev ev (g. rogava, 1945; <strong>arn</strong>. Ciqobava, 1967; gv. 49; g. deetersi,<br />

1930, gv. 109). am mosazrebis erT-erTi ZirTadi sabuTi is aris,<br />

rom -e sufiqsian wKvetils -o sufiqsiani meore kavSirebiTi See-<br />

sabameba da ivaraudeba, rom -o o ← vv-e<br />

v e ← -ev ev ev-e. ev aGniSnaven, rom am<br />

mosazrebas zanuris Cvenebac uyers mxars. amgvarad, am Tvalsaz-<br />

risis Tanaxmad e e ← ev ev. ev<br />

arsebobs sxvagvari mosazrebac: -e ar momdinareobs -ev ev sufiqsisagan;<br />

-e formanti TavisTavadi, damoukidebeli mawarmoebelia;<br />

igi miCneulia namKos saxeobaTa saerTo niSnad da gaigivebulia<br />

namKo usrulsa da I TurmeobiTSi gamovlenil -e sufiqsTan<br />

(v. Tofuria, 1955).<br />

Cveni azriT, wKvetilSi warmodgenili -e sufiqsi ar aris<br />

erTi da igive odenoba Kvela SemTxvevaSi. IV Kalibis zmnebSi -e<br />

sufiqsi -ev ev ev-idan ev momdinare Cans, III Kalibis zmnebSi ki _ Tavis-<br />

Tavadi, damoukidebeli mawarmoebeli.<br />

amgvarad, sadac subieqtur mesame pirSi -o sufiqsi gvaqvs,<br />

Sesabamis pirveli da meore piris formebSi dadasturebuli -e<br />

sufiqsis pirvelsaxe unda KofiliKo -ev ev ev. ev subieqturi mesame pi-<br />

ris -o o ← vv-a<br />

v<br />

a ← ev ev-a ev (o sufiqsis amgvari warmomavloba, saer-<br />

Tod, gaziarebulia).<br />

amgvar mosazrebas sarwmunos xdis ramdenime faqtis gaTvaliswineba:<br />

saSual qarTulSi da, rig SemTxvevaSi ZvelSic, am tipis<br />

zmnebs -ev ev ev SenarCunebuli aqvs. `-ev ev sufiqsi Zveli Cans (werilobiT<br />

dokumentebSi misi fiqsacia sistemebr gvaqvs ukve meToTxmete saukunis<br />

dasawKisSi; Zvel qarTulSic SeiniSneba da davi da davi<br />

vicev vi cev tipis zmneb-<br />

Si). mesame pirSi Kvela am tipis zmnas o niSani aqvs~<br />

(i. qavTaraZe, 1973, gv. 32). iqve gamoTqmulia mosazreba, rom -ev ev ixmareboda<br />

xalxur metKvelebaSi da mas asaxavda mwerlobis enac. im

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!