11.01.2013 Views

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

arn. Ciqobavas saxelobis enaTmecnierebis instituti Arnold ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Tavi IV. I seriis formaTa warmoebis sakiTxebi<br />

mebSi fonetikur procesad gaiazreba: `saxelis fuZe zmnaSi imitom<br />

ikumSeba, rom mas aq sruli xmovnebi mosdevs (a, e, o)~<br />

(a. SaniZe, 1973, gv. 418). sirTules doniani vnebiTi qmnis: ga-<br />

marTl marTl-d-eba, marTl ga-wiTl wiTl wiTl-d-eba; wiTl da-gub gub gub-d-eba, gub Se-grov grov grov-deba... grov Tanxmovansufiqsuri<br />

fonetikur process ver gamoiwvevs. orgvari axsna<br />

arsebobs am sirTulisa: `vnebiTis formanti Zvelad ed ed (en en en) en unda<br />

KofiliKo. e. i. xmovniT dawKebuli afiqsi, romelic fuZeSi<br />

SekumSvas iwvevda. maSasadme, SekumSva istoriulad SemuSavda da<br />

dGevandlamde darCa~ (a. SaniZe, 1973, gv. 418). sxva TvalsazrisiT,<br />

SekumSuli fuZe moqmedebiTidan gadmohKva (<strong>arn</strong>. Ciqobava,<br />

1948, gv. 76).<br />

aris Tvalsazrisic, romelic ewinaaGdmegeba am orivegvar<br />

axsnas: nasaxelar zmnebSi moqmedebiTi da vnebiTi (an saSuali)<br />

erTi meoris konversiuli forma ki ar aris, aramed TiToeuli<br />

maTgani (erTi da imave saxelisagan nawarmoebi sxvadasxva gvaris<br />

formebi) uSualod saxeluri fuZisagan momdinared miiCneva:<br />

ara ara civ-i → acivebs<br />

a-civ-eb-s<br />

ara aramed ara med civi civ-d-eba<br />

civ-ob-s.<br />

civdeba<br />

civobs...<br />

arsebiTi am debulebisaTvis isaa, rom `aris SemTxvevebi,<br />

roca saxelisagan zmna ki iwarmoeba, magram mas gvaris mxolod<br />

erTi forma da misi statikuri (gardauvali) varianti moepoveba:<br />

Crdili, aCrdilebs, Crdilobs (`Crdilsac CrdilobT~, xalxuri...),<br />

an mxolod statikuri _ xili: `xilsac xilobT~ (xalxuri...),<br />

magram ukanasknel formas moqmedebiTi da vnebiTi ara<br />

aqvs~ (b. JorbenaZe, 1975, gv. 128-129).<br />

es sagulisxmo faqtia: Kovel konkretul formaSi vnebiTisa<br />

(Tu saSualo gvaris zmnisa) ar unda xdebodes gaazreba Sesabamisi<br />

moqmedebiTisa: enaSi Seqmnilia zogadi modelebi da ama Tu im<br />

modelSi xdeba Casma saxeluri fuZisa. roca arsebobs vnebiTis<br />

forma ga gako ga<br />

ko komu<br />

munis<br />

nistda<br />

tda, tda ar ivaraudeba, rom arsebobs formac ako-<br />

ako<br />

mu munis mu<br />

nis nistebs<br />

tebs...<br />

tebs<br />

343

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!